Versoepelingen in aantocht, reislustige Utrechters en 5 miljoen euro voor corona in arme landen

"Maandenlang gold tijdens de lockdown 'gesloten tenzij' en dat wordt nu 'open tenzij'", zei premier Rutte vanavond in een persconferentie. Onder meer instellingen in de Kunst & Cultuur, sauna's en zonnestudio's mogen vanaf volgende week zaterdag weer publiek ontvangen en voor de horeca worden de openingstijden verruimd. Ook mogen cafés en restaurants hun gasten weer binnen bedienen met maximaal vier mensen aan een tafel.

Het loslaten van sommige lockdown-maatregelen gaat in op 5 juni vier dagen eerder dan oorspronkelijk gepland. Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen blijft dalen en de reguliere zorg komt langzaam maar zeker weer op gang. Daardoor liggen er nu minder coronapatiënten op de intensive cares dan mensen met andere aandoeningen, zoals hartklachten en kanker. Sinds het begin van het jaar is dat maar één keer eerder gebeurd, op 16 februari.

Ook aan de drukte op straat en in de stations is te zien dat de lockdown verder naar de achtergrond verdwijnt. Nieuwszender BNR vroeg data-, parkeer- en vervoersbedrijven om gegevens en stelt vast dat we weer richting normaal gaan. "Zo druk hebben we het dit jaar niet eerder gezien", zegt Remco Bron van Resono.

Volgens het databedrijf komt het aantal verkeersbewegingen met elke versoepeling dichter in de buurt van de situatie van pre-corona. Begin deze maand was het zelfs een kwart drukker dan in de weken daarvoor. Dat kwam doordat het kabinet besloot om een deel van de coronamaatregelen te schrappen. Zo zette het een streep door de avondklok, de sluiting van de terrassen en het winkelen op afspraak. De versoepelingen vielen samen met de meivakantie, maar ook in de weken daarna bleef het druk.

De inzamelingsactie van Giro555 heeft tot nu toe bijna 5 miljoen euro opgeleverd voor vaccinaties in kwetsbare landen. Ruim twee weken geleden vertrok uit Utrecht een gele collectebus. Die keerde daar vandaag terug na een tour door het hele land. Met het opgehaalde geld wordt het vervoer van vaccins georganiseerd en er wordt voorlichting mee gegeven om het vertrouwen in de inentingen te vergroten. Ook worden er beschermingsmiddelen en medische hulpmiddelen mee betaald.

In kwetsbare landen ligt het aantal mensen dat een vaccin heeft gekregen een stuk lager dan in Nederland, stelt Giro555: 1,17 procent in Oeganda, 1,22 procent in Afghanistan en 7,25 procent in Nepal. Giro555 is de titel waaronder samenwerkende hulporganisaties werken aan campagnes bij uitzonderlijke rampen.

De afgelopen week zijn er vrijwel dagelijks een of twee geboortejaren toegevoegd aan het bestand van Nederlanders die zich mogen laten vaccineren. Vanaf vandaag kunnen ook mensen die in 1974 en 1975 zijn geboren alvast online een afspraak inplannen. Het gaat om iets meer dan 420.000 mensen die in veel gevallen al binnen twee weken terecht kunnen.

De uitnodiging voor deze leeftijdsgroepen komen volgende week per post. De GGD heeft vaccins van BioNTech/Pfizer of Moderna voor ze klaarliggen. In de regio Utrecht zijn inmiddels negen locaties waar geprikt wordt, aangevuld met enkele tijdelijke locaties.

Volgens het RIVM heeft zeker 87 procent van alle Nederlandse 65-plussers inmiddels zeker één coronaprik gekregen. De werkelijke opkomst is waarschijnlijk hoger omdat de centraal verzamelde gegevens niet helemaal compleet zijn en niet iedereen toestemming voor registratie geeft. Vanaf volgende week meldt het RIVM wekelijks de opkomst per gemeente.

In de zogenoemde Biblebelt, de streken waar relatief veel orthodoxe protestanten wonen is de opkomst gemiddeld lager dan landelijk maar vaak nog wel boven de 75 procent. Ook in een aantal grote steden kwamen minder 65-plussers dan gemiddeld opdagen. Het zeer gereformeerde Urk telde veruit de minste vaccinaties onder de ouderen en valt als enige gemeente in de categorie 20 tot 39 procent.

De cijfers komen zowel van de GGD als van de huisartsen, zorginstellingen en ziekenhuizen die mensen hebben gevaccineerd. In totaal gaat het om ruim 2,9 miljoen mensen van 65 jaar en ouder. In de cijfers heeft het RIVM ook geanonimiseerde gegevens van de GGD meegenomen. Sommige mensen weigeren registratie. Als zij ergens anders dan bij de GGD zijn geprikt, ontbreken hun gegevens wel in het totaaloverzicht.

