Gebrek aan seniorenwoning is grootste probleem van wooncrisis: 'Het zit gewoon muurvast'

Provincie Utrecht - De belangrijkste oorzaak van de woningcrisis in ons land is de beperkte doorstroming van ouderen van grotere naar kleinere woningen, zoals een appartement. Als dat soepel zou verlopen, zou de woningmarkt er een stuk beter voor staan. Dat blijkt uit een enquête van de NOS en de regionale omroepen die door 191 gemeenten is ingevuld.
Ruim 50 procent van die gemeenten zegt het gebrek aan seniorenwoningen als grootste probleem te zien voor het vastzitten van de woningmarkt. Daarnaast worden het tekort aan geld bij woningcorporaties (41 procent) en het tekort aan bouwgrond (24 procent) als belangrijkste oorzaken genoemd.

Voor- en achtertuin

De problemen spelen zowel in de grote steden als kleine gemeenten. Lopik is met ongeveer 15.000 inwoners zo'n kleine gemeente waar het tekort aan seniorenwoningen de doorstroming beperkt. Ouderen wonen nu vaak in grote huizen waar gemakkelijk een heel gezin in kan. Maar als ze willen verhuizen, is een klein appartement eigenlijk niet beschikbaar.
Ook de 76-jarige Didi Verburg-Van Genderen wilde al jaren weg uit haar huis. Een prima woning overigens, maar niet meer geschikt voor haar. "Ik had een tuin voor en achter. En een 'boven'. Mijn handicap (mevrouw Verburg heeft MS, red.) laat het niet meer toe om dat allemaal zelf te doen, dus wilde ik verhuizen."
En dat gebeurde vorig jaar. Ze kreeg via de woningbouwvereniging een appartement toegewezen in het pas opgeleverde seniorencomplex De Lentehof. Daar moest ze wel een paar jaar op wachten, maar nu woont ze er naar volle tevredenheid. "Het is heerlijk."

Vijf woningen in vijf jaar

De woning is gelijkvloers en heeft aangepaste schuifdeuren en een verlaagd keukenblad. Mevrouw Verburg heeft dus geluk gehad, maar veel ouderen niet. Zij gaan tevergeefs op zoek naar een geschikt appartement. "Ook in Lopik zit de woningmarkt helaas op slot", vertelt makelaar Joris Moen. "Niet alleen voor de ouderen maar ook voor de starters. Ouderen hebben gewoon geen perspectief om een nieuw huis te vinden. Ze wonen in een twee-onder-een-kap, willen daar uit, maar ze kunnen niet weg. Dat belemmert de doorgang. Het zit gewoon muurvast."
Moen verkoopt dan ook zelden een seniorenwoning. Er zijn er gewoon te weinig in de gemeente. "Ik denk dat ik er in de afgelopen vijf jaar zo'n vijf verkocht heb. Het is heel frustrerend voor de kopers, maar ook voor ons. We hebben veel kijkers, maar kunnen er maar weinig blij maken." Ook ziet hij dat Lopik steeds interessanter wordt voor mensen uit de stad die hun huis met overwaarde hebben gekocht, wat de kansen voor Lopikers zelf weer bemoeilijkt.

Op tijd inschrijven

Wie een geschikte woning wil kopen, moet er dus snel bij zijn, en liefst over een zak geld beschikken. Huurders die via de woningbouwcorporatie een appartementje willen bemachtigen dienen daar al in een vroeg stadium over na te denken. De wachttijd voor senioren is ruim zes jaar.
"Daarom is het belangrijk dat mensen zich op tijd inschrijven voor een woning. Dus ver voordat de behoefte ontstaat om kleiner te gaan te gaan wonen", zegt Esther Hermsen, manager beleid en communicatie bij De Woningraat (woningcorporatie voor Lopik en Oudewater). "Je hebt dan al wat jaren opgebouwd en je komt hoger op de lijst. Wat je in beide gemeenten ziet is dat mensen ook graag in de buurt van winkels willen wonen. En dan is het zoekgebied erg klein, en zijn er maar weinig woningen beschikbaar."

Regeltjes

De oplossing voor de vastzittende woningmarkt ligt voor de hand: bouwen. Voor alle doelgroepen, maar vooral voor ouderen. Want als zíj iets vinden, profiteren gezinnen en starters daar ook weer van. Toch is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Hermsen: "Het zoeken naar een geschikte locatie voor seniorenwoningen is lastig. De woningen moeten binnen de gemeentegrenzen liggen (de rode contouren) en het liefst in de buurt van openbaar vervoer en in de buurt van het centrum. Omdat je binnenstedelijk bouwt, dien je ook rekening te houden met buurtbewoners. Daar ben je ook een tijd mee bezig."
Om het bouwproces wat te versnellen, meent makelaar Moen, is het zaak de bureaucratie en regelzucht in te perken. "Tegenwoordig heb je overal een regeltje voor. De wooncrisis is zo groot dat er met die regels wel wat soepeler omgegaan mag worden." Hermsen: "Bestemmingsplannen zouden makkelijker aangepast moeten kunnen worden. Dat het wat soepeler gaat."
"En er moeten woningen gebouwd worden waar je ook echt wat aan hebt, woningen voor ouderen dus", vult Moen aan. "Daardoor komen er meer vrijstaande huizen en twee-onder-één-kap woningen vrij. De kleinere woningen mensen achterlaten kunnen weer geschikt zijn voor starters."

Oud worden

De 76-jarige Didi Verburg-Van Genderen hoeft zich daar niet meer druk over te maken. Zij zit aan het eind van haar 'wooncarrière'. Zij is niet van plan ooit nog te gaan verhuizen. "Dat is niet de bedoeling in ieder geval. Ik hoop echt dat ik hier oud mag worden."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.