Utrechts Archief en Corpsmuseum openen tentoonstelling over lustrumfeesten

En uitlopen, dat deed de stad vroeger zeker. Van 1850 tot de jaren 1960 organiseerde het Utrechts Studenten Corps elke vijf jaar een uitgebreid lustrumfeest, dat vaak samen ging met een maskerade, een optocht en een feest dat de hele stad betrok. "Die werden niet alleen gevierd met de studenten en de universiteit zelf, maar met heel de stad", vertelt Boris Albrecht van de Stichting Corpsmuseum enthousiast.

De lustrumfeesten werden vaak gehouden rond een historisch figuur, van Genghis Khan tot Willem van Oranje. Met name het lustrumfeest van 1906 springt in het oog: het corps liet toen een volledige Romeinse paardenrenbaan nabouwen, waarvoor dan ook zo'n vijftig paarden naar de stad gehaald werden. "Heel de stad stond in het teken van het lustrum", legt Boris uit.

"Het is een eeuwenoude historische traditie, die best wel uniek is voor Utrecht. Want het geeft heel goed een band weer tussen de stad, de universiteit en de student. Die werkten tijdens de lustrumvieringen heel nauw samen." De kostuums, foto's en beeldmaterialen, helmen en andere objecten die tijdens de feesten gebruikt werden zijn nu dus in het archief te zien.

Een samenwerking tussen het Corpsmuseum en het Utrechts Archief, dat klinkt niet alledaags. Chantal Keijsper, directeur van het Utrechts Archief, is het daar mee eens. "Maar", zegt ze, "als je zelf zoiets gaat organiseren blijf je toch vanuit je collectie bezig, en wat krijg je als je met verrassende partners samenwerkt? Dan krijg je opeens een ander verhaal."

Ze gloeit nog net niet van trots terwijl ze de tentoonstelling bespreekt. "Je wilt toch wat laten zien. En dat doe je niet met teksten aan de muur. Dat doe je vooral met de objecten zelf." De in het oog springende objecten, van posters ontworpen door Gerrit Rietveld tot volledige harnassen en prinsenkostuums, vervullen dat doel zeker.

Tegelijkertijd roepen ze ook een vraag op: als deze festivals in de vroege twintigste eeuw al zo uitbundig waren, hoe zouden ze er in 2021 dan uit kunnen zien? Boris vraagt zich dat ook af. "We willen laten zien dat die verbinding vroeger zo sterk was, en dat we als het goed is binnenkort allemaal weer kunnen uitlopen om het lustrum van de universiteit te vieren."

De lustrumfeesten verloren in de jaren '60 aan populariteit. Volgens Boris kwam dat door de veranderende tijdsgeest en de grote hoeveelheid nieuwe studentenverenigingen. Iedereen wilde wel een vinger in de pap hebben. "Toen moest de universiteit een keuze maken, en hebben ze besloten om het in eigen hand te nemen."

Maar wat nu niet is, kan nog komen. "Juist nu met corona missen we die verbinding. Ik zou hopen dat het weer zo groots wordt als vanouds. Dus een combinatie van studenten, maar ook zeker de bevolking van Utrecht, die elkaar vinden en weer een fantastisch project opzetten." Het laatste lustrumfeest is zo'n zestig jaar geleden. Zou het ook zestig jaar duren tot de volgende?