Leuk zo'n oude boerderij, maar die gasrekening? 'We moeten als een malle verduurzamen'

Je bent wel even bezig om de Amelia's Hoeve in Ameide te doorkruisen. 750 vierkante meter is de boerderij die Andreas en Manon Streefkerk delen met de zus van Andreas. Het is het type boerderij dat veel polders van Vijfheerenlanden kenmerkt: supergroot, karakteristieke voorgevel en helaas ook - jawel - een slecht energielabel. "Honderd jaar geleden dachten ze helaas nog niet: laten we er HR++-glas inzetten", grapt Andreas.

Het koppel wist uiteraard waar ze aan begon toen ze hun boerderij een paar jaar geleden kocht. Een groot gedeelte bestond uit een voormalige hooizolder en stal. Niet geïsoleerd, dus. En daar moest snel verandering in komen.

Maar hoe verduurzaam je een ruimte waar het 's winters zo een graad of 9 binnen was? Zie je woning als een gigantisch pakket, legt Manon uit. "Je moet het zo zien: ons huis had maar één dun laagje cadeaupapier, waar ook nog eens gaten in zaten. Dan zit je dus te bibberen in je bed, ja. In feite zijn we bezig het huis nog tig keer in te pakken."

Ze doelt op al die verschillende soorten isolatiemateriaal die ze hebben geplaatst. "En dan had deze boerderij ook nog eens ontzettend veel grote ramen. Dat karakteristieke wil je behouden; ons huis is namelijk ook een gemeentemonument en een beschermd dorpsgezicht. Gelukkig - voor ons - mochten we er wel super dik glas inzetten. Dat verhoogt je energielabel gelijk."

Het is pionieren wat Manon en Andreas doen, zegt Frans van den Berg, van de stichting Boerderij & Erf. Zijn stichting zet zich in om de typische boerderijen uit de regio te behouden. En daarom begint hun campagne om te verduurzamen nú al, en niet pas over tien jaar. "Wat deze mensen doen, is een huis hetzelfde houden en tegelijkertijd helemaal anno nu maken qua duurzaamheid. Want zo was een boerderij oorspronkelijk natuurlijk niet gebouwd."

Wat het verduurzamen een stuk moeilijker maakt dan bij een 'reguliere' woning? "Spouwmuren ontbreken, vaak zijn er ook geen kruipruimtes. En dan heb ik het nog niet gehad over het grote volume. Het behoeft echt een speciale aanpak. Toch zijn er ook al bewoners van boerderijen die zelfs al helemaal van het gas af zijn."

Die kennis om de oude boerderijen 'toekomstbestendig' te maken is er in de regio, merkte de stichting. Reden te meer om al die tips met anderen te delen, vonden ze. "Er wonen nu eenmaal veel mensen in historische woningen in deze regio", aldus Frans. "We staan met z'n allen voor een energietransitie, en boerderijen dus ook. Daarom kun je twee zaterdagen lang bij een stuk of twintig van die huizen binnenkijken. Om te zien hoe anderen de verduurzaming hebben aangepakt."

Andreas en Manon klussen ondertussen nog even verder. Ze zijn al een jaar of vier bezig, en denken er ook nog wel een tijd zoet mee te zijn. "We zien het als ons levenswerk", zegt Manon. "En het wordt echt zo ontzettend gaaf, dat helpt ook. Want nu we het zo duurzaam maken, kan het gewoon nog honderden jaren hierna ook mee. Dat verdiende dit huis ook."

Hun tips voor anderen in zo'n oud, groot pand? "Iedere centimeter telt", aldus Andreas. "Bespaar daar in ieder geval niet op. Dat wisten we inmiddels al, maar met die energieprijzen ga je nog een stukje harder nadenken. Zorg er daarom voor dat je zelfs de kleinste kieren bijvoorbeeld dichtkit. En denk eraan dat je materiaal gebruikt dat zelf ook duurzaam is. Wij gebruiken daarom rockwool-isolatie en denken aan een warmtepomp. En o ja, geef niet zo snel op. Want geduld heb je wel een beetje nodig."

De Duurzame Boerderijenroute wordt zaterdag 30 oktober, en de zaterdag erna, 6 november, georganiseerd. De boerderij van Manon en Andreas in Ameide is alleen op de eerste kijkdag in te zien. Wil je ook binnenkijken? Meld je dan wel even aan op de site van de stichting Boerderij & Erf.