Utrechts Keti Koti-comité steunt oproep voor landelijke feestdag: 'Voorbeeld nemen aan 4 en 5 mei'

Leroy Lucas is voorzitter van het Keti Koti comité in Utrecht. Hij legt uit wat dat is. "Keti Koti is sranantongo voor gebroken ketens. Het is de dag waarop wij, Surinamers en mensen uit de Antillen, stilstaan bij de bevrijdingsdag van de tot slaaf gemaakte Afrikanen." De Utrechtse organisatie van Keti Koti roept samen met haar moederorganisatie al jaren op tot het invoeren van een feestdag.

Lucas vindt het logisch dat Utrecht zich aansluit bij de oproep uit Amsterdam. Volgens hem was de Domstad niet onschuldig in de tijd van de slavernij. "Ook Utrecht heeft verdiend aan de slavernij en wij vinden het niet meer dan logisch dat wij bij zo'n gezamenlijk stukje geschiedenis gezamenlijk stilstaan. Want nogmaals: het is niet niks. We hebben het over een verschrikkelijke gebeurtenis. Een misdaad tegen de mensheid. Veel Nederlanders staan stil bij de Gouden Eeuw maar staan niet stil bij hoe dat goud hier kwam. Dat waren wij, of tenminste, mijn voorouders."

De kennis over Keti Koti is wel aanwezig bij de mensen op straat die wij ernaar vragen, maar is soms wel een beetje summier. "Iets met de slaven ofzo?" gokt een voorbijgangster. Een andere Utrechter weet het wel: "Dat is het afschaffing-van-de-slavernij-feest", antwoordt hij. De man is voor een landelijke feestdag. "We krijgen dan veel meer informatie en dat is een goede zaak. Het is een onderwerp waarover we nog veel kunnen leren. En met die afschaffing heeft het ook iets feestelijk."

Lees ook: Een half jaar na het Black Lives Matter-protest in Utrecht: 'Verandering kost tijd'

Ook een andere vrouw, die trouwens precies weet waar het over gaat ("Bevrijdingsdag van de slaven. Ik ging vroeger altijd met mijn moeder."), is voorstander van een landelijke feestdag. "Ik vind dat goed omdat het hoort bij de geschiedenis en het is niet iets dat je mag vergeten. Het hoort bij Nederland en het heeft ook echt het land gevormd."

Volgens Leroy Lucas zijn de antwoorden van de voorbijgangers een goed voorbeeld van waarom Keti Koti een landelijke feestdag moet worden. "Veel Utrechters weten niet van hoe of wat. Ze weten over racisme en slavernij en dat het een zwarte bladzijde is maar wat er op die bladzijde staat, dat weten ze niet."

En hoe die feestdag eruit moet komen te zien? Lucas vindt dat daar gezamenlijk over moet worden nagedacht maar wil best alvast een voorstel doen. "Ik denk dat we een voorbeeld kunnen nemen aan 4 of 5 mei. Een moment waarop we stilstaan met bezinning, én een moment dat we vieren."

Lees ook: Door corona geen Keti Koti in Utrecht, maar festival gaat online toch door

Keti Koti wordt op 1 juli gevierd. De slavernij werd op die dag in 1863, na meer dan tweehonderd jaar, afgeschaft in de voormalige koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen. Maar vrijwel alle mensen die als slaaf werkten, waren toen nog niet vrij. Ze vielen nog tien jaar onder 'toezigt van den Staat' en moesten, weliswaar betaald, gedwongen op de plantages werken tot 1873. Dit is waarom 1 juli 1873 door veel mensen wordt gezien als het echte einde van de slavernij.