Oplichter zet eigen overlijden in scène na financieel uitkleden van vriendin uit Maarssen

© RTV Utrecht / Timo Anceaux
MAARSSEN - Onder de naam Peter van Loenen maakte een 39-jarige man uit het Groningse Scheemda contact met honderden vrouwen die via datingsites op zoek waren naar een relatie. Maar volgens het Openbaar Ministerie gaat achter deze naam een onverbeterlijke oplichter schuil, die verliefde vrouwen financieel uitkleedt.
Vandaag moest de 39-jarige Harm Jan B. alias Peter van Loenen zich in de Utrechtse rechtbank onder meer verantwoorden voor oplichting van een vrouw uit Maarssen, die hij volgens het OM tienduizenden euro's afhandig heeft gemaakt. Daarbij had hij volgens de officier van justitie zelfs schaamteloos zijn eigen dood in scène gezet.

Geheime dienst

Anja uit Maarssen leerde Peter van Loenen in september 2019 kennen via de datingsite Lexa. Na haar scheiding was zij op zoek naar een leuke nieuwe man. Ze voerde al snel vertrouwelijke gesprekken met Peter uit Scheemda, die uit een welgestelde familie zei te komen. Hij had goede banen gehad bij de geheime dienst AIVD en chemieconcern Akzo. En hij werkte ook voor het vastgoedbedrijf van zijn moeder, vertelde hij Anja.
Maar door de moeizame echtscheidingsprocedure waarin hij was verwikkeld, zei Peter financieel even in de knel te zitten. Vanwege de boedelscheiding zou er beslag zijn gelegd op de bankrekeningen van hem en zijn ex-vrouw. Hij vroeg Anja, die een flinke erfenis had gekregen na het overlijden van haar ouders, steeds vaker om rekeningen voor hem te betalen.
Het niet-pluis-gevoel dat af en toe bij haar opwelde, verdween als Peter documenten van de scheiding en van zijn werk voor de AIVD liet zien. Zo maakte zij het geld waar hij om vroeg als 'lening' over naar de rekening van ene Harm Jan B. Toen zij hem om uitleg vroeg, maakte hij haar wijs dat Harm Jan B. de naam was die hij voor zijn werk bij de geheime dienst gebruikte. Hij zou zelfs het vertrouwen van haar ex-man hebben gewonnen.
Ik betaalde, omdat ik bang was dat hij dood zou gaan als hij niet de beste zorg kreeg.
Slachtoffer over grote lening aan verdachte

Dood

Vorige zomer vertelde Peter dat hij erg ziek was en een dure behandeling moest ondergaan in een ziekenhuis in Groningen. Ook daarvoor leende zij hem een groot bedrag, omdat zij bang was dat hij dood zou gaan als hij niet de beste zorg kreeg. Op 2 augustus kreeg zij een noodlottig telefoontje over haar nieuwe liefde. Een vrouw die zich voorstelde als Peters moeder vertelde haar dat Peter in een ziekenhuis in Frankfurt was overleden.
"De grond zonk onder mijn voeten vandaan" zei Anja in haar slachtofferverklaring in de rechtbank. Ze bestelde bloemen, zorgde dat ze vrij kreeg voor de uitvaart en schreef zelfs een afscheidsbrief die zij bij die gelegenheid voor wilde lezen. Maar van Peter en de uitvaart werd niets meer vernomen.
Toen Anja bij de politie meldde wat er was gebeurd, bleek al snel dat zij voor de leugens en verzinsels van de notoire oplichter Harm Jan B. was gevallen. Die had een dik strafblad en was al eerder voor soortgelijke praktijken veroordeeld. Van de ruim 53.000 euro die Anja naar hem had overgemaakt, was vrijwel niets meer over.

Honderden vrouwen

B. werd al snel opgespoord en in zijn telefoon werden honderden contacten gevonden, allemaal vrouwen met wie hij contact had gelegd via datingsites. Hij gebruikte zowel zijn echte naam als de valse naam Peter van Loenen. Zo'n 300 vrouwen van tussen de 40 en 60 jaar had hij berichtjes gestuurd, waarin hij zich voorstelde als oud-marinier Peter van Loenen wiens moeder in het vastgoed zit.
Een van die vrouwen deed ook aangifte toen zij hoorde dat zij een relatie met een oplichter had gehad. Dina uit Franeker leerde Peter van Loenen alias Harm Jan B. in maart vorig jaar ook kennen via datingsite Lexa. De eerste maanden had hij haar niet om geld gevraagd. Zij had zelfs een weekend met hem doorgebracht in een appartement dat van zijn vastgoedmoeder zou zijn.

