woensdag 13 januari 2021, 21.31 uur

Brandhaard Bunschoten komt op adem na coronapiek december, maar einde is nog niet in zicht

Geschreven door

Jordi de Jong

BUNSCHOTEN-SPAKENBURG - Bunschoten is al weken de coronabrandhaard van Nederland. Een op de acht inwoners is inmiddels een keer besmet geweest, de lokale uitvaartondernemer had het nog nooit zo druk als in december en minister Hugo de Jonge kondigde gisteravond een grootschalige testpilot aan voor het dorp. Hoewel het aantal besmettingen er nu net als in de rest van Nederland afneemt, staat de gemeente nog steeds bovenaan de landelijke besmettingslijst. Toch dromen inwoners al van licht aan het einde van de tunnel.

Hoewel Bunschoten-Spakenburg tijdens de eerste golf enigszins gespaard bleef, maakte het vissersdorp half oktober een opmars naar de landelijke koppositie. Burgemeester Melis van de Groep riep zijn inwoners herhaaldelijk op sociale media op om zich aan de coronamaatregelen te houden, maar dat kon het tij niet keren. In de twee weken die volgden (21 oktober tot en met 3 november) kreeg Bunschoten er 362 coronagevallen bij, precies evenveel als het daarvoor totaal aantal gevallen sinds het uitbreken van de pandemie.

Uitvaartondernemer Roelof kijkt samen met verpleeghuis De Haven terug op een inktzwarte periode, en hoopt op betere tijden

Een op de acht Bunschoters is besmet geweest
Vanaf dat moment gaat het hard. Op het moment van schrijven telt Bunschoten 2652 geregistreerde coronabesmettingen. Op 22.000 inwoners betekent dat in ieder geval dat een op de acht inwoners het virus heeft doorgemaakt.

Pas als de besmettingscijfers in Bunschoten stabiliseren, kunnen we kijken wat er wel en niet kan"
Woordvoerder verpleeghuis De Haven Esther van Oort

Nog erger was dat in woon- en zorgcentrum De Haven. Het centrum met ongeveer 200 bewoners maakte tijdens de eerste golf 32 besmettingen door, en in de tweede golf kwamen er maar liefst 86 gevallen bij. "Begin november begon het met een hele kleine uitbraak, waar we redelijk snel doorheen waren", vertelt woordvoerder Esther van Oort. "Maar vanaf eind november kregen we te maken met een ergere uitbraak."

'Kleine groep houdt zich niet aan maatregelen'
Toen het virus steeds meer bewoners maar ook zorgpersoneel in zijn greep hield, moest De Haven strenge maatregelen nemen. Bewoners mogen nog maar een keer per dag een vaste bezoeker ontvangen en er werden meerdere speciale corona-afdelingen opgetuigd, waar mensen nog steeds behandeld worden of in quarantaine moeten.

Ik vertrouw en reken erop dat onze inwoners samen de schouders eronder zetten"
Burgemeester Melis van de Groep

Het verpleeghuis zag de toename van het aantal besmettingen in het dorp met lede ogen aan. "Er is een grote groep die het prima doet, maar medewerkers zagen dat een kleine groep mensen zich niet aan de maatregelen hield. Vanuit de wijkverpleging kregen we ook signalen dat mensen veel meer bezoek kregen dan toegestaan was. Het daarmee oplopende aantal besmettingen baarde ons echt zorgen", aldus Van Oort.

'Sterfgevallen onder bewoners maakten veel impact'
Het zorgde in De Haven in ieder geval voor 31 coronagerelateerde sterfgevallen. "Dat heeft heel veel impact gehad en was ook voor de medewerkers heel emotioneel. Als een bewoner naar een cohortafdeling moet, daar overlijdt en dan met de begrafenisondernemer mee gaat, zien de medewerkers de bewoner niet meer. Normaal heb je dan een redelijk normaal afscheid met de familie erbij, maar nu lag dat anders. Dat doet echt wat."

Als je bijna dagelijks aan het graf staat, doet dat echt wel wat met je"
Uitvaartondernemer Roelof van Asselt

In totaal heeft het RIVM officieel 32 coronadoden in Bunschoten geregistreerd, maar waarschijnlijk ligt het aantal coronadoden nog hoger. Dat komt omdat het RIVM alleen sterfgevallen registreert waarbij mensen ook daadwerkelijk positief op het virus zijn getest. En tegelijk is er sprake van een behoorlijke toename van het totaal aantal sterfgevallen in het dorp. Vorig jaar overleden er in totaal 199 mensen in Bunschoten, in 2019 waren dat er 136.

