Streamingsdienst van kerken brengt Kerstmis in de huiskamer: "Kerst altijd hetzelfde? Daar moet ik op terugkomen"

Want de parochie uit Houten werkt samen met de H. Suitbertus, een parochie in de gemeente West Betuwe. Charles Verwimp uit het parochiebestuur in Houten is een van de kartrekkers van de internetdienst: "Tijdens de eerste lockdown hebben we op een zaterdag in maart de eerste viering opgenomen. Die moesten we toen nog monteren. Dat was te intensief. Daarom zijn we aan de slag gegaan met de livestream."

Dus nu hangen naast de kandelaars en heiligenbeelden ook camera's en microfoons in de kerk. Om de dienst in goede banen te leiden is een regieset aangeschaft en zijn allerlei kabels door het gebouw getrokken zodat mensen hun religie thuis te kunnen belijden.

Op deze kerstochtend zijn vrijwilligers, tevens beeldtechnici, Pieter de Wit en Geert-Jan Zegers verantwoordelijk voor de stream. Zegers: "Ik hoef alleen maar op dit raketje te klikken en dan start alles op", zegt hij terwijl hij in de computer gedoken zit. In korte tijd hebben Pieter en Geert-Jan zichzelf wegwijs gemaakt in dit soort techniek.

Na de persconferentie op 14 december waarin de lockdown werd aangekondigd, besloten de kerkbesturen meteen om in de kerstperiode over te schakelen naar de online viering. Op kerstavond is er een eerder opgenomen viering uitgezonden. Maar nu, op de eerste kerstochtend moet pastoor Fred Hogenelst live: "Vorig jaar heb ik gezegd dat kerst altijd hetzelfde is, daar moet ik nu toch op terugkomen."

"Dat mondmasker is wel de clou van de preek vandaag", vertelt Hogenelst verder. "Met Kerstmis laat God zijn gezicht zien door de geboorte van de baby. Waarom bedekken wij onszelf dan? De mondkapje draag ik liever niet, maar het moet. We kunnen elkaar ook niet vasthouden, maar laten we elkaar zeker niet loslaten!" De pastoor roept om elkaar dit jaar extra veel aandacht te geven.

Kerken, moskeeën, synagogen en andere gebedshuizen hebben een aparte status tijdens de pandemie, ze zijn namelijk op basis van de grondwet beschermd. Van het kabinet mogen ze open maar gelden er wel dringende adviezen: beperk het aantal personen, bied diensten zoveel mogelijk digitaal aan en doe niet aan samenzang. Minister Grapperhaus stuurde kerkbesturen onlangs een brief met daarin de oproep om rond de kerst trouw te blijven aan het advies.

Het RIVM bevestigde vorige week na berichtgeving van dagblad Trouw dat het coronavirus vooral in christelijke plaatsen oprukt. "Zorgwekkend is wat overdreven, maar we zien deze trend wel. En daarom lijk het mij goed, zonder stigmatiserend te willen zijn, om het te benoemen", zegt Susan van den Hof, epidemioloog bij het RIVM in de krant.

Pastoor Hogenelst: "Ik vind dat de vrijheid van geloven niet in het geding is. Als je het grondrecht hebt dan moet je er verstandig gebruik van maken. Wij nemen de verantwoordelijkheid om de vieringen zonder mensen in de kerk te doen. Wij volgen dus de lijn van de minister, dat is ook op advies van het bisdom."

En dan is het aftellen tot de streamingsdienst begint. Geert-Jan steekt zijn duim omhoog, ze zijn live. Het aantal kijkers stijgt gestaag: 16, 36, 143, 277. Dat de productie nog niet helemaal vlekkeloos is, dat blijkt. De microfoons beginnen oorverdovend rond te zingen midden in de uitzending. Geert-Jan baalt enorm en beent weg op het probleem op te lossen. "Gelukt...", zegt hij na een aantal pogingen beschaamd tegen Pieter.

Ondanks dat diensten met alles erop en eraan in de kerk de voorkeur hebben, gaat een werkgroep begin volgend jaar aan de slag met ideeën. Want de online viering kan beter vinden Charles Verwimp en zijn mede-bestuursleden: "We denken aan meer aandacht voor de zangkwaliteit en we moeten trainingen gaan geven. Want werken voor de camera is heel anders en vraagt om toerusting daarop."