donderdag 28 januari 2021, 19.06 uur

Hoe excuses aan Joodse inwoners eindigden in politiek moddergooien: 'Elk onrecht verdient eigen debat'

Burgemeester Dijksma is zich van geen kwaad bewust, maar krijgt wel harde kritiek. Foto: Gemeente Utrecht

PvdA'er Rick van der Zweth: "Jammer dat erkenning voor het Joodse leed hierdoor wordt overschaduwd." Foto: Gemeente Utrecht

DENK-raadslid Ismail el Abassi: "Had de burgemeester normaal gereageerd, dan hadden we een heel mooie avond gehad." Foto: Gemeente Utrecht

Burgemeester Dijksma is zich van geen kwaad bewust, maar krijgt wel harde kritiek.

1/3

UTRECHT - Wat begon als een waardige poging om het leed van Joodse oorlogsslachtoffers uit Utrecht te erkennen, is ge�indigd in een rel. De Roma- en Sinti-gemeenschap is boos en haalt hard uit naar burgemeester Dijksma en de Utrechtse gemeenteraad. Een rel die alleen maar verliezers kent. "Met deze polariserende taal schiet niemand iets op", zegt PvdA-raadslid Rick van der Zweth.

Precies een week geleden buigt de Utrechtse gemeenteraad zich over de Joodse kwestie. Joodse inwoners die na de Tweede Wereldoorlog terugkeerden werden kil en zakelijk benaderd en hun leed is onvoldoende erkend door de stad. Daarom moeten er excuses komen, plus een geldbedrag voor de Joodse gemeenschap. Alle twaalf partijen in de raad zijn het daarmee eens.

Maar de raadsbijeenkomst krijgt een andere wending als DENK-raadslid Ismail el Abassi zich hardop afvraagt of ook is gedacht aan het leed dat de Roma- en Sinti-gemeenschap heeft meegemaakt. Hij dient daarom een extra motie in. Geen goed idee, vinden andere partijen. Wat volgt is politiek moddergooien met vooral de PVV.

Burgemeester grijpt in
De kersverse burgemeester Sharon Dijksma probeert als neutrale partij tot een oplossing te komen. Ze wijst erop dat het in de politieke arena op dat moment gaat over de Joodse slachtoffers, en vraagt de politici zich aan het onderwerp te houden. Des te opvallender is het dat op dit moment juist h��r woorden onder een vergrootglas liggen.

Niemand betwist dat Roma en Sinti onbeschrijfelijk groot leed is aangedaan."
Burgemeester Dijksma

Dijksma nam het niet op voor DENK en dat komt haar op forse kritiek te staan van Roma Belangenbehartiging Utrecht. Die organisatie heeft een brief gestuurd naar Dijksma met daarin de mededeling dat ze niet welkom is bij de Holocaust Memorial Day. "Omdat u zichtbaar een bevolkingsgroep niet waardeert."

Dat laatste maakt de belangenclub op uit enkele uitspraken die Dijksma doet, wanneer ze zich t�ch laat verleiden tot enkele inhoudelijke uitspraken over het lot van de Roma en Sinti. "Niemand betwist dat Roma en Sinti onbeschrijfelijk groot leed is aangedaan. Maar de gemeenschap is niet vergelijkbaar met de Joodse", zegt ze.

Volgens Dijksma is voor deze groep al nationaal naar een oplossing gezocht. "Deze gemeenschap verplaatste zich, daarom is voor hen een aparte landelijke regeling gemaakt." Daarmee doelt Dijksma op de 13,6 miljoen euro die de gemeenschap in het jaar 2000 kreeg.

Verder zegt ze dat als raadsleden het toch graag over de positie van Roma en Sinti willen hebben, dat beter is om op een later moment te doen.

'Stigmatiserend'
Het feit dat Dijksma begint over de verplaatsing steekt de Roma en Sinti-gemeenschap. Ze worden naar eigen zeggen weggezet als 'nomadisch volk', en dat vinden ze stigmatiserend.

De organisatie haalt ook uit naar de verschillende raadspartijen. In een brief aan de raad staat dat ook zij niet welkom zijn bij de jaarlijkse herdenking. Alleen DENK is welkom, net als de Partij voor de Dieren. Die partij steunde als enige de motie van DENK "op een cruciaal moment terwijl alle andere raadsfracties het collectief lieten afweten en afkeuren".

Dijksma is zich na het ontvangen van de brief van geen kwaad bewust. Ze wil snel in gesprek met de Roma- en Sinti-gemeenschap om de plooien glad te strijken, zegt ze. En ze heeft er vertrouwen in dat dat gaat lukken. Tegelijkertijd blijft ze erbij dat de discussie over compensatie voor Joodse oorlogsslachtoffers niet het juiste moment is voor DENK om een extra motie in te dienen. Dat had volgens haar beter op een ander moment gekund.

Elk onrecht verdient zijn eigen debat."
Rick van der Zweth (PvdA)

Dat vindt ook Rick van der Zweth, fractievoorzitter van de PvdA. Zijn fractie maakte zich achter de schermen jarenlang hard voor onderzoek naar de behandeling van de Joodse gemeenschap. "Ik ben blij dat het rechtsherstel nu is gelukt. Diepe spijt is op z'n plek. Maar het is heel jammer dat het wordt overschaduwd door deze discussie."

PvdA'er Rick van der Zweth: "Jammer dat erkenning voor het Joodse leed hierdoor wordt overschaduwd." | Foto: Gemeente Utrecht

Van der Zweth wil ook in gesprek over het leed dat Roma en Sinti is aangedaan. Maar dan wel op een ander moment. "Elk onrecht verdient zijn eigen afweging en gesprek. Dit was het moment om als raad spijt te betuigen aan de Joodse gemeenschap." Dat DENK dus opeens met een motie over een ander onderwerp kwam, vond Van der Zweth vreemd.

Er is eigenlijk iets heel moois gebeurd, de hele raad is achter de Joodse gemeenschap gaan staan."
Ismail el Abassi (DENK)

Maar daar denkt DENK-raadslid Ismail el Abassi anders over. "Mijn collega heeft onze motie al weken van tevoren aangekondigd. Ook op de dag zelf is de motie op verzoek van de PvdA vooraf met alle partijen inclusief de burgemeester gedeeld. Op het moment dat rechtsherstel op de agenda staat, dan is d�t ook het moment voor Roma en Sinti."

Op de vraag wat El Abassi vindt van de harde woorden van Roma en Sinti aan het adres van de burgemeester, zegt hij: "Ik lees veel emotie in de brief en dat begrijp ik heel goed."

DENK-raadslid Ismail el Abassi: "Had de burgemeester normaal gereageerd, dan hadden we een heel mooie avond gehad." | Foto: Gemeente Utrecht

Toch baalt El Abassi van hoe alles is gelopen. "Er is eigenlijk iets heel moois gebeurd, de hele raad is achter de Joodse gemeenschap gaan staan. Als de burgemeester en de PVV op een normale manier had gereageerd op onze motie was er niets gebeurd en hadden we een mooie avond gehad."

De politici die RTV Utrecht sprak zijn het eens: dit is veel te veel ophef over een nobel bedoeld initiatief. "Zonde", zegt PvdA'er Van der Zweth. "Met al die polariserende taal schiet niemand iets op."
RTV Utrecht probeerde op meerdere manieren in contact te komen met de Roma Belangenbehartiging Utrecht. Maar helaas zonder resultaat. We hebben die organisatie dus niet de vraag kunnen voorleggen of zij openstaan voor een gesprek met de burgemeester Dijksma, zoals zij zelf voorstelt.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.