Utrechtse politiek pleit voor een maximum snelheid van 15 km/u

Fietsers bij de herinrichting van de Voorstraat vorig jaar.
Fietsers bij de herinrichting van de Voorstraat vorig jaar. © Gemeente Utrecht
UTRECHT - Hoe gaat het verkeer in Utrecht eruitzien in 2040? Over die vraag vergaderde donderdagavond de Utrechts gemeenteraad. Dat deden ze aan de hand van een lijvig rapport dat wethouder Lot van Hooijdonk (GroenLinks) heeft laten opstellen. Onderdeel van het rapport is het plan om het Ledig Erf autovrij te maken. De plannen uit haar rapport krijgen de steun van een meerderheid van de raad, met uitzondering van het Ledig Erf, dat plan dreigt het niet te gaan halen. Opvallend detail: een meerderheid van de raad wil dat auto's 15 km/u gaan rijden.
Het 'Mobiliteitsplan 2040' geeft voor Utrecht de richting aan voor de toekomstige ontwikkeling van het verkeer. In het plan is er alle ruimte voor openbaar vervoer, de fiets en de voetganger. Uitgangspunt is dat automobiliteit wordt teruggedrongen. Als er al autoverkeer nodig is, dan zou er sprake moeten zijn van deelvervoer. Het plan kan op hoofdlijnen rekenen op de steun van een ruime meerderheid van de raad. Alleen partijen als de VVD, PVV en DENK spreken zich hardop uit tegen dit voorstel. "Wij zien dit mobiliteitsplan niet zitten vanwege het wegpesten van de auto", meent David Bosch (PVV). "Bereikbaarheid is ook leefbaarheid."
Waarom slaan we 30 km/u niet over en gaan we direct over op een maximumsnelheid van 15 km/u?
Rik van der Graaf (ChristenUnie)
De grootste coalitiepartij, GroenLinks, is uiteraard blij met het voorstel. Maar toch gaat het volgens raadslid Thijs Weistra allemaal niet ver genoeg. Volgens hem is er sprake van forse groei in de stad, terwijl er ook sprake is van een wooncrisis en een klimaatcrisis. Daarom wil GroenLinks bijvoorbeeld graag dat er veel minder busjes van pakketbezorgers de wijk in rijden. Liever wil het raadslid dat pakketjes aan de rand van de stad worden afgeleverd, en dat ze vervolgens met de fiets de stad ingaan.

15 km/u

Volgens het rapport wordt 30 km/u de nieuwe norm binnen de bebouwde kom. Maar ook dat gaat GroenLinks niet ver genoeg. Weistra stelt voor om 15 km/u als maximum in te stellen, om te beginnen bij straten waar bewoners dit graag zouden willen. "Ik vind dat 15 km/u de norm zou moeten zijn."
Weistra krijgt steun van diverse andere partijen. Susanne Schilderman (D66) vindt het een sympathiek plan, maar zou er graag meer tijd voor nemen. De ChristenUnie zou juist sneller gaan, commissielid Rik van der Graaf: "Waarom slaan we 30 km/u niet over en gaan we direct over op een maximumsnelheid van 15 km/u?"
Met deze drie partijen is er een meerderheid in de raad voor het verlagen van de snelheid naar 15 km/u. De wethouder staat ervoor open, maar ziet wel praktische bezwaren. Volgens Van Hooijdonk kan je een woonerf maken van wegen, en zijn er dus gereedschappen om het mogelijk te maken: "We zijn vergeten dat het kan", zei de wethouder.
Wij zien dit mobiliteitsplan niet zitten vanwege het wegpesten van de auto
David Bosch (PVV)
Volgens de plannen van het college wordt het aantal parkeerplaatsen voor auto's in de stad jaarlijks met 0,5% tot 1% verminderd. Ook dat gaat GroenLinks niet snel genoeg. Weistra wil het aantal parkeerplaatsen veel sneller terugbrengen.

Zuidpoort

De commissie debatteerde fel over de plannen rond het Ledig Erf. De route langs de singel in het zuiden van de binnenstad kan heringericht worden. Van Hooijdonk wil die route het liefst autovrij maken, haar project heet Zuidpoort. Eerder deze week kraakten bewoners al de handelswijze van de gemeente. Deelnemers aan een participatietraject kregen zes varianten voorgelegd.
Bewoners en andere betrokkenen hebben een duidelijke voorkeur voor een variant waarbij autoverkeer over het Ledig Erf mogelijk blijft, die heet variant 1. Toch kiest het college voor een aangepaste variant 4, variant 4a. Daarbij is geen autoverkeer mogelijk op de route tussen de Sterrenwijk en de Dichterswijk. En dat is tot grote woede van de oppositie in de gemeenteraad. Volgens DENK is zo'n handelswijze een grove ondermijning van het vertrouwen van de burger in de gemeentelijke overheid. Veel andere partijen vinden dat op zo'n manier de participatie een wassen neus is.
Uitgaan van afname van autoverkeer is wensdenken
Marijn de Pagter (VVD)
GroenLinks ondersteunt de keuze voor variant 4. Opvallend is dat D66 dat niet doet. Die collegepartij heeft een voorkeur voor variant 1, de variant waarbij autoverkeer mogelijk blijft. "D66 is niet overtuigd van variant 4 of 4a", zegt fractievoorzitter Susanne Schilderman. "Die varianten hebben niet heel veel draagvlak. En ze zorgen voor extra druk op de Rivierenwijk en Hoograven, en dat vinden wij lastig." Daarmee heeft de voorkeursvariant van Van Hooijdonk, voor een autovrij Ledig Erf geen meerderheid in de gemeenteraad.

Fietsers

D66-er Schilderman vindt het mobiliteitsplan verder niet ambitieus genoeg op het gebied van de fiets. "Er is behoefte aan meer ruimte voor de fiets, bredere fietspaden op de drukste routes."
VVD-er Marijn de Pagter was beschouwend: "Utrechters zijn soms voetganger, soms reizen ze met de fiets, zijn dankbaar gebruiker van het ov en dan weer pakken ze de auto", zegt de liberaal. "Dus moet je al deze vervoersvormen faciliteren met goede voetpaden, fietspaden en wegen voor auto's." Volgens De Pagter ontbreken juist plannen voor auto's in het voorstel van de wethouder. En dat maakt het een onevenwichtig rapport. "Uitgaan van afname van autoverkeer is wensdenken", vindt hij.
Verder waren er nog een aantal proefballonnetjes tijdens het debat. De meest opvallende was die van de SP. Ruurt Wiegant uitte een langgekoesterde wens: neem het ov weer in eigen hand. Waarmee hij voorstelt om het gemeentelijk vervoerbedrijf GVU nieuw leven in te blazen. Eva Oosters (Student & Starter) tenslotte wil heel graag dat het Janskerkhof eindelijk eens autovrij gemaakt wordt: "Minder auto's, meer gezelligheid."

Wordt vervolgd

De vergadering werd halverwege geschorst. Later gaat de commissievergadering verder. Weer later doet de volledige gemeenteraad het debat nog eens dunnetjes over. Pas dan neemt de raad een besluit of Van Hooijdonk verder kan met haar plannen.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.