Ontsnapte kikkers krijgen voorrang in Leerdam: bouw woonwijk en sportpark wéér vertraagd
1 november 2021, 19:34 • 4 minuten leestijd
LEERDAM - Grote graafmachines en ontsnapte kikkers? Geen goede combinatie, oordeelde een ecoloog. Omdat een aannemer tijdens de werkzaamheden van een nieuw sportpark in Leerdam per ongeluk de 'paddenschermen' omverreed, paraderen de kwakende dieren mogelijk ineens wél over het bouwterrein. Met grote gevolgen voor onder meer het nieuwe sportpark van voetbalvereniging Leerdam Sport. "Om moedeloos van te worden", verzucht voorzitter John Boekelman.
Het voelt een beetje alsof het een filmscript is, zegt Boekelman. Want voor de tweede keer moest hij de leden van zijn voetbalvereniging mededelen dat kikkers en padden roet in het eten gooien bij de bouw van hun nieuwe sportpark. "Ja, dit verzin je bijna niet. Een aannemer reed tegen de paddenschermen die de beestjes juist zouden moeten beschermen. Daardoor zou het kunnen dat ze zich hier over het terrein hebben verspreid. En het is dus niet veilig om hier met graafmachines overheen te denderen. Alles wordt nu waarschijnlijk uitgesteld tot volgend jaar mei."
Ook andere werkzaamheden vertraagd
De 'kikker-toestanden' hebben niet alleen consequenties voor zijn club, zegt hij. In Leerdam-West verrijst veel nieuws: van de wijk Broekgraaf tot een Brede School en een woning voor kinderen met een beperking. "Ze weten niet precies voor hoe lang, maar ook die werkzaamheden worden vertraagd omdat er niet over ons bouwterrein gereden mag worden. Kun je nagaan wat voor gevolgen een paar van die kikkers hebben."
Hoe werkt een paddenscherm?
Ze staan als een minimuurtje van een centimeter of 40 hoog om het bouwterrein heen, de paddenschermen. Allemaal om ervoor te zorgen dat kikkers en padden in hun natuurlijke omgeving blijven en niet de bouwterreinen opkunnen, legt ecoloog Dirk van Pijkeren uit. "Vanaf 1 oktober begint de grote trek. Dan hebben ze de voortplanting in de zomer gehad en gaan ze op zoek naar een plek voor hun winterslaap. Een rugstreeppad graaft zich bijvoorbeeld graag in, in zand. Soms wel tot een halve meter diep."
En wat kikkers een heerlijke overwinterplek vinden? Kleiige en losse zandige gronden, precies waar het bouwterrein van Leerdam Sport op staat. "Daarom hadden we door middel van paddenschermen plekken gecreëerd waar ze konden verblijven. Dat zijn gladde schermen waar ze niet overheen kunnen klimmen, zodat ze daar blijven zitten. Die plaatsten we bewust niet óp het bouwterrein, maar aan de randen."
Die rugstreeppadden en heikikkers waar het in Leerdam om gaat, zijn op Europees niveau beschermd. Toevallig voelen ze zich helemaal thuis in Leerdam-West, met veel sloten voor de voortplanting in de warme maanden en een hoop 'nattige' grond waar ze 's winters lekker kunnen slapen. Vorig jaar vertraagde het de werkzaamheden van de bouw van het sportpark ook al. Toen gaf de Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht, die de milieuregels in de provincie handhaaft, aan dat de bijzondere kikkers zich in het zand van het bouwterrein hadden gevestigd.
Ontsnapt uit veilige zones
Ecoloog Dirk van Pijkeren werd door de gemeente ingeschakeld om erop toe te zien dat er geen fouten meer worden gemaakt bij de bouwactiviteiten in het westen van Leerdam. "Vorig jaar werd een last onder dwangsom afgegeven", vertelt Van Pijkeren. "Dat betekende: er mag niet nog eens fout worden omgegaan met de flora en fauna, of er zal een hoge boete volgen. Dat wilden we uiteraard voorkomen - evenals ervoor zorgen dat de beestjes veilig zouden blijven."
Van Pijkeren hamerde er daarom bij de aannemers van het nieuw te bouwen sportpark op dat ze rekening moesten houden met de paddenschermen. Maar onlangs ging het mis. Het scherm werd omvergereden en niet op tijd weer omhoog geplaatst, waardoor de kikkers de kans hebben gehad om - per ongeluk - te ontsnappen uit de zogenoemde veilige zones waar ze de hele winter zouden verblijven.
De projectleider besloot zelf al om de werkzaamheden tijdelijk neer te leggen. Ook de RUD was het daarmee eens. De organisatie gaf daarnaast aan dat sommige werkzaamheden pas weer volgend jaar mei opgepakt kunnen worden. "We moeten als het ware wachten tot het warm genoeg is en de kikkers weer uit hun winterslaap wakker worden en naar de sloten vertrekken", zegt voorzitter Boekelman.
We hopen hier met z'n allen héél hard dat de lente volgend jaar vroeg begint, zodat die kikkers eerder van het bouwterrein afkruipen
Ondertussen mag een klein gedeelte van de werkzaamheden nog wel doorgaan. De kantine kan dan in ieder geval afgebouwd worden, omdat die op harde grond - ('daar houden kikkers niet van') - staat. "Maar ja, kijk eens even voor je?", wijst Boekelman op de grote hopen grond op het bouwterrein. "Dat zouden de drie nieuwe velden moeten worden. Voor dat door kan gaan... Dat duurt dus nog wel even."
'Gekmakend'
Een drama, noemt hij het. "Het is gekmakend, echt waar. En we denken ook aan alle nieuwe kindjes die in de nieuwe wijk komen wonen. Welke voetbalclub kiezen zij? We vrezen dat ze niet gaan voor een club die tussen de hopen zand ligt. Ik heb alle respect voor de ecoloog en de beestjes, maar het wordt op een gegeven moment wel vervelend. We zijn nu al bijna een jaar bezig, en de openingsdatum van het nieuwe park gaat steeds verder naar achteren."
Gevoetbald wordt er gelukkig nog wel; de oude velden die om de hoek van het nieuwe sportpark liggen zijn nu nog steeds in gebruik. "We weten heus dat er ergere dingen zijn, hoor", lacht Boekelman. "Maar ik zeg heel eerlijk: we hopen hier met z'n allen héél hard dat de lente volgend jaar vroeg begint, zodat die kikkers eerder van het bouwterrein afkruipen."
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met SRC.
