donderdag 8 april 2021, 11.10 uur

Vier vragen en antwoorden over het AstraZeneca-vaccin

Foto: UMC Utrecht

Luister hier het gesprek met Ton de Boer van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en met huisarts bestuurder bij de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en Esther van Osselen.

1/2

PROVINCIE UTRECHT - Stoppen, en weer doorgaan, stoppen en nu misschien toch weer doorgaan. Vandaag wordt duidelijk of we, voor de tweede keer, het prikken met AstraZeneca hervatten. De GGD, huisartsen �n inwoners van de provincie wachten af. Maar hoe zit het nou met AstraZeneca? Wat is er gebeurd, wat weten we nu en hoe gaat het verder?

Wat is er tot nu toe allemaal gebeurd?
Op 29 januari van dit jaar keurt het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) het AstraZeneca vaccin goed. Twee weken later, op 12 februari, wordt de eerste prik met dit vaccin gezet. Een krappe maand later, op 14 maart, wordt voor de eerste keer de pauzeknop ingedrukt, zoals coronamister Hugo de Jonge het noemt. Er komen meldingen van mensen die last krijgen van stolselvorming, trombose genoemd, in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes. Het lijkt op een zeldzame bijwerking, en doet zich voornamelijk voor bij volwassenen onder de 50 jaar. Maar dat moet nader onderzoek uitwijzen.

Vier dagen na de eerste stop, op 18 maart, wordt bekend dat het prikken met AstraZeneca weer wordt hervat. De EMA oordeelde dat het vaccin veilig en effectief is en dat de stolselvorming in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes inderdaad mogelijk een zeldzame bijwerking lijkt te zijn. Op 22 maart wordt het vaccineren ook daadwerkelijk hervat.

Weer twee weken later, op 2 april, beslist het ministerie van Volksgezondheid opnieuw om te stoppen met prikken van AstraZeneca, dit keer alleen voor mensen onder de 60. Om verspilling te voorkomen, stopt de GGD bij alle leeftijdsgroepen met prikken. De huisartsen prikken wel door met het vaccin, alleen bij mensen boven de 60. De tweede prikstop komt na meer meldingen van bijwerkingen in Nederland, meldt bijwerkingencentrum Lareb.

Uiteindelijk wordt op 7 april, gisteren dus, geconcludeerd door de EMA dat het AstraZeneca vaccin inderdaad een extreem zeldzame bijwerking kan hebben, namelijk stollingen in het bloed in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes.

Wat weten we nu over de bijwerkingen?
"Het was natuurlijk al een goed vaccin, maar er is gisteren wel vastgesteld dat er ernstige zeldzame bijwerkingen zijn." Dat zegt Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) in Utrecht. "Die treden meestal op binnen ��n tot twee weken na de prik. In totaal zijn er 222 problemen gemeld, maar in Europa zijn al 34 miljoen prikken gezet. Het is een relatief jonge groep. Tot nu toe zijn het meeste vrouwen, maar er zijn ook meer vrouwen geprikt, dus het is moeilijk om vast te stellen of vrouwen ook daadwerkelijk meer kans hebben op die bijwerking."

Als die bijwerking zo ernstig is, waarom oordeelt de EMA dan toch dat we door kunnen?
"De bijwerkingen kunnen ernstig zijn, maar covid-19 kan ook ernstige gevolgen hebben", legt De Boer uit. "Dat moet je tegen elkaar afzetten. E�n op 100.000 mensen kunnen deze ernstige bijwerkig krijgen, dat is heel gering ten opzichte van de kans om corona te krijgen."

Gaan we nu dan ook weer beginnen met AstraZeneca?
Dat is nog niet bekend. "De gezondheidsraad komt vandaag met een advies over het doorprikken met AstraZeneca", zegt De Boer. Naar aanleiding daarvan maakt het ministerie van Volksgezondheid een beslissing.

Ook de huisartsen wachten op die beslissing, zegt Esther van Osselen, huisarts in Utrecht. De meeste huisartsen hebben de eerste AstraZeneca voorraad hebben weggeprikt. Zij enten drie groepen in: 60-plussers, thuiswonenden met het syndroom van Down en mensen met ernstig overgewicht. "We zijn nu klaar met de eerste ronde, nu is wachten tot we de tweede lading vaccins krijgen."

Luister hier het gesprek met Ton de Boer van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en met huisarts bestuurder bij de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en Esther van Osselen.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail naar nieuws@rtvutrecht.nl.