Gedragswetenschapper: 'Handhaaf scherper bij mensen die zich niet aan coronaregels houden'

PROVINCIE UTRECHT - Wacht niet te lang met handhaven en grijp snel in als mensen zich duidelijk niet aan de coronaregels houden. Dat vindt Kees van den Bos, gedragswetenschapper verbonden aan de Universiteit Utrecht, in het speciale programma 'UNieuws Extra: Corona vraag & antwoord' van RTV Utrecht. Daarin ging Van den Bos in op vragen van kijkers.
Van den Bos kreeg daarin onder meer de vraag voorgelegd waarom er zo veel mensen zijn die zich niet aan de regels houden. Allereerst is het goed om te beseffen dat verreweg de meeste mensen zich juist wel aan de regels houden, zegt Van den Bos. "Onderzoek wijst uit dat 60 tot 70 procent van de bevolking echt wil samenwerken om het virus eronder te krijgen."
. Allereerst is het goed om te beseffen dat verreweg de meeste mensen zich juist wel aan de regels houden, zegt Van den Bos

Zelfzuchtige mensen

"Maar dat wil niet zeggen dat er niet heel zelfzuchtige mensen zijn", vervolgt hij. "Die gaan heel individualistisch door het leven of hebben maling aan anderen. Die vallen heel erg op. En daar moet je scherper op handhaven."
De veiligheidsregio's hebben afgelopen week ook afgesproken dat meer te gaan doen. Een goede zaak, vindt de gedragswetenschapper. Want je moet consistent zijn bij het naleven van de regels. "Je moet snel ingrijpen op een heldere manier", zegt hij. "Als je daar te lang mee wacht, sluipen er allerlei tegenstrijdigheden in", doelt hij op de onduidelijkheid die er nu soms is."
Het virus is voor veel jongeren een ver-van-hun-bed-show, zegt gedragswetenschapper Kees van den Bos
Verplaats je ook in de groep die je wilt bereiken, zegt Van den Bos. Jongeren zijn daarbij een goed voorbeeld. "Je moet je realiseren dat het virus voor veel jongeren een ver-van-hun-bed-show is. Ze hebben best wel lang dingen volgehouden: ze konden niet naar school en er waren bijvoorbeeld geen eindexamenfeesten."
Vroeg of laat loop je dan tegen problemen aan. "Zelfdiscipline is niet oneindig, dat houdt op." Hij betwijfelt of de politiek nu de juiste snaar raakt bij jongeren. "Een persmoment op NPO1 werkt niet", doelt hij op de toespraken van Mark Rutte en Hugo de Jonge. "Je moet jongeren op een andere manier benaderen."

Zlatan

Een goed voorbeeld noemt hij de populaire voetballer Zlatan Ibrahimovic. Die kreeg zelf corona, al was dat in een milde variant. Vervolgens waarschuwde hij zijn miljoenen volgers op de voor hem kenmerkende wijze dat niet iedereen Zlatan is en dus snel het virus kan verslaan. "Dat moeten we ook in Nederland doen. Dat zie ik niet en dat vind ik heel raar."
Van den Bos ging ook in op de vraag hoe je het beste kunt omgaan met mensen die geloven dat er een complot schuilt achter de huidige aanpak van het coronavirus. Ga in gesprek met ze en luister naar ze, adviseert de gedragswetenschapper. "Het beste voorbeeld is Diederik Gommers met Famke Louise. Hij luisterde geïnteresseerd waar haar verwarring en alternatieve vragen vandaan kwamen."
Doe dat niet bevogend, adviseert hij. "Kijk ook naar de angst of onzekerheid die erachter zit." Al geeft hij toe dat dit niet in alle gevallen zal werken. "Sommige dingen zijn klinkklare onzin, dan moet je even heel diep ademhalen."
Hoe ga je om met mensen die geloven dat er een complot schuilt achter de huidige aanpak van het coronavirus? ". Ga in gesprek met ze en luister naar ze"

Elkaar een hand geven

Gaan we tot slot ooit nog terug naar het 'oude normaal' waarin we elkaar weer een hand gaven of elkaar omhelsden? Van den Bos vermoedt van wel. "Ik denk dat we dat gaan doen. Maar zeker oudere mensen zullen daar heel erg aan moeten wennen." Ook voorspelt Van den Bos dat we dat soort contacten eerst tot vrienden en familieleden beperken en zelf een stap terug doen bij verkoudheidsklachten.
Toch kijkt de gedragswetenschapper hoopvol naar de toekomst. "Wat we echt missen, is sociaal contact. Je moeder knuffelen. Dat gaan we heel erg terugkrijgen, daar ben ik niet bang voor. Maar dat gaan we stapje voor stapje doen."

Corona vraag & antwoord

UNieuws Extra: Corona vraag & antwoord is iedere vrijdag te zien op RTV Utrecht om 17.30 uur en wordt live uitgezonden op onze facebookpagina en op ons YouTube-kanaal.
Kijk hieronder de hele uitzending terug.
De complete uitzending van UNieuws Extra: Corona Vraag en Antwoord

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.