Kamp Amersfoort herdenkt transport van 1400 mannen met Tocht van Vrees en Hoop
Amersfoort - Nationaal Kamp Amersfoort herdenkt vanavond de deportatie van ruim 1400 mannen naar het Duitse concentratiekamp Neuengamme, vandaag precies 78 jaar geleden. Tijdens de Tocht van Vrees en Hoop, zoals de herdenking heet, wordt er een route van Kamp Amersfoort naar Amersfoort Centraal gelopen. Deze stille tocht loopt ongeveer via dezelfde route als die de gevangen moesten afleggen.
De herdenking begint om 17:40 bij de wachttoren in het voormalig kamp met voordrachten van dichter Marieke Lucas Rijneveld en Nikki Sterkenburg, bestuurslid van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Vervolgens wordt er een wandeling van ongeveer vijf kwartier richting het station gemaakt. Deze loopt onder meer via de Leusderweg, de Kapelweg en de Regentesselaan.
Berucht transport
Het is de vijfde keer dat het transport van 11 oktober 1944 wordt herdacht. De herdenking trekt ieder jaar honderden belangstellenden. Volgens de directeur van Kamp Amersfoort, Micha Bruinvels, was het een heel berucht transport. "Het was een week na de aanslag in Putten, waar een vergeldingsactie van de Duitsers is geweest om te laten zien dat ze nog steeds in control waren. 601 mannen uit Putten zijn opgepakt en via Kamp Amersfoort naar Neuengamme afgevoerd. Verder weten we dat er een groep van meer dan veertig mannen uit Gorinchem bijzat. Zij zijn na een razzia opgepakt. Wat ook bijzonder was, is dat er veel politiemannen bijzaten. Zij zijn opgepakt omdat ze opdrachten weigerden uit te voeren die de bezetter gaf." Het merendeel van de 1400 mannen keerde nooit terug uit kamp Neuengamme.
Volgens Bruinvels is het belangrijk om te herdenken. "Dit is het grootste transport wat er geweest is en we willen heel graag de aandacht vestigen op wat er gebeurde tijdens de oorlog." Volgens Bruinvels gaat het niet alleen om dit transport. "Ik denk dat we heel goed moeten nadenken over wat oorlog betekend, er worden nog steeds mensen dagelijks mensen getroffen door de oorlog."
Wat is er gebeurd?
Kamp Amersfoort doet veel onderzoek en probeert te reconstrueren wat er in het kamp gebeurd is. Bruinvels: "Mensen zijn nog steeds heel erg geroerd over de verhalen die ze horen en beginnen beter te begrijpen waarom hun opa nooit wat zei, of waarom hun vader niet reageerde. En er zijn kleinkinderen die zeggen: oma sprak wel met mij, maar niet met haar eigen kinderen. De verwerking zit er nog steeds in. En we weten dat er op dit moment vrij dichtbij een heel heftige oorlog die veel slachtoffers eist, waarvan we nu al weten dat die generaties lang effect zal hebben."
In Kamp Amersfoort werden er in de Tweede Wereldoorlog meer dan 47.000 mensen opgesloten. Dit waren vooral politieke gevangen en verzetsstrijders. Naar schatting driekwart van de gevangenen werd naar andere kampen doorgevoerd voor dwangarbeid, waarvan velen nooit zijn teruggekeerd.
