Asielopvang piept en kraakt door achterstanden én de woningmarkt

© ANP
PROVINCIE UTRECHT - Utrecht en Amersfoort bieden vluchtelingen tijdelijke opvang hotels en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) is hard op zoek naar nog meer opvangplekken. Voor aanstaande maandag moeten er nog ongeveer 4000 plekken gevonden worden. Waar komt die drukte ineens vandaan?
Dat komt dus niet alleen door de toestroom van Afghanen, zegt Martijn van der Linden van VluchtelingenWerk Nederland. Door achterstanden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) én de krapte op de woningmarkt zitten de asielzoekerscentra bomvol met mensen die eigenlijk allang in een huis hadden moeten wonen.
"Door corona hadden we vorig jaar een extreem rustig jaar, waardoor de IND alle tijd had om de achterstanden daar weg te werken. Maar daardoor hebben veel mensen allemaal tegelijk een verblijfsvergunning gekregen. Gemeenten moesten daardoor ineens drie keer zoveel mensen in één jaar huisvesten. En tel daar de woningcrisis bij op...Dat gaat dus niet lukken."
Utrecht biedt 48 vluchtelingen tijdelijke noodopvang in het hotel City Center Lodge aan de Wittevrouwensingel. Amersfoort gaat vluchtelingen opvangen op het terrein van Zon en Schild.

Het COA verwacht later dit jaar in Utrecht een tijdelijke noodopvang te openen voor 500 vluchtelingen in het voormalig pand van Holland Casino aan de Overste den Oudenlaan. Het COA laat dit pand eerst verbouwen om het voor opvang gebruiksklaar te maken.

Honderd opvangplekken

Het kabinet riep de provincies vrijdag op om elk honderd extra opvangplekken aan te bieden. Dit vanwege de noodsituatie in het aanmeldcentrum in het Groningse Ter Apel waar mensen deze week op de grond moesten slapen. Amersfoort en Utrecht gaan samen honderd vluchtelingen opvangen, op hotelkamers op de Wittenvrouwensingel en op het terrein van Zon en Schild. Die noodopvang is bedoeld voor maximaal vier weken. Het is verre van ideaal, zegt Sonja Kloppenburg van het COA.
"We zouden het liefst zien dat we structureel plekken hebben, maar die zijn er nu niet. We vragen al langer om meer plaatsen, om meer structurele plaatsen en meer flexibiliteit. Dan is er ook rust en weet iedereen waar hij aan toe is. Dat geldt voor iedereen, voor asielzoekers, gemeenten én omwonenden. Maar we hebben nu wel een oplossing nodig, want we laten geen mensen op straat slapen."
[Media:]

Vluchtelingencrisis

Het schrikbeeld is de vluchtelingencrisis van 2015 toen grote groepen asielzoekers van tijdelijke opvang naar de volgende tijdelijke opvang in tenten en evenementenhallen werden gesleept Maar waar het systeem toen kraakte omdat er écht heel veel mensen voor de poort stonden, blijkt dat nu niet helemaal het geval. Als iedereen die recht heeft op een woning ook echt een plek zou kunnen vinden, dan hadden we nu geen noodopvang nodig. De bal ligt nu bij de gemeenten, maar die worden eigenlijk gewoon voor het blok gezet, zegt Van der Linden.
"Nu hoor je de staatssecretaris zeggen dat gemeenten niet snel genoeg huisvesten, maar de reden dat er nu drie keer zoveel vluchtelingen gehuisvest moeten worden, is omdat dat mensen zijn die jarenlang op de IND hebben zitten wachten."

Afghanistan en corona

De opvang zat volgens Van der Linden vorig jaar al helemaal vol, zonder dat er toen een stijging was in het aantal asielzoekers. Nu die stijging er wel is loopt het ook meteen helemaal vast. "Je hebt nu drie categorieën die we zien. Dat zijn de evacuees uit Afghanistan, dat zijn ongeveer duizend mensen die we hebben geregistreerd. Daarnaast hebben we mensen die zelfstandig naar Nederland reizen, de reguliere asielzoekers, dat neemt ook wat toe. Die mensen hebben hun reis vorig jaar uitgesteld vanwege corona en komen nu alsnog. En wat er nog bovenop komt is het aantal gezinsleden dat nu naar Nederland komt voor gezinshereniging. Die zouden eigenlijk vorig jaar al komen, maar doordat de dienstverlening op de ambassades stil lag door corona, komen die ook nu pas."

Hotelkamers

Dat asielzoekers hals over kop opgevangen moeten worden in hotelkamers is volgens Van der Linden hoogst ongebruikelijk. Ook het COA had het liever anders gezien, zegt Sonja Kloppenburg. "Hotelkamers zijn zo'n beetje de laatste keuze. Het oogt op het eerste gezicht wel luxe, maar als asielzoeker ben je echt beter af in een azc. Wat je wil is iets maken van je leven, je wilt verder. Op een hotelkamer kan dat niet en zit je alleen maar te wachten. De kinderen kunnen niet naar school en er zijn geen taallessen. Je bent niet op vakantie, hè. Dan is een hotelkamer echt geen feestje."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.