Legendarisch Vreeswijks zandschip wordt 'opgeknipt' en over de werf verdeeld

Om het schip te behouden werd besloten om het in drie stukken te snijden. Ieder stuk krijgt een eigen functie. De boeg van het schip werd vandaag over het werf verplaatst richting de ingang van het terrein. Daar heeft het nu een functie als 'boegbeeld' van de werf.

Van het lange gedeelte van het schip wordt straks een corridor gemaakt tussen twee gebouwen, dat van boven is afgesloten. De scheepskont wordt volledig gerepareerd en er wordt een schippersverblijf aan toegevoegd. Het wordt ingericht als verhalenschip over de Vreeswijkse zandwinning en de familie Van Dijk, die lang eigenaar was van het schip. Het publiek kan naar binnen; er komen foto's en teksten te hangen.

Cisca de Ruiter, die bij het project betrokken is: "Het is maf om de boeg vooraan het terrein te zien staan, maar het straalt ook een bepaalde allure uit. Het schip compleet restaureren is ergens ook wel een beetje saai." Het schip herstellen tot het oorspronkelijke zandschip was bovendien financieel niet haalbaar. "En schepen slopen doen we niet op de Museumwerf", benadrukt De Ruiter. "Zeker Vreeswijks erfgoed niet."

Jos Brouwer, die verantwoordelijk is voor het transport, ziet geen problemen bij de verhuizing van de kop van de boot. "We hangen de boeg aan drie stroppen op." Is dat sterk genoeg? "Jazeker, zo hebben we hem daar ook neergezet."

De transporteurs overleggen druk hoe de punt van het schip op zijn plek moet worden gezet. Een stukje verderop komt de boot op betonnen platen terecht. Secuur worden er houten balken onder geplaatst ter ondersteuning. Bij het neerzetten van de kop gaan nog wel wat bladeren en takjes van de boom ernaast verloren, maar dat mag de pret niet drukken. "Bedankt voor het snoeien", grapt iemand.

Het middenstuk is veel groter en zwaarder. "Voorin het schip ligt beton, dus de ketting moet een beetje naar het midden hangen", zegt Brouwer. Eerst wordt er een stuk van het schip doormidden gelast, want de achterkant van het schip zat deels nog aan het middenstuk vast.

"Oooh, de kont gaat niet mee", zegt Matthieu, die de kraan bedient. Dat scheelt weer. Na veel overleg en wat snijwerk, zijn de twee delen van de boot daadwerkelijk los van elkaar. De mannen overleggen of de banden, die het losse ruim moeten dragen, op de goede plek liggen, en of alles veilig vastzit, voordat ze beginnen met takelen. "Ho ho rustig", roept vrijwilliger Quirinus van den Bosch aan de andere kant van het ruim, terwijl hij de touwen op de goede plek probeert te krijgen. Rustig staan de mannen toe te kijken terwijl de boot op de vrachtwagen getakeld wordt. Even later tilt de kraan de boot op zijn nieuwe bestemming op het werf, klaar om opgeknapt te worden.

De Christina is een schip uit 1911 en behoort tot een vloot van tussen de 100 en 150 zandschepen uit Vreeswijk. Tussen 1926 en 1954 was het schip onderdeel van de Vreeswijkse zandwinningsvloot. Het dorp kende in die tijd de grootste zandwinningsvloot van Nederland. "Vreeswijk zonder zandwinning is geen Vreeswijk", zegt De Ruiter.

Ze legt uit wat de boot voor de omgeving betekent: "Het schip als scheepstype is niet zo bijzonder, maar de band met Vreeswijk wel. Van de enorme vloot zijn, naar mijn weten, misschien nog maar drie schepen over. Ze zijn langzaam aan het verdwijnen. De kans is groot dat deze schepen zelfs niet meer bestaan." De Ruiter noemt dit schip 'de laatste directe getuige' van deze zo belangrijke Vreeswijkse industrie.

Eef van Dommelen - van Dijk is de laatste van de familie die nog met het schip als zandschip heeft gevaren. Van Dijk: "Dat was heerlijk. Hoewel ik niet altijd mee mocht." Gedurende de werkzaamheden heeft Van Dijk een glimlach van oor tot oor: "Ik sta te rillen op mijn benen. Mijn hele leven gaat hier aan mij voorbij."

Ze is erg gelukkig met alle vrijwilligers die met 'haar' boot, want zo voelt het, in de weer zijn. "Dit had ik me niet voor kunnen stellen, zoveel vriendschap en samenwerking. Echt met elkaar dit doen", zegt Van Dijk glunderend. "Geweldig, geweldig", roept ze als ze naar de boot in de lucht staat te kijken.