Geen kinderopvang en doorgeschoven bouwprojecten: zo ziet personeelstekort eruit in onze provincie

© RTV Utrecht / Peter Knieriem
Provincie - Nog nooit waren er zo veel mensen aan het werk en waren er tegelijkertijd zo veel vacatures. Reden voor RTV Utrecht om in het personeelstekort in onze provincie te duiken. Want 50.000 vacatures, dat is zo nijpend dat iedereen er wel iets van merkt. Van krantenbezorger tot kinderopvang en van een verlate vergunningsaanvraag tot een werkgever die huur voor zijn mensen betaalt. Wij zochten uit wat de gevolgen zijn.

Van arbeidskrapte is sprake als de vraag naar werk groter is dan het aanbod. Het aantal vacatures wordt gedeeld door het aantal beschikbare WW-gerechtigden. Iedereen die kort, dus minder dan zes maanden, voor een WW-uitkering ingeschreven staat wordt daarin meegenomen. Dat zijn over het algemeen de mensen die snel weer inzetbaar zijn.

Honderden vacatures bij gemeenten

We weten al dat we lang moeten wachten op een nieuw paspoort of een aangevraagde vergunning want ook gemeenten hebben te kampen met personeelstekort. In onze regio zijn meer dan vierhonderd vacatures te vinden, verdeeld over 26 gemeenten, blijkt uit onze rondgang. Het verschilt per gemeente of de burger er wat van merkt. Sommige gemeenten lukt het om problemen op te lossen met interne verschuivingen, maar in de meeste gemeenten zijn de gevolgen nijpender. In een aantal gemeenten worden zelfs bouwprojecten of bepaalde onderzoeken doorgeschoven naar volgend jaar.
Zo ook bij een project in Kamerik. Daar is zalenverhuurcentrum De Schulenburch nodig aan renovatie toe. Die stond gepland voor dit jaar maar er is geen projectleider te vinden. Het gevolg: verschuiving van het project naar volgend jaar.
Niet alleen in Woerden, ook in andere gemeenten zijn projecten vertraagd of worden zo vooruitgeschoven. Dat ligt aan het personeelstekort maar ook aan extra taken die gemeenten de afgelopen jaren hebben gekregen. Door de opvang van Oekraïense vluchtelingen zijn ambtenaren tijdelijk “uit de organisatie” gehaald dat te realiseren. De taken die die medewerkers normaal gesproken uitvoeren liggen dan stil of worden door andere collega’s (deels) overgenomen. In bijna alle gevallen leidde het tot vertraging.

Wie wil kranten bezorgen?

Het komt meer dan eens voor dat krantenabonnees geen krant in de brievenbus vinden. Niet zo gek als je bedenkt dat er zo’n driehonderd bezorgers van huis-aan-huisbladen, dagbladen en reclamekranten worden gezocht.
Uitgeverijen zitten met de handen in het haar en zijn naarstig op zoek naar medewerkers die in de vroege ochtend op de fiets willen springen. Bij DPG Media, uitgever van AD, de Volkskrant, Trouw en een rits regionale dagbladen, doen ze er alles aan om het werk aantrekkelijker te maken. Er worden cadeaubonnen uitgedeeld en e-bikes aangeschaft. Wie nu bezorger wordt, krijgt een premie van 1000 euro.
Dat helpt intussen iets, de vacatures lopen langzaam terug. Maar het probleem is nog niet opgelost, vertelt Erik van Gruijthuijsen van DPG Media. "We werven ons een ongeluk, maar hebben veel concurrentie. De horeca, winkels en Schiphol zitten allemaal met hetzelfde probleem. En we vissen allemaal in dezelfde vijver."

Explosieve groei van vacatures in kinderopvang

Een van de sectoren waar het aantal vacatures enorm is gestegen is de kinderopvang. Werden er in 2019 nog 28 medewerkers gezocht in onze provincie, inmiddels zijn dat er zo’n 450. Het leidt tot lange wachtlijsten bij bso’s en crèches.
RTV Utrecht-verslaggever en -presentatrice Caroline Geijsman ondervindt de gevolgen van die lange wachtlijsten. Zij is recent met haar vriend en kinderen van Utrecht naar Bilthoven verhuisd, maar daar is zeker tot januari geen plek op de kinderopvang. Caroline werkt daarom een dag minder om bij de kinderen te zijn.
Bso de CultuurWijzer in Maarssen kampt ook met personeelsproblemen. Er is capaciteit voor 44 kinderen maar ze kunnen per dag maar de helft opvangen. Voor elke 11 kinderen moet er een pedagogisch medewerker aanwezig zijn en dat redt de bso niet. “Bij 22 kinderen gaat hier de deur dus gewoon dicht”, zegt de directeur.
Het gebrek aan opvang is een wijdverspreid probleem onder ouders met jonge kinderen. Belangenvereniging van ouders in de kinderopvang (BOinK) krijgt aan de lopende band klachten binnen.

Horecapersoneel uit het buitenland

Wie nieuwe medewerkers wil aantrekken moet soms zelfs over de grens kijken. De eigenaren van Buurten, die vier restaurants hebben in de stad Utrecht, zoeken het internationaal en hebben inmiddels vier Spanjaarden aangenomen.
Het is een noodgreep, want meerdere restaurants van Buurten zijn minimaal één dag in de week gesloten door gebrek aan personeel. Bij Buurten in de Fabriek is een deel van het terras afgesloten omdat er geen capaciteit is. Het is een beeld dat je bij meer horecazaken ziet in onze provincie. Niet zo gek, want er zijn bijna 2900 vacatures in de horeca.
De Spanjaarden lossen bij Buurten een deel van het probleem op. “Maar die mensen moeten ook ergens wonen”, zegt eigenaar Bob Gijsberts. “Dus wij gaan in de commerciële huurmarkt een appartement zoeken. Wij huren dat pand en onze medewerkers kunnen er dan tegen een gereduceerd tarief wonen. Dus wij betalen een deel van de huur en zij betalen een deel van de huur.”
Intussen roept Koninklijke Horeca Nederland (KNH) ondernemers in moeilijkheden op om zich bij hen te melden. De branchevereniging wil ze helpen om faillissementen te voorkomen.

Werkgevers trekken alles uit de kast om op te vallen

Bouwmarktmanager Jan Bikkers uit Woerden heeft zichzelf gekloond! Een grapje natuurlijk, maar Bikkers hoopt met de video waarin hij zichzelf ‘kloont’ om het werk gedaan te krijgen, de aandacht te trekken. In juni had Bikkers al een assistent nodig. "Ik blufte een beetje en zei: die rol heb ik op 1 augustus gevuld, ik regel het. Maar ook ík regel het niet want ze zijn er niet. Dus we moeten op een andere manier gaan werven. Waar zijn de mensen?" vraagt Bikkers zich af.
Uit cijfers van het UWV blijkt dat er nog niet eerder zoveel mensen aan het werk waren. Het aantal mensen met een WW-uitkering is laag en toch staan er duizenden vacatures open in de regio. Volgens Jeroen Schuil, arbeidsmarktadviseur bij het UWV is het niet zo dat er mensen langs de kant zitten op zoek naar een baan. “Het aantal banen is gewoon heel hard toegenomen", zegt hij.
Het UWV ziet een oplossing in het ‘onbenut arbeidspotentieel; mensen die thuis zitten of (te) weinig werken. Die zouden meer kunnen gaan werken.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.