Maartje staat (met 500 anderen) drie uur lang op een krukje en wil meer aandacht voor mentale problemen

AMERSFOORT - Een krukje, keukentrap of bierkratje: het maakt niet, als je er in ieder geval maar drie uur lang op kunt staan. Vandaag doen ruim 500 deelnemers mee aan de vierde editie van Last Man Standing van stichting MIND. Deelnemers vragen aandacht voor psychische problemen van jongeren. En deze editie is voor het eerst vanuit huis.
Maartje (24) op haar krukje.
Maartje (24) op haar krukje. © RTV Utrecht / Jordi de Jong
Met de actie wil de stichting duidelijk maken dat je met psychische problemen niet voor paal staat, maar dat meer mensen dan je denkt ook klachten hebben. "Een eigenschap van mentale problemen is dat je je terugtrekt, maar je moet er juist over praten", vertelt directeur Marjan ter Avest van MIND uit Amersfoort. "Normaliseren is belangrijk, en dan is er ook hulp."
Maartje (24) doet vandaag mee aan de actie en vertelt het belang van praten over psychische problemen

Bespreekbaar maken

De Utrechtse Maartje van Kampen is een van de deelnemers. Ze is 24 jaar en kampt sinds begin april met een burn-out. "Ik wil graag staan voor mijn verhaal, omdat ik merk dat dat helpt voor mijzelf en voor mijn omgeving", zegt ze. "Als je vertelt waar je mee zit, reageren mensen vaak begripvol en positief. Als je je schaamt en het voor je houdt, is er veel meer onbegrip."
"Mijn burn-out heb ik denk ik langzaam in tien jaar opgebouwd", vertelt ze. Dat begon op haar veertiende, toen ze op de middelbare school gepest werd. "Ondertussen ben ik een aantal keer overspannen geweest en heb ik denk zo'n drie keer een depressie gehad. Al die opstapelingen zijn uiteindelijk neergekomen op een burn-out."

Ziekteverschijnselen

Werk was niet de reden, maar vooral een opeenstapeling van teleurstellingen en relaties die kapotgingen zorgden er bij haar voor dat ze aan de noodrem moest trekken. En toen kreeg ze ineens veel ziekteverschijnselen. "Hoofdpijn, vermoeidheid, heel slapjes, misselijkheid, duizelig; dat soort dingen. Dus ik kon letterlijk niet meer op mijn benen staan. En toen dacht ik wel: er is echt iets aan de hand."
Maartje heeft net als iedere deelnemer een eigen pagina waarmee geld voor de actie kan worden opgehaald. Het geld wordt gebruikt om mentale problematiek verder bespreekbaar te maken, onder andere via het online platform MIND Young Studio, waar Maartje ook al eens te zien was.

Donaties

Maartje heeft haar streefbedrag van 250 euro inmiddels ruimschoots gehaald. "Ik heb me een maand geleden aangemeld, toen de boel online gezet. Ik heb zelfs een anonieme donateur van 50 euro, toen dacht ik echt: wow! En nu zit ik op 330, dus ik ben er ver overheen", lacht ze.
En het gaat sowieso goed met de actie. "We zaten donderdag al op ons streefbedrag van een ton, dus hebben we 'm aangepast naar 125.000 euro. We vinden het allemaal erg vanzelfsprekend om geld te geven voor lichamelijke problemen, maar minder voor geestelijk, ook al is het lijden enorm. Ik heb zelf de ambitie om de KWF van de mentale gezondheid te worden, want we moeten investeren in mentale weerbaarheid van jongeren", aldus Ter Avest.

Prestatiedruk

Uit recent onderzoek van het Utrechtse Trimbos-Instituut, de Universiteit Utrecht en Stichting Alexander uit Amsterdam blijkt dat een op de vier jongeren stress ervaart door school. "Dat is echt helemaal geen goede start. Deze generatie moet straks onze samenleving dragen", aldus Ter Avest. "We streven ernaar in 2040 de mentaal gezondste generatie van de wereld te hebben."
Hoewel MIND erkent dat mentale problemen bij de levensfase van 15 tot 40 jaar horen, speelt de tijdsgeest van nu ook een belangrijke rol. "Met de huidige prestatiedruk en individualistische samenleving is iedereen op zichzelf aangewezen. Veel jongeren denken: het ligt aan mezelf als ik het niet maak."

Aantal deelnemers neemt ieder jaar toe

Daarom hoopt de organisatie dat dit soort evenementen het taboe van psychische problemen te bestrijden. Last Man Standing begon in 2017 als actie tegen de lange wachtlijsten die jongeren in de geestelijke gezondheidszorg tegenkwamen. "De eerste keer stonden we met 150 deelnemers in het Markermeer met heel slecht weer", lacht Ter Avest. "We waaiden allemaal van de palen af die we in het water hadden gezet."
Het jaar erop verbreedde de focus van het evenement naar de algehele psychische problemen van jongeren, en hoe die bespreekbaar konden worden gemaakt. "Het aantal deelnemers is elk jaar toegenomen. Vorig jaar waren het er 300 en hadden we bij het Veluwemeer echt een strandfeest. Dit jaar zitten we op 507 en is het ook weer bijzonder omdat het vanuit huis moet."

Coronacrisis

De coronacrisis brengt niet alleen een andere editie van de actie met zich mee; het is in bepaald opzicht ook normaliserend. "Iedereen is in coronatijd wat onthecht en moet soms gaan wandelen om zich beter te voelen. Op een bepaalde manier zijn jongeren met psychische problemen opgelucht dat iedereen er last van heeft."
Tegelijkertijd heeft de crisis zeker niet alleen maar positieve effecten. "Tegelijkertijd zien we ook wel mentale problemen versterkt wordt. Denk aan smetvrees, angsten en somberheid omdat je ineens niet meer zoveel contact hebt met anderen."
Maartjes herstel verloopt met ups en downs, maar is ergens wel blij met de coronacrisis. "Het geeft me nu verplicht de tijd om goed na te denken. Mijn reïntegratiecoach belde van de week bijvoorbeeld om me weer aan het werk te krijgen. Dan durf ik mijn grens aan te geven en nee te zeggen, iets wat ik vroeger niet zomaar zou durven. Dus dat is waardevol."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.