dinsdag 3 november 2020, 18.02 uur

'Magere' windmolenplannen polder Rijnenburg oogsten kritiek: 'Aanbesteding mislukt, woningbouw is noodzaak'

UTRECHT - Te mager, te versnipperd en te weinig draagvlak. De ingediende initiatieven voor windmolens en zonnepanelen in de polders Rijnenburg en Reijerscop zijn kritisch ontvangen. Intussen klinkt de roep om woningbouw in het gebied steeds luider. Alternatieve plannen in combinatie m�t woningen zouden bovendien meer energie opleveren.

De gemeente Utrecht meldde gisteren dat drie partijen zich hebben gemeld om duurzame energie op te wekken in de polders Rijnenburg en Reijerscop. Het plan van Rijne Energie, Eneco en BHM Solar bestaat volgens het college uit vijftien hectare zonnepanelen en vijf windmolens. Daarnaast zijn er plannen ingediend voor het aanleggen van twintig hectare zonnepanelen op de Nedereindse Plas.

Volgens verschillende Utrechtse raadsleden gaat het vooralsnog slechts om twee of drie windmolens en niet om vijf. Ook vinden ze dat het beperkte aantal initiatieven en de weerstand van grondeigenaren aantonen dat een grote duurzame woonwijk in het gebied onontbeerlijk is om een energielandschap te ontwikkelen. De aanbesteding kan zelfs als mislukt worden beschouwd, vindt actiegroep Buren van Rijnenburg en Reijerscop.
De discussie over Rijnenburg duurt al vijftien jaar. In juli besloot het college akkoord te gaan met de komst van acht windmolens. Een kleine raadsmeerderheid steunde de plannen. De vraag was wel meteen: komen de molens er ook? De grond is immers van projectontwikkelaars en die willen liever woningen bouwen.

Over twee locaties hebben grondeigenaren en windmolenbouwers nu een overeenstemming bereikt. Over een derde locatie wordt nog gepraat. De plannen moeten eerst getoetst worden, zo wordt er gekeken of Stedin capaciteit heeft op het elektriciteitsnet. Rond de jaarwisseling verwacht de gemeente daar uitspraak over te kunnen doen. De samenwerkende partijen hebben ook een voorstel ingediend om op de Nedereindse Plas een zonneveld aan te leggen van 20 hectare. Ook andere partijen hebben daar interesse in getoond. Woningbouw nodig
D66-raadslid Maarten Koning noemt de plannen een goede eerste stap, maar heeft er ook een dubbel gevoel over. "We zijn blij dat er concrete plannen ontstaan en dat er partijen zijn die willen investeren, maar het zijn nog wel maar twee of drie windmolens en tientallen hectares zonnevelden."

Koning wijst erop dat er acht windmolens bij het college waren besteld. "Van de vijf locaties uit het jubelende persbericht van de gemeente zijn er twee of drie fictief. Voor twee windmolens is er een voorlopig contract. Voor een mogelijke derde gaat het om een locatie op grond van de gemeente."

Het beperkte aantal windmolens lag volgens Koning in de lijn der verwachting. "Je ziet nu eigenlijk waarvoor we al hebben gewaarschuwd: zolang grondeigenaren niet meer turbines willen toestaan is er woningbouw nodig in het midden en zuiden van polder Rijnenburg om een energielandschap te laten slagen."

Ik kan me niet voorstellen dat het college tevreden is"
VVD

Erg mager
"Ik kan me niet voorstellen dat het college tevreden is met wat deze fase heeft opgeleverd ten opzichte van hun ambities. Als ik de stukken lees, hebben ze maar grondposities verworven voor twee turbines en niet voor vijf", zegt het Utrechtse VVD-raadslid Gertjan te Hoonte. Vooral op het gebied van zonne-energie vindt hij het resultaat beperkt. "Als je 235 hectare aanwijst en er wordt maar 35 ingevuld dan is dat erg mager."

Te Hoonte ziet de ingediende initiatieven als een bewijs dat je zonder goede samenwerking met de grondeigenaren geen energielandschap kan ontwikkelen. "Wij hebben steeds gezegd dat het beter is om in deze polder een woonwijk te ontwikkelen in combinatie met een energieplan. De grondeigenaren willen ook woningen en daar is ook heel veel behoefte aan. Er moeten nu echt stappen worden gezet om dit te bundelen."

Als het aan de Utrechtse VVD ligt kan er binnen vijf jaar worden gestart met de bouw van de eerste woningen in polder Rijnenburg. In een alternatief plan liet Te Hoonte in februari zien hoe er de komende twintig jaar bijna 25.000 woningen kunnen worden gerealiseerd en tegelijkertijd ruimte is voor de grootschalige opwekking van duurzame energie en warmte. Zijn initiatiefvoorstel kreeg onvoldoende steun in de raad.

Onrealistisch
De CDA-fractie, ook voorstander van woningbouw in de polders, is evenmin onder de indruk van de plannen. "Mijn eerste indruk is dat het aantal initiatieven wat beperkt is en dat er weinig keuze is. Ik vraag me ook of hoe realistisch deze plannen zijn", zegt raadslid Jantine Zwinkels. "We hadden sowieso liever ruimte gezien voor kleinschalige en laagdrempelige initiatieven met een mix van partijen. Ook was het niet goed dat het project is gestart zonder goed overleg met de grondeigenaren."

Dit is een goed begin, hiermee kunnen we verder"
GroenLinks

GroenLinks
Raadslid Rachel Heije stelt in een reactie dat ze tevreden is over de ingediende initiatieven "Dit is een goed begin, hiermee kunnen we verder. We zijn benieuwd waartoe dit nog meer gaat leiden." GroenLinks is geen voorstander van woningbouw in polder Rijnenburg. De fractie ziet het als de enige locatie in Utrecht grootschalig duurzame energie kan worden opgewekt en liet eerder weten dat de polder 'volbouwen' getuigt van 'kortetermijndenken'.

Actiegroep
Actiegroep Buren van Rijnenburg en Reijerscop wijst erop dat met de ingediende initiatieven 30.000 huishoudens worden voorzien van duurzame energie, terwijl het in het oorspronkelijke plan van de gemeente ging om 90.000 huishoudens. "Hiermee kom je op slechts een derde van de oorspronkelijk beoogde energie-opbrengst. Een zeer mager bod. De aanbesteding moet eigenlijk worden gezien als een mislukking."

Medewerking van grondeigenaren is er volgens de actiegroep nauwelijks. "Men wekt de indruk dat er vijf turbines worden ingediend, maar heeft slechts voor drie grondposities. Geen van de grondeigenaren van het Consortium Rijnenburg heeft medewerking verleend en ook geen van de particuliere grondbezitters in Rijnenburg. Men heeft slechts ��n boer in Reijerscop kunnen overtuigen. Het resultaat is een zeer versnipperd plan waarvoor men ook de business case nog niet rond heeft gekregen."

De actiegroep spreekt van een impasse die nog vele jaren zal voortduren. "Grondeigenaren zijn vastbesloten niet mee te werken aan dit combinatieplan van windturbines en zonne-energie. De windturbines geven grote overlast aan huidige omwonenden en toekomstige bewoners." Buren van Rijnenburg en Reijerscop heeft zelf een alternatief plan voor zonne-energie voor 60.000 huishoudens. "De turbines moeten dan van tafel. Die blokkeren de nodige toekomstige woningbouw. Er moet een nieuwe start worden gemaakt met alleen zonne-energie. Dat is wel te combineren met woningbouw", aldus woordvoerder Pieter van Veenen.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.