Aantal flitsbezorgers in Utrecht groeit en de overlast ook: 'Dit is geen leven'
UTRECHT - Super snelle bezorgdiensten als Flink en Gorillas maken een opmars in Utrecht. Vanuit verschillende distributiecentra in de stad brengen ze boodschappen razendsnel naar hun klanten. Maar die zogenoemde 'darkstores' zorgen voor veel overlast voor omwonenden. "Ik loop de hele dag met een koptelefoon op, ik slaap zelfs met een hoofdtelefoon met noise cancelling."
De overlast van de 'darkstore' van Flink op de Amsterdamsestraatweg beheerst het leven van Sanne. In haar huis is eigenlijk altijd op z'n minst geroezemoes te horen van de tientallen bezorgers die wachten op een ritje of medewerkers van het magazijn. Dat doen ze pratend, muziek luisterend binnen of buiten rokend onder het raam van Sanne.
Wat is een 'darkstore'?
Een 'darkstore' is een vestiging van een restaurant of winkel die zich compleet toelegt op het bezorgen van goederen. In dit geval gaat het om online-supermarkten die zo snel mogelijk producten leveren bij de consument.
Om consumenten zo snel mogelijk te kunnen bedienen zijn de darkstores verspreidt door de stad, in dichtbevolkte gebieden. De winkels zijn niet toegankelijk voor winkelend publiek.
"Het probleem is dus vooral dat ze er altijd zijn", zegt Sanne. "Als ze de radio aanzetten hoor ik dat al. Het is een heel gehorig pand dus je hoort letterlijk alles." Als Flink om 00.00 uur sluit blijven medewerkers vaak hangen. Sanne heeft er begrip voor. "Ze kunnen nu ook helemaal niet uit."
Overdag is de vestiging een mierenhoop. De dubbele deuren aan de voorkant staan open, door plastic lamellen die de warmte moeten binnenhouden zijn bezorgers te zien. Een door elkaar krioelende meute met grote vierkante roze rugzakken. Om de hoek komt een bezorger aangefietst, over de stoep. Aan de zijkant van het pand staan medewerkers te roken en te praten. Onder de werkkamer van Sanne.
Sanne draagt een noise-cancelling koptelefoon tijdens haar werk, vaak ook nog als ze vrij is. Soms zelfs in bed om het geluid buiten te houden. De koptelefoon drukt haar oren plat en ze draagt hem zo vaak dat het pijn doet.
Bevoorrading
En dan is het geroezemoes en gerook nog niet eens zo erg. Meerdere keren per dag komen vrachtwagens de winkel aanvullen. 's Ochtends vroeg, voor openingstijd, de bakker. De Makro komt vaak langs, de versleverancier. Het gebonk dreunt door, het geschuif met kratten alsof het in de kamer naast haar is.
Sanne: "Dan kan ik niet eens meer videobellen. Ik werk thuis, dan zet ik m'n microfoon uit. Dan zijn de klappen die ik hoor echt niet oké."
De gemeente Utrecht schaart de darkstores van Flink, Gorillas en Getir in dezelfde categorie als maaltijdbezorgers. De flitsbezorgers zitten vaak in panden met als bestemmingsplan detailhandel. Voor winkels dus. In de praktijk opereren de bezorgers als kleine distributiecentra.
In de felverlichte telefoonwinkel aan de overkant zegt de eigenaar zelf geen overlast te hebben van Flink, maar hij ziet de gevaarlijke situaties ontstaan als vrachtwagens de weg blokkeren op het vaak al drukke kruistpunt van de Amsterdamsestraatweg en de Acaciastraat. "Het hoort hier gewoon niet thuis", vat hij de situatie samen.
'Het past hier niet'
Ook op andere plekken in de stad zorgen flitsbezorgers voor overlast. In de Gansstraat zit een vestiging van Gorillas, pal naast het voormalige Pieter Baan Centrum. Het is er een stuk rustiger dan de Amsterdamsestraatweg, maar een omwonende vertelt dat ook zij overlast ervaren.
Die overlast laat zichzelf hetzelfde samenvatten als op de Amsterdamsestraatweg: rommel op straat, bezorgers die over de stoep rijden met elektrische fietsen en vrachtwagens die de weg blokkeren tijdens het laden en lossen. "Het past hier niet, in een woonbuurt met allemaal omwonenden."
Reacties
Het zal wel druk zijn op de hoofdkantoren van Getir, Flink en Gorillas. Publicaties over overlast volgen zich in rap tempo op en gemeente na gemeente besluit voorlopig geen nieuwe vestigingen toe te laten en beter te gaan handhaven. Gorillas stuurt een schriftelijke reactie.
"We nemen de klachten die ons bereiken altijd erg serieus", schrijft het bedrijf. "We houden goed contact met de gemeenten waarin we actief zijn en zijn constant in gesprek met zowel gemeente, buurtbewoners en mede-ondernemers." Verder zegt Gorillas ook in contact te zijn met de gemeente Utrecht. Zo zou er een gesprek gepland staan met de verantwoordelijk wethouder.
