Utrechtse antropoloog over versoepeling regels: 'We zitten in de corona-cultuurshock'
PROVINCIE UTRECHT - Geen mondkapjesplicht, weg met de anderhalvemeter afstand en niet langer verplicht thuiswerken. Nederland gaat, dat is de verwachting, weer grotendeels open na lange tijden van coronamaatregelen. Maar gaan we ook echt weer terug naar het oude normaal of houden we toch vast aan dingen die tijdens de periode van coronaregels op ons pad zijn gekomen?
Een moeilijke vraag zegt de Utrechtse antropoloog Jitske Kramer omdat dat voor iedereen anders gaat zijn. Volgens haar is er dan ook sprake van een zogenoemde corona-cultuurschok. "Een cultuurshock is vanuit de antropologie, mijn vakgebied, een fenomeen. Als je lang naar het buitenland gaat, kom je in een situatie waar alles anders is en dat kan je een beetje als een shock ervaren. En dat heeft een aantal fases."
De corona-cultuurshock bestaat uit 4 fases. De eerste fase is de aanloopfase: thuis kreeg opeens een andere betekenis. Er werd veel thuisgewerkt, de kindere waren thuis en je was zelf ook zoveel mogelijk binnen. De tweede fase is de honeymoonfase waarbij alles nieuw en spannend is, mits je niet door corona wordt geraakt. Je ziet alles rooskleurig en geniet van de rust. Dan volgt de veranderingfase. Kenmerken daarbij zijn dat je bepaalde dingen begint te missen en of zat begint te worden. Toch pas je je gedrag aan maar je gaat ook steeds meer een mening vormen over de situatie. En als laatste is er de terugkeerfase. Waarbj weer van alles mag en kan waardoor alles weer wordt zoals het was. Maar willen we dat eigenlijk wel?
Vierde fase
De Utrechtse Kramer stelt dat we nu in de terugkeerfase zitten zo vlak voor de persconferentie waar alle versoepelingen aangekondigd gaan worden. Maar wat moet je daar nou mee? Over je heen laten komen of moet je je daar toch tegen wapenen?
Utrechtse antropoloog over versoepeling van de coronaregels: "We zitten in de terugkeerfase van de corona-cultuurshock"
"Het is een interessante tijd waar we nu inzitten. Je moet het vooral beseffen", zegt ze. "Het besef dat het er kan zijn en dat je keuzes kan maken. Ik hoor mensen zeggen dat ze blij zijn dat ze weer naar familiefeesten kunnen, maar nu realiseren ze zich dat het er wel veel zijn. Het punt is een beetje: wat heb je gemist en ga je weer doen en wat niet?"
Positieve flow
De coronaperiode met de behorende maatregelen heeft bij sommige mensen dus ook een positieve verandering teweeg gebracht. Maar hoe ga je dat volhouden in een maatschappij die minder op slot zit? Volgens Kramer is dat een lastig iets omdat de mensen om je heen je hoe dan ook gaan beïnvloeden.
Kramer: "Het is best lastig omdat mensen er verschillende dingen van zullen vinden. Alles wat vroeger mocht, mag straks ook weer. Dan is het even de vraag in hoeverre jezelf veranderd bent. Het is geen gevecht. Ik denk met name dat we nu in deze periode goede gesprekken moeten voeren met onszelf, met elkaar en dat we moeten beseffen dat voor corona een aantal zaken niet zo handig waren."