Kerken worstelen met stookkosten: 'Niet verantwoord om zoveel geld aan energie uit te geven'

Domkerk
Domkerk © RTV Utrecht / Peter Huting
Utrecht - “Op de korte termijn hebben we maar één mogelijkheid. En dat is aan de thermostaatknop draaien”, zegt Frans Ritmeester. Hij is directeur van het bureau van de Protestantse Gemeente Utrecht en beheert tien kerkgebouwen, waaronder de Domkerk, Nicolaïkerk, Jacobikerk en Janskerk.
Aan het eind van dit jaar lopen zijn energiecontracten af. De vier grote kerken worden verwarmd via stadsverwarming van Eneco. Voor een deel van de andere kerken wordt de energie ingekocht door een collectief van kerken uit heel Nederland.
Wanneer hij het nieuwe tarief van Eneco hoort, weet hij nog niet. Maar van het energiecollectief kreeg hij onlangs wel een indicatie die weinig hoopvol stemt. “Dat zou betekenen dat we onze huidige energietarieven maal vier of vijf mogen doen.”
In dat geval kunnen de stookkosten van 200.000 euro oplopen naar 1 miljoen euro per jaar. “Het is niet verantwoord om zoveel geld aan energie uit te geven”, stelt Ritmeester. “We gaan er alles aan doen om de kosten op het niveau van dit jaar te houden of om maar een beetje omhoog te gaan.”

Geen isolatiemaatregelen in jaar 1300

Pieter Goedendorp is dominee van de protestantse gemeente in Leersum, die in de historische Michaëlkerk samenkomt. De eerste fundamenten van het gebouw werden al rond het jaar 1300 gelegd. Niet een periode waarin al werd nagedacht over isolatie, beaamt Goedendorp.
"Een graadje lager stoken zit er wel in", zegt de dominee, die voor het precieze verhaal naar kerkrentmeester Gijsbert Meijers verwijst. Die geeft aan dat de energiekosten ook voor de Michaëlkerk behoorlijk stijgen. "Ons energiecontract loopt in oktober af. Dan gaan we van 500 euro naar 1500 euro per maand", zegt Meijers.
Op jaarbasis is dat toch een aardige extra kostenpost, geeft hij aan. Extra isoleren om de stookkosten te temperen is lastig. "We hebben wel gekeken naar het isoleren van de kap. Maar dat zou de kap verstikken."

Elektrische kussens

Ook voor de Utrechtse kerken zijn er weinig opties, zegt Frans Ritmeester. Dat geldt al helemaal voor de korte termijn. “We hebben wel een projectleider aangesteld”, zegt hij. "Eén van de ideeën is nu om heel lokaal te gaan verwarmen."
Hij verwijst daarbij naar de methode die in lang vervlogen tijden werd gebruikt. “Dan kwamen mensen met kooltjes en een stoof de kerk in. De moderne vorm daarvan is een kussen dat je elektrisch kunt opladen en dan twee uur lang warmte afgeeft.”
Want minder lang stoken is lastig. ”Een kerk heeft een basistemperatuur die we tussen de 10 en 13 graden proberen te houden. Naast de zondagsdiensten zijn er ook bijeenkomsten en concerten. Ik schat dat in het stookseizoen een kerk ongeveer twee dagen per week wordt verwarmd.”

Thermostaatknop niet nog verder terug

In Leersum hopen ze de stookkosten ondertussen genoeg te kunnen temperen door de thermostaat een graadje lager te draaien. Maar de knop verder terugdraaien totdat de eerste kerkgangers beginnen te klagen, wil Gijsbert Meijers niet. "Nee, zo werkt dat niet", zegt de kerkrentmeester.
En mocht het toch wat koud worden in de Michaëlkerk? Dan heeft dominee Goedendorp nog wel een oplossing die niet van de stand van de thermostaat afhankelijk is. "Gewoon een hartverwarmende preek!", houdt hij de moed erin.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.