Sproeien, sproeien, sproeien: zo redde fruitteler Oskam zijn 'kokende appels' tijdens de hitte

Daarom is er flink gesproeid de laatste tijd. Niet om de appels te bewateren, maar vooral om ze koel te houden. “Met water uit de Kromme Rijn waar we normaal ook mee bewateren hebben we de appels koel kunnen houden. We gingen de strijd aan met de warme appels die op sommige plekken wel 46 graden warm werden, met koel water van een graad of 18.”

Vandaag neemt de fruitteler de schade op. Al zoekend loopt hij tussen zijn appelbomen door om te checken of de appels verbrande plekken hebben door de zon. Het lijkt erop dat het verkoelen de afgelopen tijd heeft geholpen.

Het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) vroeg fruittelers spaarzaam om te gaan met het water uit de Kromme Rijn nu de droogte voorlopig aanhoudt. “We hebben een oproep gedaan aan de fruittelers om met elkaar slim om te gaan met het beschikbare water. Dat houdt in: niet beregenen op het heetst van de dag en stem met elkaar af wanneer je gaan sproeien, zodat ze dit niet allemaal tegelijk doen”, zegt een woordvoerder van Hoogheemraadsschap de Stichtse Rijnlanden.

De aanvoer van water in de Neder-Rijn en Lek zal de komende tijd nog verder dalen, waardoor een tekort aan zoetwater en verzilting in West-Nederland ontstaat. Als het waterpeil van de Kromme Rijn echt te laag wordt, zullen er ingrijpende maatregelen komen zegt waterschap HDSR . “Dan moet je denken aan een beregeningsverbod of een onttrekkingsverbod. Dan kunnen de oogsten in gevaar komen. Dit willen we absoluut voorkomen, dus daarom proberen we het beschikbare water zo goed mogelijk bij de fruittelers te krijgen.”

Op dit moment lukt het in de regio Utrecht nog om het water op peil te houden. Andere waterschappen in het land hebben al wel strengere maatregelen moeten nemen. “We hebben inmiddels op diverse plaatsen noodpompen ingezet om de waterpeilen op orde te houden. Vooralsnog lukt het met deze pompen om voldoende water in ons beheergebied te krijgen, ondanks de lage rivierstanden.”

Dat is van groot belang voor de fruitteler, die afhankelijk is van het water uit de Kromme Rijn. Dat is voor zijn appels namelijk beter dan grondwater, legt Oskam uit. “In grondwater zit ijzer, als we dat gebruiken om de appels te bewateren of te verkoelen worden ze bruin. We hebben daarom oppervlakte water nodig en in ons geval komt dat uit de Kromme Rijn.”

“Water sproeien op appelbomen is de enige manier om ze te kunnen koelen. Dan moet je wel de hele dag door blijven beregenen, anders gaat het water ook koken en dan wordt het van kwaad tot erger. We hebben daarin afwegingen gemaakt. De appels kunnen niet zonder beregening, maar de peren daarentegen wel. Die kunnen beter tegen de felle zon. Dus die hebben we minder water gegeven.”

Voor nu lijkt zijn fruit de hitte goed doorstaan te hebben, maar dat betekent niet dat de zorgen bij Oskam voorbij zijn. De appels moeten nog wel even blijven hangen, dus hij kijkt met samengeknepen billen naar de weersvoorspelling voor de rest van de zomer. “Het is nog maar de vraag hoelang er water beschikbaar is om te blijven koelen tijdens de extreme hitte.”

Als er deze zomer opnieuw een hittegolf is én er mag vanwege de droogte geen water uit de Kromme Rijn gepompt worden, dan loopt zijn oogst alsnog gevaar. En daarnaast maakt de fruitteler zich ook zorgen voor de verdere toekomst. "Je merkt toch wel dat het klimaat echt aan het veranderen is."