Start Adrianusjaar om enige Nederlandse paus te eren: 'Hij was heel vooruitstrevend'

© RTV Utrecht / Jordi de Jong
PROVINCIE UTRECHT - De enige paus van Nederlandse bodem werd in het jaar 1522 geïnstalleerd in Rome. Om te vieren dat het precies 500 jaar geleden is dat Adrianus de Zesde benoemd werd als de hoogste geestelijk leider van de katholieke kerk, wordt in Utrecht het Adrianusjaar gevierd.
Om te begrijpen wie deze Nederlandse paus was, moeten we terug naar 1459. In dat jaar wordt Adriaan Floriszoon Boeyens geboren in de Brandsteeg, een zijstraat van de Utrechtse Oudegracht. Tegenwoordig is dat de Brandstraat. Na de lagere school vertrekt Adriaan naar de Latijnse School in Zwolle. Daarna vervolgt hij zijn opleiding in Leuven, waar hij vervolgens een carrière als theoloog begint. In Leuven geeft Adrianus de Zesde onder meer les aan Erasmus. Daar groeit hij uit tot een van de meest vooraanstaande hoogleraren.
Ondanks zijn positie blijft Adriaan een ingetogen man. Wel was hij erg vooruitstrevend als het gaat om samenwerkingen en had hij progressieve ideeën over Europa. “In die periode werd Europa aangevallen door de Ottomanen. Hij preekte ervoor dat de Franse koning en keizer moesten samenwerken. Daarmee zie je ook een mooie lijn naar het nu. Nu moet er in Europa ook worden samengewerkt tegen de Russen", zegt Josper Jongeneelen van Projectgroep Adrianusjaar.

Sober in het Vaticaan

Adrianus leefde erg bescheiden. "Hij moest het niet hebben van uiterlijke schijn." Ook zijn er volgens Jongeneelen ook wel gelijkenissen te zien tussen Adrianus en de huidige paus Franciscus. “Ze preken allebei soberheid. En ze proberen een verbinder te zijn." Na de Utrechtse paus Adrianus de Zesde is er nooit meer een paus Adrianus gekomen. “Hij liet zich alleen maar Adrianus noemen omdat zijn naam Adriaan is. Ook dat straalt soberheid uit.”
Als Adrianus naar Rome afreist, krijgt hij in het Vaticaan te maken met vriendjespolitiek en een lege schatkist. De nieuwe paus besluit daarop flink te bezuinigen en te versoberen, tot groot ongenoegen van zijn achterban. "Mensen werden bang voor hun eigen bestaan", vertelt Jongeneelen. "Zij wilden hun baan niet verliezen."

Ziekte Adrianus

De Nederlandse paus werd niet lang na zijn benoeming ziek. De geruchtenmolen verspreidde toen de theorie dat Adrianus vergiftigd zou zijn. “Dat gebeurde in die tijd geregeld bij vooraanstaande personen. Maar in de biografie van Adrianus, geschreven door Twan Geurts, wordt dat uitgesloten. Jaap van Dissel, die ook gespecialiseerd is in het onderzoeken van doodsoorzaken van mensen die al heel lang geleden zijn overleden, concludeerde dat het onwaarschijnlijk is dat hij is vergiftigd. "Waarschijnlijk liep hij een nierbekkenontsteking op", vertelt Jongeneelen.
Door de Nederlandse paus dit jaar te eren hopen de initiatiefnemers dat Adrianus toch de aandacht krijgt die hem toebehoort. Zo wil de organisatie lezingen inplannen en excursies organiseren in Utrecht, Leuven, Goeree Overflakkee en Rome. Daarnaast is er een symposium in april en een viering in Utrecht, georganiseerd door het aartsbisdom.
Adrianus de Zesde is uiteindelijk 600 dagen paus geweest.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.