Zorgmedewerkers Utrecht snakken ook naar terras, maar steeds jongere patiënten op IC

PROVINCIE UTRECHT - Blij mag je de reactie van UMC Utrecht niet noemen, nu het kabinet de aangekondigde versoepelingen met een week wil uitstellen. Ook het Utrechtse ziekenhuispersoneel snakt naar het einde van de lockdown, maar vooralsnog moet de zorg eerst nog maar eens overeind zien te blijven. "We staan aan de vooravond van 'code zwart'."
UMC: IC ligt vol, coronapatiënten steeds jonger
"Juist de mensen die hier al een jaar lang een marathon aan het lopen zijn om alle noodzakelijke zorg te leveren zouden heel graag naar een terrasje gaan en een koud biertje halen, of lekker gaan winkelen", zegt woordvoerder Joris Prinssen van UMC Utrecht. "Maar ze komen elke dag op hun werk en zien de realiteit: de ic's die ook dit weekend weer vol zijn, en de besmettingen die we nog steeds zien oplopen. Dat zijn getallen die naar beneden moeten, zodat we met zijn allen weer kunnen genieten van wat meer vrijheid."
Op dit moment zien we dertigers en veertigers op de intensive care. We hebben zelfs al jonge mensen gehad die zwanger waren.
Joris Prinssen, UMC Utrecht

Ziekenhuizen stromen vol

Vorige week kwamen berichten naar buiten dat het kabinet op 21 april onder meer de terrassen wilde openen en de avondklok wilde intrekken. Ziekenhuizen drongen erop aan om de versoepelingen uit te stellen. De besmettingscijfers blijven bijzonder hoog. Zondag meldde het RIVM nog 8288 nieuwe coronagevallen. Ziekenhuizen stromen vol en behandelen landelijk bijna 2500 coronapatiënten. De ic-capaciteit van ziekenhuizen is enkele dagen geleden nog verder uitgebreid.
Beeld van een afdeling intensive care in Utrecht.
Beeld van een afdeling intensive care in Utrecht. © UMC Utrecht
Hoewel burgemeesters het graag anders zouden zien, zal het kabinet morgen bekendmaken dat de maatregelen nog minstens een week langer van kracht blijven. In een reactie namens alle ziekenhuizen noemde voorzitter Ad Melkert van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen het uitstel een verstandig besluit. "In andere landen om ons heen wordt gesproken van half mei, behalve in het Verenigd Koninkrijk", aldus Melkert. "Maar daar zijn ze al verder met de vaccinatiecampagne. Dat is cruciaal."

Dertigers en veertigers op IC

Op dit moment liggen in de vier Utrechtse ziekenhuizen 210 coronapatiënten, van wie 62 op de afdelingen intensieve zorg. De gemiddelde leeftijd neemt af, merkt UMC-woordvoerder Prinssen. "Op dit moment zien we dertigers en veertigers op de intensive care. We hebben zelfs al jonge mensen gehad die zwanger waren."
"Het is echt een ander verhaal dan tijdens de eerste golf. Toen zagen we vooral de oudere mensen. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de Britse variant van het coronavirus die een andere impact heeft op de jonge mensen. En natuurlijk hebben veel oudere mensen al een vaccin ontvangen."

Reguliere zorg afschalen

Het is verstandig om voorzichtig te blijven, vindt ook Prinssen. Toch zou hij ook weer niet willen zeggen dat het UMC Utrecht blij is met het besluit. "Het gaat er voor ons niet om of we blij zijn of niet met die versoepelingen. We kijken naar wat de zorg aankan. We moeten deze week weer reguliere zorg afschalen. Dat betekent misschien wel dat mensen nu al voor de derde keer afgebeld gaan worden voor een operatie die ze nodig hebben."
"Alles wat acuut is kunnen we nog leveren", benadrukt Prinssen, "maar we staan echt aan de vooravond van wat we 'code zwart' noemen. Daar willen we absoluut niet naartoe en daarom hopen we dat iedereen het kan volhouden. Daarom is het ook zo belangrijk dat er vaccins voor zorgpersoneel beschikbaar zijn, zodat we goed beschermd zijn en de zorg overeind kunnen houden."
Code zwart
De term 'code zwart' is eigenlijk een stap in een draaiboek voor als in de coronacrisis het aantal bedden op de intensieve zorg schaars wordt. Wanneer nagenoeg alle bedden verdeeld zijn geldt fase 3. Het triageteam zal zich in die fase zo lang mogelijk blijven beperken tot medische criteria om patiënten toe te laten tot de intensieve zorg. Fase 3 stap C is het moment waarop de keuze of iemand op de IC wordt behandeld niet langer alleen nog een medische keuze kan zijn.

Een triage-team moet bij 'code zwart' afwegen welke patiënt voorrang krijgt. Wanneer er meer patiënten wachten dan er plaatsen op de IC zijn gelden als criteria:

* voorrang voor een naar verwachting relatief korte opnameduur
* voorrang voor zorgmedewerkers die veel risicovol patiëntencontact hebben gehad terwijl beschermingsmiddelen schaars waren
* voorrang voor jongere generaties: 0 tot 20 jaar, 20 tot 40 jaar, 40 tot 60 jaar, 60 tot 80 jaar, 80 jaar en ouder
* in het uiterste geval: loting

Voor dit soort moeilijke keuzes heeft de Rijksoverheid het 'Draaiboek Triage op basis van niet-medische overwegingen voor IC-opname ten tijde van fase 3 in de COVID-19 pandemie' vastgesteld.

Extra vaccins

Het kabinet maakt versneld extra vaccins vrij voor het ziekenhuispersoneel om te voorkomen dat in de derde coronagolf nog meer personeel uitvalt. Het UMC Utrecht hoopt de beloofde vaccins eind deze week in huis te hebben. "Dat is nog onzeker, wij weten dat nog niet", zegt Prinssen. "We starten in ieder geval alles op zodat we klaarstaan."
Prinssen kan niet aangeven hoeveel zorgmedewerkers nog niet zijn ingeënt. "Dat is op dit moment lastig te zeggen. Het goede nieuws is dat we de AstraZeneca-vaccins die er nu nog liggen mogen inzetten voor de medewerkers die zestig jaar en ouder zijn."

Vijf zorgmedewerkers voor elk IC-bed

Maar ook als alle zorgmedewerkers op de been weten te blijven is het ophogen van het aantal bedden nog niet zo eenvoudig, legt Prinssen uit. "Voor elk IC-bed zijn toch zo'n vijf zorgmedewerkers nodig. De bedden zijn er wel, maar de mensen om die bedden te kunnen bedienen zijn er niet."
Nu de coronacijfers weer oplopen zien de ziekenhuizen zich genoodzaakt om ook deze week weer reguliere zorg af te schalen. "En dan moeten we dus ook OK's weer gaan afzeggen", aldus Prinssen, "omdat we juist die mensen die hooggekwalificeerd zijn nodig hebben op IC's waar coronapatiënten liggen. Laten we alsjeblieft hopen dat dat aan ons voorbijgaat, en dat we die keuzes niet hoeven te maken, want dat is eigenlijk niet waar de zorg voor staat."
UNieuws over het uitstel van de versoepelingen

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.