Bouwambities provincie Utrecht komen te langzaam op gang, mede door beknellende regels

PROVINCIE UTRECHT - Het lukt de provincie Utrecht nog niet om 10.000 woningen versneld bij te bouwen. Hoewel het college van Gedeputeerde Staten bij aantreden beloofde ieder jaar aan dat getal te komen, blijft de teller steken op 8.000 nieuwe huizen.
Volgens gedeputeerde Huib van Essen, van ruimtelijke ordening, gaat het steeds meer de goede kant op, maar bij gemeenten die dolgraag willen uitbreiden denken ze daar anders over. Door strenge regels die de provincie oplegt wordt de woningbouw volgens hen onnodig belemmerd. "Er zit veel wantrouwen vanuit de provincie naar wat die gemeenten willen."
Twee jaar geleden trad er een nieuw provinciebestuur aan met GroenLinks als winnaar van de verkiezingen. De VVD stond voor het eerst na 49 jaar buiten spel, en het nieuwe college zwiepte naar links met de belofte: het zou helemaal anders gaan in het provinciehuis. Maar is dat ook gelukt?

De komende dagen maakt RTV Utrecht aan de hand van het coalitieakkoord een tussenbalans op met verkiezingswinnaar Huib van Essen, die nu als gedeputeerde aan de knoppen draait. Vandaag: woningbouw.

Wat doet de provincie?

De provincie zorgt er in eerste instantie niet voor dat er meer nieuwbouw bijkomt; die verantwoordelijkheid ligt bij de gemeenten. Wel bepaalt gedeputeerde Huib van Essen, van ruimtelijke ordening, waar de grenzen (rode contouren) om te mogen bouwen precies liggen in de provincie en of deze opgerekt kunnen worden ten koste van weiland of natuur. Daar zou soepeler mee worden omgegaan en dat blijkt, mondjesmaat, ook in de praktijk.
De provincie beloofde in het coalitieakkoord gemeenten te helpen, maar die hulp wordt soms ook als belemmerend ervaren.
De provincie beloofde in het coalitieakkoord gemeenten te helpen, maar die hulp wordt soms ook als belemmerend ervaren. © Coalitieakkoord Nieuwe Energie Voor Utrecht
Ook springt de provincie financieel bij zodat projecten extra geld krijgen, er wordt voor gezorgd dat de wegen niet te druk worden en met kennis en expertise wil de provincie bouwontwikkelaars over de streep trekken om met de plannen van gemeenten in zee te gaan.

Opgerekte bouwgrens

In een stad als Oudewater gebeurt de afgelopen tijd veel op het gebied van woningbouw, mede dankzij de provincie. Alle binnenstedelijke locaties zijn tot 2025 benut en gedeputeerde Van Essen gaf onlangs toestemming om in de polder Kerkwetering honderden woningen te plaatsen door de bouwgrenzen op te rekken.
Provincie, kijk naar ons beleid. Laat het los.
Bob Duindam, wethouder Oudewater
Wethouder Bob Duindam is dan ook blij dat hij kan en vooral mag uitbreiden, ook al had dat overleg wat voeten in de aarde. Het is volgens hem een trendbreuk met voorgaande provinciebesturen, vooral omdat de woningnood in de regio met de dag nijpender wordt. "Het bouwen is belangrijk voor de toekomst van Oudewater en om onze voorzieningen te behouden."
Volgens hem moet de schop rond 2025 de grond in, want de druk op het stadje neemt de komende jaren alleen maar toe. "Ik heb nu vijf klaslokalen die leegstaan en dat aantal gaat oplopen volgens onze leerlingenprognose. Ik heb een sporthal die niet meer rendeert vanwege een gebrek aan gebruikers en dat gaat zo door naar vrijwilligers en mantelzorgers."
Huib van Essen, nu gedeputeerde, werd met GroenLinks de grootste partij bij de verkiezingen twee jaar terug.
Huib van Essen, nu gedeputeerde, werd met GroenLinks de grootste partij bij de verkiezingen twee jaar terug. © RTV Utrecht
We willen niet alleen veel bouwen, maar ook goed bouwen. Dat is óók belangrijk.
Huib van Essen, gedeputeerde provincie Utrecht
Ook Van Essen wil het tempo erin houden. "We hebben nu 113.000 plannen in beeld waar we woningen een plek willen geven en we moeten nu er voor zorgen dat die tot uitvoering komen. We zien soms dat gemeenten tegen problemen aanlopen van capaciteit, expertise, soms ook financieel, soms ook in relatie met bereikbaarheid."

Te strenge eisen

Maar waar de provincie helpt, stelt de provincie ook harde eisen die volgens gemeenten belemmerend kunnen werken. Bijvoorbeeld welk prijskaartje aan nieuwbouw hangt of hoe de rioolafwatering is geregeld. Dat soort regels staan in een omgevingsverordening die Van Essen onlangs schreef en gemeenten vinden veel van die regels onnodig en dubbelop.
"De provincie wil bijvoorbeeld voor de helft sociale huur, gemiddelde of goedkope koopwoningen gebouwd zien worden in alle gemeenten", aldus wethouder Duindam van Oudewater. "Maar wij hebben al in onze eigen woonvisie dat het minimaal 70 procent moet zijn en dat is ruim daarboven. Dus provincie: kijk naar ons beleid, we hebben er zelf al voor gekozen. Laat het los."
Wat doet de provincie op het gebied van wonen?
Maar de provincie wil op haar beurt er voor zorgen dat de schaarse bouwgrond die ze helpen vrij te krijgen overal kwalitatief wordt gebruikt. "We willen niet alleen veel bouwen, we willen ook goed bouwen", aldus Van Essen. "Dat woningen klimaatbestendig zijn, dat niet de kelder onder water loopt. We willen zorgen dat er groen is in de buurt en dat woningen goed bereikbaar zijn. En ja, óók dat is belangrijk."

Ambities

Toch lijkt de belofte voor 10.000 extra woningen voorlopig te ver gegrepen. Wethouder Duindam is door de dubbele en strenge regels van de provincie dan ook sceptisch over de haalbaarheid van dat doel. "Mijn verwachting is dat het niet gaat lukken. Het is te ingewikkeld, te complex en er vallen te veel projecten onderweg af."
In de polder Kerkwetering mogen met toestemming van de provincie honderden huizen worden gebouwd.
In de polder Kerkwetering mogen met toestemming van de provincie honderden huizen worden gebouwd. © RTV Utrecht
Gedeputeerde Van Essen blijft ondanks de eerste twee jaren hoop houden. Hij denkt deze termijn zeker nog de 10.000 woningen bij te kunnen bouwen als provincie. "Ik denk dat we op de goede weg zitten, en tegen de wethouder in Oudewater wil ik zeggen dat ik bij ben met de stappen die we gezet hebben."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.