Utrechtse brandweer strijdt met 'natuurbranddoctrine' tegen droogte

© RTV Utrecht
PROVINCIE UTRECHT - Door klimaatverandering neemt de kans op hete en droge periodes toe en duren ze vaak ook langer. Dat zorgt voor meer risico op natuurbranden, bijvoorbeeld op de Utrechtse Heuvelrug. De brandweer probeert zich daar zo goed mogelijk op voor te bereiden en bestrijdt soms vuur met vuur.
Marcel Geluk loopt over Het Breeveen, een natuurgebied in de buurt van het Leersumse Veld en Doorn. Geluk is specialist natuurbrandbeheersing van de brandweer bij de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). Her en der op de hei zijn lappen grond zwartgeblakerd. En dat heeft de brandweer zelf gedaan.
Oprukkend gras was de heide aan het verdrukken, vertelt Geluk. De schapen die het Utrechts Landschap in het gebied laat grazen kunnen daar niet tegenop kauwen. Gras droogt in de zomer sneller uit dan heide, met een groter risico op natuurbranden. "Begin maart hebben we als aanvullende beheermaatregel een aantal vakken gecontroleerd afgebrand."
"Daardoor krijgt de heide weer gelegenheid om op te komen", vertelt Geluk. "En dan zetten we er toch weer schapen op. Dus als het gras terugkomt, dan halen die het er tussenuit."
Robert Jan Booij op pad met natuurbrandspecialist Marcel Geluk in Het Breeveen.
Een 'stukje fuel-management', noemt Geluk dat. Zorgen dat de brandstof voor een natuurbrand beperkt aanwezig is, "Dit soort plekken, waar alleen heide staat, kun je veel makkelijker controleren. De kans dat een brand escaleert neemt daarom ook af."
Het hoort allemaal bij de 'natuurbranddoctrine' van de VRU. "Dat betekent dat wij altijd volgens vaste patronen zo'n klus klaren." De brandweer denkt daarbij 'offensief' of 'defensief'. Blussen als het kan, als de brand te groot proberen de vlammen onder controle houden. "Daarom heet het niet voor niets natuurbrandbeheersing."

Droogte

Afgelopen weekend brandde op de Holterberg een gebied van veertig voetbalvelden af en ook in onze provincie neemt het aantal natuurbranden toe. "We kunnen niet ontkennen dat klimaatverandering aan de gang is", zegt Geluk. Droge perioden duren langer en komen vaker voor. "Dat het 40 graden zou worden konden we een aantal jaren geleden niet verzinnen, maar toch is het al een paar keer werkelijkheid geweest."
Jelmer Dam, Landelijk Coördinator Natuurbrandbeheersing van Brandweer Nederland, pleitte woensdag bij de NOS voor een landelijk crisisprogramma voor de aanpak van natuurbranden. "Net zoals we hebben voor de aanpak van hoogwater."
Robert Jan Booij op pad met natuurbrandspecialist Marcel Geluk in Hoog Moersbergen.
In natuurgebied Hoog Moersbergen, tussen Doorn en Maarn, wijst Marcel Geluk er nog maar eens op dat ook de Utrechtse Heuvelrug kwetsbaar is. "Dit is het op een na grootste aaneengesloten bos- en heidegebied van Nederland." Als het misgaat, kan een brand ook overslaan naar bewoonde gebieden. "Dat is niet uit te sluiten, maar daarom trekken we samen op met alle belanghebbenden in het gebied om zo grote ellende te voorkomen."
Door de aanhoudende droogte geldt sinds vorige week Fase 2 voor natuurbranden. Dat betekent dat de brandweer extra alert is en ook burgers vraagt goed op te letten in de natuur. De brandweer oefent morgen op de Leusderheide met groot materiaal op het blussen van natuurbranden. "Zodat we met zijn allen ook voorbereid zijn, mocht het nodig zijn."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.