Nederland in lockdown: dit mag vanaf middernacht niet meer

Rutte zegt zich te realiseren hoe "ingrijpend en heftig" de nieuwe maatregelen zijn. "We herinneren ons allemaal nog de beelden van het voorjaar. Lege bussen, winkelstraten, kantoren, daar moeten we naar terug." Hij wijst erop dat het aantal coronabesmettingen weer "in sneltreinvaart" oploopt.

Zowel basisscholen als middelbare scholen moeten opnieuw online les gaan geven. Ook voor het hoger onderwijs wordt leren op afstand de norm. De kinderopvang blijft alleen open voor ouders met een vitaal beroep. De scholen gaan om praktische redenen niet morgen, maar een dag later dicht. Zij gaan op maandag 18 januari weer open, de rest van de maatregelen geldt in ieder geval tot 19 januari.

Sportscholen ontkomen deze keer door de verscherpte coronamaatregelen niet aan sluiting. Wedstrijden en groepslessen zijn ook verboden. Voor topsport wordt een uitzondering gemaakt. Buiten mag nog wel gesport worden.

Vanaf dinsdag gaan vrijwel alle publiek toegankelijke ruimtes dicht. "Dat omvat heel veel." Zo gaan dierentuinen, pretparken, sauna's en bioscopen dicht. Hotels mogen wel openblijven, maar zonder roomservice of restaurantfunctie, aldus de minister-president. Ook bibliotheken gaan dicht, maar mogen nog wel boeken uitlenen.

Uitvaartlocaties en banken blijven open en in wijkcentra mogen activiteiten voor kwetsbare mensen doorgaan. Ook contactberoepen moeten stoppen met hun werk, maar er wordt "een knip" gemaakt tussen medische en niet-medische beroepen. Zo mogen de praktijden van tandartsen, fysiotherapeuten en verloskundigen openblijven. Onder meer kappers en nagelsalons moeten wel sluiten.

Het maximumaantal mensen dat je thuis mag ontvangen gaat van drie naar twee. Met Kerstmis wordt een uitzondering gemaakt. De maximale groepsgrootte van twee mensen geldt binnen én buiten, als je tenminste niet van hetzelfde huishouden bent. Huishoudens van bijvoorbeeld drie of vier mensen kunnen nog wel als gezelschap over straat.

Opnieuw het dringende advies om thuis te werken. Het openbaar vervoer is alleen voor noodzakelijke reizen. De zorg moet wel zo veel mogelijk toegankelijk blijven, dus alleen (para)medische contactberoepen zijn toegestaan.

Het kabinet raadt ook wintersportvakanties in het voorjaar af. Eerst adviseerde het kabinet alleen tijdens de kerstvakantie niet naar het buitenland te gaan. Overigens geldt voor veel landen sowieso al een 'oranje' advies, waarbij geldt dat niet-noodzakelijke reizen worden afgeraden.

De nieuwe regels gaan om middernacht in en gelden tot en met 19 januari. Op dinsdag 12 januari geven Rutte en minister De Jonge opnieuw een persconferentie, waarin zij zullen uitleggen hoe het dan verder gaat.

Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen met dit liveblog.