Vooruitblik: hoe gaat het in Vijfheerenlanden na die claim van 92 miljoen?

Hoe hebben jullie de claim betaald?

"We hebben het voornamelijk betaald uit die aandelenverkoop van Eneco. Maar ja, dat geld hadden we niet op de bank staan. Dat hadden we deels ook al uitgegeven aan plannen die we hadden. Gelukkig was de rente laag, en konden we tegen een gunstig tarief veel miljoenen bijlenen."

Dan naar nu. Hoe staan de financiën van de gemeente er een jaar na die claim voor?

"We hebben nog steeds voldoende middelen, laat ik dat voorop stellen. Alleen komt dat wel door de leningen die we hebben. Eerst hadden we geld op onze spaarbank staan, nu hebben we dat niet meer. Ons ‘geld’ bestaat nu uit leningen, die natuurlijk ooit terugbetaald moet worden. Gelukkig mogen we daar 40 jaar over doen."

Maar de bedragen van die leningen zijn wel gigantisch groot, toch? Het gaat om een éxtra lening van 120 miljoen.

"Ja, het is ook veel. Maar een paar miljoen per jaar is een te overzien bedrag. En we moeten ook nu al nadenken hoe we gaan aflossen, anders komt het over 40 jaar bij toekomstige generaties terecht. En dat is niet de bedoeling. Daarom kijken we waar we op dit moment al geld vandaan kunnen halen. Kijk naar de gemeentehuizen die we ‘over’ hebben, bijvoorbeeld. Als we alleen die in Leerdam gaan gebruiken, kunnen we het geld uit de verkoop van die huizen in Meerkerk en Vianen goed voor andere dingen benutten."

Sommige inwoners maken zich zorgen om de financiële situatie van hun gemeente. Als een plan niet doorgaat, verwijzen zij al snel naar de zaak-Niemans. Snapt u dat?

"Ik snap de zorgen. Onze spaarbank is leeg, dat weten inwoners ook. Onze gemeente heeft geen geld om bijdragen aan de gemeenschap te doen. Terwijl ze gewend waren dat wij dat vaak wel deden. Onrendabele dorpshuizen helpen, daar hebben we nu bijvoorbeeld niet zoveel ruimte voor. Maar dat heeft niet allemaal te maken met die claim van Niemans. Het heeft ook te maken met andere investeringen die we moesten doen en zoiets als de toenemende kosten in het sociaal domein."

Als u kijkt naar het lijstje zaken dat niet door kan gaan, maakt ú zich dan zorgen?

"Nog niet, hoewel er wel een herijking van het gemeentefonds aan zit te komen. Klinkt moeilijk, maar dat is het geld dat het Rijk aan gemeenten uitkeert. Als dat wordt herzien, betekent dat voor Vijfheerenlanden dat we vanaf 2023 jaarlijks zo’n 3,5 miljoen minder uit Den Haag krijgen. Neemt het nieuwe kabinet die herijking over, zal het niet goed gaan met de gemeente Vijfheerenlanden. Zo eerlijk moeten we zijn."

'Het zal niet goed gaan met de gemeente.' Kunt u dat uitleggen?

"Dat gat van die ruim 3 miljoen zullen we moeten dichten. Maar: waar haal je dat geld vandaan? Niet van onze spaarrekening, want die is er niet. Het zal dan moeten komen uit minder uitgeven en meer inkomsten."

Aan wat wordt dan minder uitgegeven?

"Daar moeten we het nog goed over hebben. Al kun je wel denken aan iets als groenvoorziening. Dat we minder vaak langskomen en alleen de dingen doen die we echt verplicht zijn te doen. In dat geval zullen we ook echt een beroep moeten doen op inwoners zelf. Of zij ook een steentje kunnen bijdragen aan dingen die spelen in onze gemeente."

Nu het nieuwe jaar is aangebroken; hoe kijkt u vooruit?

"We gaan niet zitten somberen. Dat hebben we vanaf het begin – na die claim – gezegd. Het is fijn dat onze begrotingen nu sluitend zijn, daar ben ik blij om. We doen daarnaast zeker een beroep op het Rijk en de provincie. Help ons, zeggen we duidelijk. Maar dat valt tot nu toe wel een beetje tegen, het is een traag proces. Die gesprekken blijven we daarom voeren, ook in het nieuwe jaar."