Nog een slachtoffer

Om haar van zijn welgestelde afkomst te overtuigen liet hij Dina foto's zien van dure auto's. Maar na een tijdje begon hij ook haar om geld te vragen, omdat zijn bankpassen gestolen zouden zijn. Hij had onder meer geld nodig om een advocaat te betalen en voor een investering in een huis op Ibiza. Hij liet haar voor dat laatste zelfs een contract zien, zegt het OM.
Dina ging daar gelukkig niet op in. Het bleef bij een paar cadeaubonnen van een supermarktketen en 250 euro waarmee hij een werkstraf zou moeten afkopen. Dina kreeg van de 'ouders' van haar vriend begin dit jaar het bericht dat hij naar het ziekenhuis moest en hoorde uiteindelijk niets meer van hem.
Mijn cliënt kan er hier in de rechtbank niet over praten, omdat het voor hem te emotioneel is met de betrokkenen erbij.
Advocaat van verdachte

Zwijgrecht

Harm Jan B. wilde na zijn aanhouding niet reageren op de verdenkingen en maakte ook vandaag in de rechtbank voordurend gebruik van zijn zwijgrecht. Zijn slachtoffers zaten slechts een paar meter bij hem vandaan, maar hij keek steevast de andere kant op. Ook op de verdrietige verklaring van Anja uit Maarssen reageerde hij niet. Zij is door de oplichter alles kwijtgeraakt, ook haar vertrouwen in andere mensen.
Het geld dat B. zogenaamd hard nodig had voor zijn gezondheid was opgegaan aan luxe goederen, kleding, etentjes en vakanties. De vrouw heeft PTSS opgelopen en is onder behandeling bij een psycholoog. Anja wil dat Harm Jan B. haar de ruim 50.000 euro terugbetaalt die hij haar heeft ontfutseld. Daarnaast vordert zij nog wat onkosten en 7.500 euro smartengeld.

Verdachte werkt niet mee

De officier van justitie en rechters deden tevergeefs hun best om aan B. een verklaring te ontlokken. Die was hij volgens de officier zeker schuldig aan zijn slachtoffers, maar hij bleef zwijgen. Volgens zijn advocaat was hij te geëmotioneerd om te praten. Dat maakte het voor het OM ook lastig een passende straf en behandeling te eisen. De verdachte weigerde ook om mee te werken aan onderzoek door een psycholoog en de reclassering.
Ook wilde B. niet dat met mensen uit zijn omgeving over hem werd gesproken. Met zijn echte ouders blijkt hij al jaren geen contact meer te hebben. Zij vertelden bij de politie geëmotioneerd dat hij al vanaf zijn jeugd dingen aan het verzinnen is. Volgens het OM is hij een pathologische leugenaar. Hij heeft een dik strafblad en is al eerder voor soortgelijke oplichtingspraktijken veroordeeld. Ook toen gebruikte hij de naam Peter van Loenen.
De officier van justitie eiste negen maanden gevangenisstraf tegen hem, waarvan twee voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Ook zou hij drie weken voorwaardelijke celstraf die hij nog heeft staan van eerdere veroordelingen nu moeten uitzitten. Als hij vrijkomt zou hij onder toezicht van de reclassering moeten komen. De officier vroeg de rechtbank om de door Anja gevorderde schadevergoeding in zijn geheel toe te wijzen.

Vrijspraak

Volgens zijn advocaat is er onvoldoende bewijs dat alle verdenkingen aan haar cliënt Harm Jan B. zijn toe te schrijven. Ook anderen zouden de naam Peter van Loenen kunnen hebben gebruiken. Daarnaast vond de advocaat dat de bedragen die B. van Anja had geleend eigenlijk schenkingen waren. Zij waren geliefden en zij wilde hem helpen, betoogde de raadsvrouw. Zij vroeg de rechtbank om B. direct vrij te spreken en vrij te laten.
De rechtbank ging daar niet in mee, omdat aan de ernstige verdenkingen tegen B. niets is veranderd. Hij heeft al 107 dagen in voorarrest gezeten en blijft ook de komende twee weken in hechtenis. Op 10 augustus doet de rechtbank uitspraak.
(De namen van de slachtoffers zijn gefingeerd. Hun echte namen zijn bij de redactie bekend.)

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.