Getir laat weten "goede buren" te willen zijn en "bestaande gesprekken met belanghebbenden op lokaal en nationaal niveau in Nederland" voort te willen zetten, maar gaat niet in op vragen van RTV Utrecht over het aantal klachten en hoe ze daarmee omgaan.
Het hoofdkantoor van Flink reageert niet, maar de bedrijfsleider van het filiaal aan de Amsterdamsestraatweg neemt wel de telefoon op. "Mij is verzocht om jullie vragen door te sturen", vertelt hij. "Er is veel negatieve aandacht, deels ook terecht. Er zijn wat problemen waar we mee te maken hebben en die we aan het oplossen zijn. Maar we willen uit één mond spreken." Op de mails volgt vervolgens geen antwoord.
'Wij inventariseren de klachten'
Sanne scrollt achter haar bureau gehaast door de foto's die ze maakte van de overlast. Hier een video van vrouw die door een lossende vrachtwagen met haar scootmobiel over de drukke weg moet rijden. Foto na foto met afval, containers, en kratten op de stoep. Bezorgfietsen voor de voordeur van bewoners.
Wat haar frustreert is dat de gemeente Utrecht niet of nauwelijks reageert op haar klachten. Een keer nam een ambtenaar contact op. "Met het verzoek om te stoppen met het doen van meldingen, want ze waren er mee bezig." Intussen heeft ze met andere omwonenden een advocaat in de arm genomen om de gemeente te dwingen op de overlast te gaan handhaven. Gesprekken met Flink hebben nauwelijks iets geholpen.
Verkeersveiligheid
Met af- en aanrijden van (veelal elektrische) bezorgfietsen wordt het ook drukker rondom de darkstores. Daardoor komt de verkeersveiligheid onder druk, zegt Martijn van Es van de Fietsersbond.
Met af- en aanrijden van (veelal elektrische) bezorgfietsen wordt het ook drukker rondom de darkstores. Daardoor komt de verkeersveiligheid onder druk, zegt Martijn van Es van de Fietsersbond.
In grote steden is het al druk op fietspaden. "Deze bezorgers komen daarbij, dan merk je dat het niet altijd hele veilige situaties oplevert." Als voorbeeld noemt hij de vestiging van Flink aan de Nobelstraat, een drukke fietsroute. Bezorgers schieten de smalle stoep op en af en mengen zich in het verkeer. "Waarom kan dit niet op een bedrijventerrein?"
Bovendien hebben de bezorgers te maken met tijdsdruk. "Die is potentieel gevaarlijk. Je stuurt mensen met haast op pad en haast zorgt altijd voor ongevallen. De bedrijven moeten zorgen dat bezorgers een minuut tijdswinst niet belangrijker vinden dan verkeersveiligheid." Hij voegt wel toe dat de bedrijven daar al op hebben ingeleverd. "Aan het begin was het nog bezorging binnen 10 minuten. Dat kunnen ze niet waarmaken en dat verdwijnt ook langzaam uit de communicatie."
Reactie gemeente Utrecht
"We onderzoeken momenteel hoe hier mee om te gaan." Ook kan de gemeente niet zeggen om hoeveel klachten het gaat, dat wordt op het moment geïnventariseerd. Hetzelfde geldt voor een mogelijke stop op darkstores, zoals die in Amsterdam en Rotterdam als is aangekondigd. In Amersfoort moest een pand zelfs al sluiten.
Wel zegt de gemeente bij elke nieuwe vestiging te kijken naar de gevolgen voor de leefbaarheid. "Bijvoorbeeld naar plek voor de geparkeerde fietsen en/of brommers, af- en aanrijden en laden en lossen."
Verhuizen
Sanne wil het liefst verhuizen door alle overlast, maar het lukt haar maar niet een nieuwe huurwoning te vinden. "Dit is geen leven, joh." De buurman van Sanne gaat wel verhuizen. "Niet door Flink hoor', vertelt hij erbij. Al hebben ook hij en zijn vrouw overlast van de bezorgerdienst.
Ze wonen in een groot appartement en raken op leeftijd. Een mooi moment om te verkopen met de huizenprijzen van tegenwoordig. Toch wist hij zijn huis niet te verkopen voor de vraagprijs, ze moesten uiteindelijk meer dan 50.000 euro onder gaan zitten. En dat in een tijd waar overbieden in Utrecht de norm is.
De buurman denkt dat het komt door Flink, al kan hij het niet bewijzen. "Als mensen gaan kijken en nog een keertje langslopen. En dan nog een keertje langslopen en zien wat hier allemaal gebeurt. Dan vragen ze zich toch wel af of ze hier willen wonen."
*De naam Sanne is op verzoek van de geïnterviewde gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
