Hoogste rechter schrapt bouwvrijstelling stikstof, grote gevolgen voor projecten

Als een bouwproject leidt tot stikstofneerslag in een kwetsbaar natuurgebied, is nu weer een natuurvergunning nodig. Per project moet nu weer vooraf worden bekeken hoeveel stikstof bij de bouw vrijkomt. Dat zal tot grote vertragingen leiden. Zulke berekeningen kosten maanden en er is een tekort is aan deskundigen die dit soort rapportages kunnen opstellen.

Met de vrijstelling was voor de bouw, aanleg en sloop van onder meer woningen, energieprojecten en wegen geen natuurvergunning nodig. Voor stikstofuitstoot dichtbij natuurgebieden, met een mogelijk negatief effect op deze natuur, is dat vanaf nu wel weer vereist.

Branchevereniging Bouwend Nederland noemt de uitspraak dramatisch voor de bouwsector. "Met het schrappen van de generieke bouwvrijstelling gaat Nederland op slot. We zijn terug bij af en dit zorgt voor enorme vertragingen met alle schadelijke gevolgen voor huizenzoekers, energietransitie en de Nederlandse economie. Alles moet nu gericht worden op het terugbrengen van de stikstofuitstoot."

Het ging bij de Raad van State concreet om de bouwvrijstelling van het megaproject Porthos. Daarmee moet CO2 van bedrijven in de Rotterdamse haven worden opgeslagen in lege gasvelden onder de zeebodem. De procedure was aangespannen door de organisatie Mobilisation for the Environment (MOB), die de rechter erop wees dat het project stikstofneerslag veroorzaakt in beschermde natuurgebieden.

De Raad van State heeft "een streep gehaald door een van de geitenpaadjes van het kabinet", zegt Johan Vollenbroek van MOB. Het geitenpaadje werd in het leven geroepen na een stikstofuitspraak van de rechter in 2019. De vrijstelling moest voorkomen dat de bouw volledig stil kwam te liggen, omdat er geen extra stikstof mocht neerkomen in Natura 2000-gebieden.