'Bijna dagelijks aan het graf'
Dat zorgde ook voor een drukke periode voor uitvaartondernemer Roelof van Asselt. Hij werkt al elf jaar in Bunschoten, maar zo druk als in de afgelopen kerstperiode had hij het nog nooit. "Het is normaal dat er in december wat meer mensen overlijden, maar dit was absurd", vertelt hij.

Sommigen vragen hem of deze tijd "gouden business" voor hem betekent, maar daar wil hij niets van weten. "Als je bijna dagelijks aan het graf staat, doet dat echt wel wat met je", stelt hij. "Hier in het dorp is het ons kent ons, iedereen kent elkaar. En doordat ik zelf in het dorp woon, ben ik betrokken. We hebben het met heel veel liefde gedaan, maar het verdriet en al die coronaregels kosten ook heel veel tijd en energie."

Coronamaatregelen passen soms niet bij rouwproces
Want vooral in het rouwproces kunnen de coronamaatregelen met betrekking tot groepsgrootte ongemakkelijk voelen. "Sommigen zeggen: ho even, we willen iedereen de gelegenheid geven afscheid te nemen", vertelt de uitvaartondernemer. "Maar over het algemeen zien we dat mensen er wel rekening mee houden. Dan wordt er bijvoorbeeld met tijdsschema's gewerkt. En met uitvaarten zien we dat 9 van de 10 mensen niet meer blijven hangen om koffie te drinken en na te praten, terwijl dat van de overheid wel mag."

Uitvaartondernemer Roelof van Asselt uit Bunschoten stond in december bijna dagelijks aan het graf | Foto: RTV Utrecht / Jordi de Jong

Inmiddels is Roelof in rustiger vaarwater gekomen en lijkt de piek in het aantal overlijdens even voorbij. "Het is nu zeker afgevlakt. Het werk gaat door, maar het is gelukkig een heel stuk minder dan het was. En ik heb weer tijd voor m'n familie."

'Nog geen ruimte voor versoepelingen'
Ook in verzorgingshuis De Haven ontstaat er mondjesmaat meer ademruimte en wordt er verlangend naar het einde van de crisis gekeken. "Op dit moment hebben we nog 15 zieken, dus we zijn nog niet coronavrij", vertelt woordvoerder Van Oort. "Er zijn steeds meer afdelingen die uit quarantaine of cohort kunnen, maar er is nog geen ruimte voor versoepelingen. Pas als de besmettingscijfers in Bunschoten stabiliseren, kunnen we kijken wat er wel en niet kan."

En ja: het aantal besmettingen neemt net als in de rest van Nederland langzaam af. In het tweewekelijks gemiddelde van half tot eind december stond de gemeente op haar hoogtepunt nog stijf bovenaan met 2703 besmettingen per 100.000 inwoners, nu is het sinds gisteren met een gemiddelde van 1532 besmettingen stuivertje wisselen met het Limburgse Bergen (1536).

Iedereen in het dorp moet worden getest
En met die koppositie is er ook volgens minister Hugo de Jonge genoeg reden om vanaf februari te starten met een grootschalige testpilot in het dorp. Uiteindelijk moet iedereen, wel of geen klachten, getest gaan worden. "Een grootschalige test onder de inwoners van de gemeente Bunschoten zal ons waardevolle inzichten opleveren over hoe het virus zich verspreidt. Maar we willen ook weten hoe we het vervolg, het traceren en isoleren, nog beter kunnen doen", stelt directeur van de GGD-regio Utrecht Judith Ludding.

"Inzet van inwoners als het gaat om testen en zich houden aan de maatregelen is bij deze pilot onmisbaar", stelt burgemeester Melis van de Groep. "Ik vertrouw en reken erop dat onze inwoners samen de schouders eronder zetten. Als iedereen zijn steentje bijdraagt wordt deze pilot een succes en draagt de gemeente Bunschoten bij aan het bestrijden van het virus."

De inwoners uit Bunschoten vinden testen geen probleem, maar geloven niet in Bunschoten als eerste coronavrije gemeente

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.