Kabinet komt met stappenplan voor mogelijke versoepelingen (maar onderstrepen daarbij: mogelijk)

De persconferentie is hieronder live (terug) te zien via de YouTube-link van de NOS.

Dat er genoeg was om te bespreken tijdens de persconferentie was vooraf al duidelijk. En dat er geen versoepelingen zouden komen ook. Afgelopen zondag was er een overleg in het Catshuis tussen leden van het kabinet en experts van het RIVM. Daarna werd al naar buiten gebracht dat er geen versoepeling komt tot 28 april.

Die boodschap viel niet in goede aarde bij de burgemeesters die als voorzitter van de veiligheidsregio's samen het Veiligheidsberaad vormen. Sharon Dijksma van Utrecht en de andere burgemeesters van de vier grote steden deden al een oproep om de terrassen juist te openen. De handhaving zou anders te moeilijk worden.

Maar al meteen aan het begin van de persconferentie maakte Rutte duidelijk dat versoepelingen pas komen na de piek van de derde golf. "21 april komt echt te vroeg. We bekijken het per week. Dus we kijken nu naar 28 april als mogelijke datum voor de eerste stap, en ik onderstreep daarbij mogelijk. En we beslissen daar volgende week over op 20 april."

Rutte en De Jonge presenteerden een openingsplan van vijf stappen. Daarin staat welke maatregelen in welke volgorde worden losgelaten. Ook staan er data bij met wanneer er kan worden versoepeld. Maar: dit zijn richtlijnen, lieten Rutte en De Jonge niet na om te benadrukken. De Jonge: "We gaan sneller als het kan en langzamer als het moet. Het geeft richting. Op welke datum we het kunnen loslaten, is geen zekerheid en geen belofte, daarvoor is het virus te onvoorspelbaar."

De eerstvolgende stap bestaat eruit dat studenten in op de universiteit en hogeschool weer, met sneltesten, één dag per week naar school kunnen. Ook de avondklok, de regel dat er maximaal één persoon thuis mag worden ontvangen, heropening van de terrassen en heropening van de detailhandel staan in deze stap op de nominatie om geschrapt te worden. Deze stap zou dus eventueel 26 april kunnen worden gezet.

Voor zinnige uitspraken over de toekomst van het Janssen-vaccin vond De Jonge het vanavond te vroeg. "Het nieuws over het vaccin van Janssen stelt ons voor nieuwe vragen die zich niet allemaal vandaag laten beantwoorden."

Vanmiddag kwam het nieuws naar buiten dat de uitrol van het Janssen-vaccin in Europa uit voorzorg wordt uitgesteld. Dit nadat eerder op de dag de Verenigde Staten tijdelijk besloot te stoppen met het vaccineren met Janssen. De Amerikanen deden dit nadat zes mensen na hun prik last kregen van een combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes. Het ging daar om zes vrouwen tussen de 18 en 48 jaar.

Gisteren werden de eerste Janssen-vaccins in Nederland geleverd. Het ging om 79.200 doses, goed voor evenveel vaccinaties want het Janssen-vaccin bestaat uit maar één prik. De Jonge wilde ook niet zeggen of de afspraken voor prikken met het Janssen-vaccin, die voor deze week gepland staan, worden afgebeld. Morgen komt er waarschijnlijk wel nieuws vanuit Den Haag over de plannen voor het Janssen-vaccin.

Het (tijdelijk) wegvallen van het Janssen-vaccin was weer een tegenslag voor het Nederlandse vaccinatieprogramma. De Gezondheidsraad gaf vorige week ook al het advies om het AstraZeneca-vaccin alleen te geven aan mensen van ouder dan 60 jaar. Minister De Jonge nam dit over: "Hoe vervelend het ook is, veiligheid gaat gewoon altijd voor."

Het advies kwam er na een paar zeldzame gevallen van bijwerkingen bij jongere mensen. Bijwerkingen die overigens erg lijken op degene die nu bij het Janssen-vaccin voorkomen: een combinatie van bloedstolsels en een laag aantal bloedplaatjes, met name bij jonge vrouwen.

Er was kritiek op het advies van de Gezondheidsraad. Sommige doktoren vinden het te voorzichtig. Door deels te stoppen met het gebruik van het vaccin zouden er meer mensen ziek worden of overlijden aan corona dan dat er mensen zeldzame bijwerkingen hadden gekregen van het vaccin.

Toch bleef het advies overeind, hoewel de Gezondheidsraad gisteren wel een aanpassing deed. Als iemand jonger dan 60 geprikt wil worden met AstraZeneca moet dit in overleg met de arts kunnen, zei een woordvoerder van de Gezondheidsraad tegen de NOS. De Jonge zei daarover dat hij nu eerst het AstraZeneca-vaccin aan 60-plussers wil geven. Daarna wordt er gekeken of jongere mensen mogelijk in overleg met de huisarts toch het vaccin mogen krijgen. Maar, zei De Jonge: het advies van de Gezondheidsraad is er niet voor niks. De complicaties bij jongere mensen waar het om gaat zijn ernstig.