Uiteenlopende geuren tijdens ramadan in de L-flat: ‘Nu heb ik extra tijd om uitgebreid te koken’
ZEIST - Als je op de galerij loopt van de L-flat in Zeist ruik je deze weken vanuit de kleine keukens de meest uiteenlopende geuren, want het is ramadan. Voor de meeste moslims in de grootste flat van Nederland is het elke avond na zonsondergang tijd voor de iftar, de traditionele avondmaaltijd tijdens de vastenperiode. En als afsluiting van de ramadan is er straks het meerdaagse suikerfeest. Voor de Afghaanse Palwasha Hassan (39) die op de zesde verdieping woont, is het een ideale tijd om zich uit te leven in de keuken. “Ik heb nu extra tijd om uitgebreid te koken en dat doe ik graag.”
De moslims die meedoen aan de ramadan eten in deze periode alleen als de zon aan de andere kant van de wereld staat. “Vanuit de moskee hebben we een tijdschema gekregen met per dag de tijden dat er gegeten mag worden. Vandaag is dat vanaf 20.49 uur. We beginnen dan traditioneel met een dadel. De hele avond is er van alles te eten en we drinken veel groene thee”
Een tafel vol
Vandaag staan er in huize Hassan een paar Afghaanse klassiekers op het menu zoals Kabuli pulao, vernoemd naar de stad Kabul en hét nationale gerecht van Afghanistan. Palwasha maakt het rijstgerecht met lamsvlees, rozijnen, wortels en uien. Daarnaast zijn er gevulde wraps met verse kruiden, gebak, dadels en rijstepap met kardemon.
Ook al is het dit jaar lastiger en vooral duurder om aan veelgebruikte ingrediënten zoals bloem en zonnebloemolie te komen: het weerhoudt Palwasha er niet van om elke avond de tafel vol lekkernijen te zetten. “Koken is mijn hobby. Om de dag kook ik uitgebreid en alles vers. Elke dag iets anders.”
Dubbel gevoel
Het nieuws uit Afghanistan volgt Palwasha nog dagelijks op de voet via sociale media en dat geeft deze feestelijke periode een dubbel gevoel. Haar zus zit in het noorden van het land nog steeds ondergedoken vanwege de Taliban die weer aan de macht is. “Op de Nederlandse televisie hoor je weinig meer over Afghanistan, maar ik sprak net mijn zus nog. Er is een paar dagen geleden een bomaanslag geweest bij haar in de buurt.” Ze heeft lange tijd geprobeerd haar zus te laten vluchten, maar dat is niet gelukt. “We blijven het proberen, maar het is erg moeilijk en kost heel veel geld.”
Een neef en zijn gezin is het via mensensmokkelaars wel gelukt en zij kwamen na betaling van 100.000 euro terecht in Oekraïne. “Ook daar moesten ze weer op de vlucht vanwege de huidige oorlog met Rusland. Nu zijn ze in Zweden.”
Uitzichtloos
Voor Palwasha is de oorlog in Oekraïne extra confronterend. “Zelf ben ik eigenlijk mijn hele leven al op de vlucht voor oorlog en de Taliban en als ik de beelden op tv zie van de vluchtelingen dan komt alles weer terug. Verschrikkelijk wat er gebeurt.”
Ze studeerde politicologie en internationale betrekkingen en in Kabul werkte ze samen met Amerikanen voor een organisatie die opkwam voor vrouwenrechten. “Mijn droom was om de eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken te worden, maar dat is nu niet meer mogelijk in Afghanistan. Het is verschrikkelijk om te zien wat er met mijn land gebeurt, maar ik denk dat het niet meer goedkomt. Het is een uitzichtloze situatie.” Palwasha werkt nu als coördinator bij de GGD, maar wil in de toekomst haar masters in Leiden gaan halen.
Proeven
Het koken geeft gelukkig veel afleiding en herinnert aan de mooie kanten van haar thuisland. “Afghaans eten is zó lekker, maar weinig mensen kennen het.” Palwasha werkt ook mee aan een kookboek door bewoners van de L-flat en haar versie van Kabuli pulao komt er zeker in te staan.
Het is inmiddels bijna zeven uur en het lamsvlees voor de pulao is botermals gekookt in een grote snelkookpan. Palwasha bakt het vlees op hoog vuur aan met komijnzaad en garam masala. Maar hoe controleer je de smaak van de gerechten als je niet mag proeven?
“Om te kijken of de gerechten op smaak zijn mag je een klein beetje in je mond nemen, maar niet doorslikken. En daarna moet je je mond goed spoelen met water. Meestal gebruik ik iets minder zout, zodat je het gerecht aan tafel goed op smaak kunt brengen. Ook breng ik zo een bordje pulao naar mijn buren, dat hoort erbij rond ramadan. Ik krijg ook vaak wat terug.”
Uitrusten
Het is bijna 20.49 uur. De tafel is gedekt en iedereen zit klaar voor de iftar. Haar 14-jarige zoon Sahel doet ook vrijwillig al drie jaar mee aan de ramadan. “Hij eet op deze leeftijd ontzettend veel, dus ik heb extra veel gemaakt vandaag. Jij eet toch ook wel mee?”
Palwasha zet een YouTube-video aan met een geluidsopname van de azan, de oproep tot het gebed. Het diner wordt traditiegetrouw begonnen met het eten van een dadel en daarna volgen de warme gerechten. Al snel wordt de eettafel verruild voor de bank en een voetbalwedstrijd op tv. De salontafel staat vol met baklava, donuts, noten, rijstepap en gebakjes. “Nu tijd om uit te rusten van de lange dag. Rond middernacht eten we nog iets kleins en dan begint het vasten weer tot morgenavond. Dan mogen we om 20.53 uur eten.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Slotstad RTV.
