zaterdag 17 oktober 2020, 07.00 uur

Spreekrecht voor slachtoffers in de rechtszaal uitgebreid: 'Ik wil dat hij zich realiseert wat hij gedaan heeft'

Foto: Familie Van de Ven (Bewerking door RTV Utrecht)

Geschreven door
Richard Grootbod

PROVINCIE UTRECHT - Slachtoffers en nabestaanden van geweldslachtoffers hebben voortaan veel meer mogelijkheden om hun stem te laten horen in de rechtszaal. Dat is een van de gevolgen van een nieuwe slachtofferwet die deze week door de Tweede Kamer werd aangenomen. Nabestaanden in onze regio zijn er blij mee, maar de vereniging van TBS-advocaten zet vraagtekens bij de nieuwe regeling.

"We zijn blij met de ruime steun die het wetsvoorstel heeft gekregen in de Tweede Kamer", zegt Rosa Jansen van Slachtofferhulp Nederland. Vanuit het hoofdkwartier in Utrecht heeft Slachtofferhulp de afgelopen jaren veel moeite gedaan om een nieuwe slachtofferwet aangenomen te krijgen. "De wet regelt onder meer dat de privacy van slachtoffers en nabestaanden in een strafdossier beter beschermd worden.

Verwerking van het slachtoffer
Daarnaast moet een verdachte van een ernstig zeden- of geweldsmisdrijf voortaan verplicht op de zitting en bij de uitspraak aanwezig zijn", zegt Rosa Jansen. Op die manier heeft een slachtoffer of nabestaande niet alleen spreekrecht tijdens een rechtszaak, maar is de verdachte er ook om dat aan te horen. "Dat is erg belangrijk voor de verwerking van het slachtoffer", legt Jansen uit.

De nieuwe wet regelt ook een tweede spreekrecht voor slachtoffers en nabestaanden. Elke twee jaar bepaalt een rechter of een TBS'er nog langer onder toezicht moet blijven. Deskundigen moeten daarbij oordelen of de dader nog langer psychisch ziek is en of hij gevaarlijk voor zijn omgeving is.

TBS-zitting
"Zo'n slachtofferverklaring zal dan ook wel in die zitting moeten passen", zegt voorzitter Knoester van de vereniging van TBS-advocaten. "Zo kan een slachtoffer bij de rechter het verzoek indienen dat een TBS'er tijdens een onbegeleid verlof niet in zijn of haar woonplaats mag komen. Dat hoort bij zo'n TBS-zitting. Maar een toespraak vol verwijten is niet de bedoeling", zegt de voorzitter van de vereniging van TBS-advocaten. Hij zet dan ook vraagtekens bij de nieuwe regeling.

"Ik wil hem zeggen dat hij zich moet realiseren wat hij gedaan heeft.""
Lucinda van de Ven, nabestaande

Lucinda van de Ven is er juist blij mee dat ze de moordenaar van haar zus Nadia bij een volgende TBS-herzieningszitting kan toespreken. In 2002 werd Nadia in haar studentenwoning aan de Utrechtse Weerdsingel vermoord door Pascal F., de zoon van haar huisbaas. De dader bleef ondanks een overvloed aan bewijzen ontkennen dat hij ook maar iets met de moord te maken had. Nadat hij vervroegd uit de cel mocht, begon de TBS.

'Nooit spijt betuigd'
Daarbij heeft hij schoorvoetend bekend dat hij de dader is. "Hij wordt gekweld door herinneringen aan de moord", zei het hoofd van het behandelteam op een TBS-herzieningszitting. Het is een extra reden waarom Lucinda het woord tot de dader wil richten. "Ik wil hem zeggen dat hij zich moet realiseren wat hij gedaan heeft", zegt ze. "En dat het voor ons uitermate pijnlijk is dat hij een tweede kans krijgt, terwijl hij nooit spijt betuigd heeft".

'Hoe gaan rechters hiermee om?'
Maar ook Lucinda zet vraagtekens bij de nieuwe wet. "Hoe gaan de rechters hiermee om? Als er iets misloopt met de rechten van een verdachte, moet soms een hele rechtszaak over. Maar wat gebeurt er als de rechter een fout maakt met ons spreekrecht? Ik ben bang dat er dan geen sanctie is". Rosa Jansen van Slachtofferhulp Nederland is daar minder bang voor. "De rechten van slachtoffers en nabestaanden zijn nu onderdeel van de nieuwe wet geworden. Daar zal een rechter niet zomaar van afwijken".

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.