Coronaminister Hugo de Jonge weet nog niet zeker welke invloed de leveringsproblemen van het Janssen-vaccin heeft op het tempo waarin Nederlanders worden ingeënt. Hoewel de demissionaire bewindsman uitging van drie miljoen vaccins in het tweede kwartaal, staat de teller op het coronadashboard nu pas op zo'n 313.000 prikken.

Het is niet duidelijk wat de tegenvallers bij het bedrijf zullen betekenen voor De Jonges eerdere uitspraak dat iedereen die dat wil op 1 juli een eerste vaccin heeft ontvangen, maar zelf telde hij er vanavond tijdens de persconferentie alvast twee weken bij op. "We hebben iets langer nodig om iedereen de eerste prik te geven. In plaats van begin juli wordt het half juli."

Ongeveer 12 miljoen volwassen Nederlanders kunnen een prik krijgen. Tot nu toe zijn ruim 6 miljoen mensen gevaccineerd, melden de GGD'en. Het kabinet heeft nog niet besloten of Nederland kinderen gaat vaccineren tegen het coronavirus. De Europese toezichthouder voor vaccins heeft vandaag geconcludeerd dat het coronavaccin van Pfizer/BioNTech veilig is voor het inenten van jongeren van 12 jaar en ouder.

Het gaat mogelijk nog meer dan een jaar duren voor alle achterstanden in de ziekenhuizen zijn weggewerkt. Dat zegt voorzitter Remco van Lunteren van het covid-responsteam Capaciteit van UMC Utrecht tegen RTV Utrecht. Het ziekenhuis sloot deze week de extra IC-afdeling die afgelopen maart speciaal was opgezet voor coronapatiënten. Dat is mogelijk omdat het aantal ziekenhuisopnames vanwege covid-19 sterk afneemt. Ook een van de twee speciale corona-afdelingen die sinds oktober waren ingericht is inmiddels opgeheven.

Van Lunteren geeft aan dat minister Tamara van Ark het hervatten van de uitgestelde reguliere zorg wat te rooskleurig voorstelt. Brancheorganisatie NU'91 in Nieuwegein vindt dat er in Den Haag verkeerde keuzes worden gemaakt. Net als Van Lunteren zegt voorzitter Stella Salden dat uitgeputte zorgmedewerkers nu eerst tijd zouden moeten krijgen om bij te komen. "Het opschalen van de reguliere zorg en inhalen van de uitgestelde zorg is leidend geworden en niet de beschikbaarheid en volledige gezondheid van zorgprofessionals. Door op deze manier aan de slag te gaan, worden de problemen alleen maar groter", aldus Salden.

In de provincie Utrecht vind je de meeste mensen die voor de zomer vakantieplannen hebben gemaakt. Ruim de helft van de ondervraagden gaf in een onderzoek aan dat ze in julie, augustus of september naar het buitenland gaan (32 procent) of in eigen land een mooi plekje opzoeken (24 procent). Ongeveer één op de vijf Utrechters verwacht thuis te blijven.

Noord-Hollanders zijn de enigen die de Utrechters in reislust overtreffen als het alleen gaat om een vakantie in het buitenland. Het zal de toeristenindustrie als muziek in de oren klinken. Vandaag werd bekend dat het wintersportseizoen in Oostenrijk, Duitsland en Italië volledig is geflopt door de reisbeperkingen. Inmiddels stijgt het aantal boekingen weer.

Voor de jaarlijkse actie NLdoet wordt dit jaar vooral buiten geklust. Normaal zouden er bijvoorbeeld ook higteas in verzorgingstehuizen worden georganiseerd, maar dat is dit jaar vanwege de coronamaatregelen niet wenselijk. Nadat de grootste vrijwilligersactie van Nederland vorig jaar werd afgelast, en de editie van dit jaar op 12 en 13 maart werd uitgesteld, bieden vandaag duizenden mensen een helpende hand bij speeltuinen, buurthuizen, taalles op afstand en de aanleg van gezamenlijke tuinen.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima, beschermpaar van organisator Oranjefonds, staken vandaag de handen uit de mouwen bij de voorjaarsschoonmaak van een monumentaal cultuurhuis in Oegstgeest. Ze hielpen de vrijwilligers daar met het lappen van de ramen, het schoonmaken van meubels en het opruimen van de tuin.

Steeds minder mensen lopen het coronavirus op. In de afgelopen zeven dagen kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu 21.915 meldingen van positieve tests, gemiddeld 3131 per dag. Dat gemiddelde daalt voor de negentiende dag op rij en heeft nu het laagste niveau sinds 1 oktober bereikt.

De afgelopen 24 uur werden 3914 positieve tests geregistreerd bij het RIVM. Dat zijn er meer dan op donderdag, maar op vrijdagen zijn er meestal meer nieuwe gevallen dan eerder in de week. Vorige week vrijdag meldde het RIVM meer dan 4100 positieve tests, de vrijdag ervoor ruim 5500 en nog een vrijdag eerder bijna 7500.