Tweede Kamer wil waterschappen 'democratischer' maken, boeren balen

PROVINCIE UTRECHT - Als het aan D66 en GroenLinks ligt, krijgen belangenclubs minder inspraak in de waterschappen. Ze willen af van de zogenoemde geborgde zetels en dienen daarom een wetsvoorstel in dat waarschijnlijk een meerderheid in de Tweede Kamer haalt.
Dat betekent dat bijvoorbeeld boeren niet langer automatisch in het bestuur van de waterschappen komen. Een goed plan, vindt Tjeerd de Groot van D66. "We merken dat weersextremen toenemen, zomers worden droger en winters worden natter. Dat betekent dat taken van de waterschappen verbreden. Zetels reserveren voor boerenbelangen past daar niet bij."
Hoe werkt de zetelverdeling in de waterschappen?
Eens in de vier jaar zijn er waterschapsverkiezingen. Bekende partijen als VVD, CDA en PvdA proberen dan zo veel mogelijk zetels te halen om mee te beslissen over belangrijke waterthema's. Maar er zijn per waterschap ook een paar 'geborgde' zetels. Die worden, ongeacht de uitkomst van de verkiezingen, bezet door drie belangengroepen: boeren, natuurorganisaties en de Kamer van Koophandel.
Arie Verhorst van Land- en Tuinbouworganisatie LTO noemt het wetsvoorstel 'geen prettige ontwikkeling'. Hij ziet met lede ogen aan dat de invloed van boeren steeds kleiner wordt. "Het is een pre als je praktische kennis van land- en tuinbouw kan inbrengen in een waterschapsbestuur."
Volgens Verhorst zijn boeren nog altijd nauw betrokken bij waterbeheer. Als de geborgen zetels verdwijnen, worden de waterschappen straks volledig 'politiek' gemaakt. "Dan krijg je een sfeer zoals je in de Tweede Kamer hebt."
Natuurmonumenten
Niet alleen boeren krijgen geborgde zetels, ook natuurorganisaties. Toch kan Natuurmonumenten zich wel vinden in het plan ermee te stoppen. "Gekozen vertegenwoordigers zijn ons inziens uitstekend in staat om oog te hebben voor specifieke deelbelangen, zonder het algemeen belang uit het oog te verliezen."
GroenLinks en D66 verwachten dat een ruime meerderheid van de Tweede Kamer voorstander is van het afschaffen van geborgde zetels. Zeker nu de Raad van State heeft geoordeeld dat de Waterschapswet mag worden gewijzigd. De volgende waterschapsverkiezingen zijn in 2023.