OM wil tbs voor vrouw (52) die gas in woning aan liet en kaars op stak

© RTV Utrecht / Marc van Rossum du Chattel
UTRECHT - "Is het de bedoeling dat ik ook ga staan als ik wat zeg?", vraagt de 52-jarige Yolanda van V. vanmiddag in de Utrechtse rechtbank. "Is dat netjes? Ik weet niet zo goed wat de procedure is."
Van V. zit al bijna een jaar in voorarrest in de gevangenis in Zwolle. Volgens het Openbaar Ministerie draaide ze op 5 oktober 2020 de vier gaspitten in de keuken van haar flat in Overvecht open, stak ze een waxinelichtje aan en vertrok ze bepakt en bezakt richting een winkelcentrum. Ze zou die dag haar huis uit moeten.
In het winkelcentrum stuurde ze een mail, onder andere naar haar bewindvoerder. "Ik voel me genaaid door politie en justitie. Ik heb de gaspitten in mijn woning opengedraaid en er een waxinelichtje bij gezet met als doel een explosie." Achteraf zegt ze dat ze met de gaskraan en het waxinelichtje niks te maken heeft, maar wel de mail heeft gestuurd. "Dat was fout van me."

Schizofrenie

Voor de inhoudelijk zitting goed en wel begonnen is, onderbreekt Van V. de rechter beleefd. "De politie pleegt fraude." In zes pagina's legt ze uit waarom de politie corrupt is en ze eigenlijk verwacht vandaag nog te worden vrijgesproken. Haar initialen onder het politieverhoor zijn namelijk vervalst. "Dat voedt mijn paranoïde gedachtegang wat betreft de hele rechtsgang in Nederland."
Volgens het Piet Baan Centrum lijdt Van V. aan schizofrenie en was ze in een psychotische toestand tijdens het voorval met de gaspitten en de kaars. Ze is het niet met de onderzoekers eens, maar neemt toch antipsychotica. Van V. heeft sinds haar 30e te kampen met schizofrenie en is eerder behandeld, maar dat dossier is op haar verzoek vernietigd.
De brandweer en de politie weten met snel ingrijpen te voorkomen dat de flat aan de Hanoidreef in brand vliegt of erger: dat de boel explodeert. Hulpverleners rammen de deur en evacueren de buren. Uit metingen blijkt achteraf dat er nog niet genoeg gas in in de lucht zat om tot ontploffing te komen. Volgens de brandweer zou dat uiteindelijk wel zijn gebeurd, maar wanneer precies is moeilijk vast te stellen.

Tbs

Voor de Officier van Justitie het woord krijgt, vraagt de rechter of Van V. hem niet wil onderbreken. "Ook al bent u het niet eens met wat u hoort." Ook de officier zelf waarschuwt dat hij mogelijk confronterende dingen gaat zeggen. Van V. knikt, tijdens het betoog schudt ze af en toe langzaam haar hoofd, maar blijft ze verder stil.
Het OM gaat mee in de conclusie van het PBC dat Van V. niet toerekeningsvatbaar is en wil tbs met dwangverpleging voor de vrouw. Als ze niet behandeld wordt is het herhalingsrisico hoog. Het gaat om een zwaar feit, benadrukt de officier van justitie. Alleen dankzij snel ingrijpen van politie en brandweer is een brand of een explosie voorkomen. "Normaal staat daar een straf van twaalf jaar of meer op."
Eigenlijk wilde Van V. haar eigen verdediging voeren, maar na een goed gesprek met haar advocaat besluit ze het woord toch over te dragen. Haar advocaat pleit dat alternatieve scenario's voor het opendraaien voor de gaskraan, zoals een andere dader, niet zijn onderzocht. Dat had wel gemoeten, vindt hij, ook al zijn die scenario's niet aannemelijk. "Dan had het verhaal van cliënt ook kunnen worden ontkracht of bevestigd." Dat moet tot vrijspraak leiden.
Als het toch tot een veroordeling zou komen, is tbs veel te zwaar, vindt de verdediging. Dan duurt het minstens twee jaar voor een vrijlating onder voorwaarden mogelijk is. Als Van V. al schuldig is, dan is volgens hen een zorgmachtiging beter. Ook dan kunnen er allerlei vrijheidsbeperkende maatregelen worden opgelegd, maar moet al na zes weken naar de situatie van de vrouw gekeken worden.

Rustig en helder

Bovendien zit Van V. dan niet tussen allerlei andere mensen die voor zware vergrijpen zijn veroordeeld, terwijl het nu zo goed gaat. In de gevangenis gaat het goed en tijdens de zitting "presenteert cliënt zich rustig en helder", zegt de advocaat.
Of Van V. nog iets wil toevoegen aan het betoog van haar advocaten wil de rechter weten. "Nee, ze hebben alles wat ik wil zeggen gezegd, en beter dan ik het zelf zou kunnen. Het is aan u."
Op 27 oktober doet de rechtbank uitspraak.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.