Meeste Utrechtse gemeenten nog niet te porren voor vuurwerkverbod: 'Regel dat landelijk'

PROVINCIE UTRECHT - De meeste gemeenten in Utrecht voelen nog niks voor een algeheel vuurwerkverbod. Dat blijkt uit een rondgang van RTV Utrecht. Uitzonderingen zijn Soest en Utrecht: daar wordt zo'n verbod inmiddels serieus vormgegeven. In Utrechtse Heuvelrug gaat het er dit jaar om spannen. Daar wordt over twee weken gestemd of het afsteken van vuurwerk volledig verboden wordt.
"Vuurwerk afsteken is niet meer van deze tijd", vindt Nico Daamen van BVH Lokaal in Utrechtse Heuvelrug. Op zijn initiatief stemt de gemeente binnenkort over het voorstel van een algeheel verbod. "Het draagvlak voor zo'n verbod is aan het stijgen, mensen zijn de luchtvervuiling - zeker in deze tijden - zat", vindt hij.
"Het is schadelijk voor mens, dier en natuur. Neem bijvoorbeeld paarden en vrij levende dieren omdat we aan een nationaal park wonen. Die raken in paniek en kunnen daarbij ernstig gewond raken. Soms zelfs met fatale gevolgen. Maar ook hulphonden die traumatische ervaringen oplopen en onbruikbaar worden. De traditie van vuurwerk is voor veel mensen heel waardevol, dat zal best. Maar het gaat te ver: mensen, dieren, natuur en milieu lijden eronder."
'Discussie wordt heftiger'
Vuurwerkhandelaar Gert Breeschoten uit Veenendaal hoort deze argumenten al langer. "Toen mijn vader in 1980 een groothandel begon, was het al een discussie. We zijn nu 41 jaar verder en we verkopen nog steeds vuurwerk. Maar de discussie wordt de laatste jaren wel heftiger", merkt hij.
Voor hem is het simpel: met de handel van vuurwerk verdient hij het hele jaar door zijn geld. De argumenten ertegen kan hij inmiddels dromen. "Milieuschade? Wij leveren milieuneutraal vuurwerk. Planten bomen ter compensatie en importeren geen vuurwerk waar plastic in zit, maar in plaats daarvan met kartonnen voetjes. Ook qua letsel kan er niet veel gebeuren: het vuurwerk dat wij verkopen, daar blaas je geen handen mee af. Het probleem zit hem daar vooral in het illegale spul. Een brandblaar, dan kan gebeuren, maar knalvuurwerk en vuurpijlen mogen dit jaar niet meer verkocht worden. Omdat er vorig jaar een verbod was, hebben we nog niet kunnen meten of dat succes heeft gehad. Dit jaar zullen we dat zien."
Het vuurwerk dat wij verkopen, daar blaas je geen handen mee af. Het probleem zit hem daar vooral in het illegale spul.
De Utrechtse vuurwerkhandelaar Ben Jongerius van Koningsdal is het daarmee eens. "Als branche moeten we ook naar onszelf kijken. Je kunt wel zeggen: ik wil omzet hebben, maar als bepaalde soorten vuurwerk gevaar opleveren is dat kortetermijnpolitiek. Zo heeft de branche besloten om afscheid te nemen van pijlen en een aantal andere producten. En heel eerlijk gezegd hadden sommige van zulke aanpassingen misschien al wat eerder gekund, we moeten niet alleen naar anderen wijzen. Maar er wordt keihard gewerkt, zodat we er als branche alles aan gedaan hebben om het aantoonbaar veiliger te maken."
Landelijk niveau
Uit een inventarisatie van RTV Utrecht blijkt dat de meeste Utrechtse gemeenten (nog) niks voelen voor een algeheel vuurwerkverbod. Veel lokale overheden vinden dat zoiets landelijk of misschien zelfs op Europees niveau geregeld zou moeten worden. Wel kiest de meerderheid van de gemeenten (zeker vijftien) voor vuurwerkvrije zones. Hoeveel dat er zijn, verschilt sterk. Zo zijn er in Utrecht dit jaar meer dan honderd vuurwerkvrije locaties.
In Baarn bijvoorbeeld wordt een ander beleid gekozen: daar faciliteert de gemeente 'vrijwillige vuurwerkluwe zones'. "Inwoners en organisaties kunnen gratis posters ontvangen die kunnen helpen bij het verminderen van vuurwerkoverlast in de directe omgeving. De posters hebben teksten als: 'Hier liever geen vuurwerk' en 'Een prettige jaarwisseling met begrip voor elkaar'. Zorginstellingen, kinderdagverblijven en de kinderboerderij worden actief gewezen op de mogelijkheid de posters te ontvangen."
Rechtsongelijkheid
Donderdagavond praat Utrechtse Heuvelrug over het invoeren van een vuurwerkverbod. Twee weken later - op 28 oktober - wordt daarover gestemd. "Het liefst zou ik zien dat zo'n verbod er dit jaar al komt", zegt Nico Daamen van BVH Lokaal. "Maar het is nu oktober en dat is wel wat kortdag. Je wil inwoners ook de tijd gunnen om mooie alternatieven te bedenken en ondernemers hebben in februari al hun inkopen gedaan. Daar willen we ook rekening mee houden."
Het kan toch niet zo zijn dat als ik straks hier in Utrecht iets verkoop erbij moet zeggen: steek het even in Bunnik af, want daar mag het wel?
De vuurwerkhandelaren hebben geen boodschap aan zulke lokale verboden. "Ik ben voor vuurwerkvrije zones, op sommige plekken is dat een heel verstandig besluit. Maar nu wordt die mogelijkheid misbruikt om gehele steden vuurwerkvrij te verklaren", zegt Jongerius. "Het kan toch niet zo zijn dat als ik straks hier in Utrecht iets verkoop erbij moet zeggen: steek het even in Bunnik af, want daar mag het wel? We creëren rechtsongelijkheid in een land."