Sint Maarten: onverwoestbaar kinderfeest gaat met zijn tijd mee
Utrecht - Vroeger werd op zijn sterfdag het vee of een gans geslacht en staken we een vuur aan. Nu gaan de kinderen langs de deuren en trekt een parade door de Utrechtse binnenstad. "In Utrecht vieren we Sint Maarten al eeuwenlang en het feest kan ook nog wel even mee."
Het scheelt nogal dat het inmiddels een echt kinderfeest is, legt de Utrechtse hoogleraar én Sint Maartenkenner Els Rose uit. Waar veel heiligen zijn verdwenen in de mist van de geschiedenis zijn kindervrienden als Sint Maarten en Sinterklaas nog altijd springlevend. "Kinderen dragen onze feesten. Ze dragen dat door de generaties heen. Ik denk dat dat een heel belangrijke factor is. Maar ook die winstersfeer helpt mee. Mensen kruipen wat dichter bij elkaar om een mooi vuurtje te stoken en lekkernijen te delen."
Dat deden ze vroeger al en dat doen we nu nog steeds. Dat delen en dat samenzijn is volgens Rose ook meteen "het kernverhaal" van Sint Maarten en dat spreekt blijkbaar breed aan. Ook in onze tijd en ook ver buiten de katholieke kerk. "Samen delen is voor iedereen aansprekend en een goed voorbeeld. Het is een universeel verhaal en je kunt er universele waarden aan ophangen."
Prof. dr. Els Rose over Sint Maarten in Utrecht
Het sint-maartensfeest is de gedenkdag van Martinus van Tour, die bekend werd nadat hij in de vierde eeuw na Christus een deel van zijn mantel schonk aan een bedelaar. Als Romeins soldaat kon hij niet zijn hele mantel weggeven, want dat zou gelijk staan aan een overgave. De praktische oplossing die hij bedacht, zien we nu nog terug in de schuine streep op Utrechtse stadsvlag en het shirt van FC Utrecht. Sint Maarten is als beschermheilige niet alleen van belang voor de stad Utrecht, maar ook elders in de regio vinden we zijn naam terug. Denk alleen al aan Maartensdijk of de Maartenskerk, midden in Doorn.
De band met Utrecht gaat ook al lang terug. Vanaf de zevende eeuw weten we zeker dat de stad een kerk had die aan Sint Maarten gewijd was. Of er toen ook al een feest aan vastzat is minder duidelijk, dat komt pas echt aan het licht in de dertiende eeuw. "Mensen staken vuren aan om licht en warmte te geven en daarbij werden lekkernijen en snoep, kastanjes en appels, aan de kinderen uitgedeeld. Het was al heel erg lang, ook al diep in de Middeleeuwen, een kinderfeest."
Dat het feest toekomstbestendig is, blijkt volgens Rose ook wel uit de Sint Maartenparade, die nu sinds een paar jaar wordt gehouden. Een feest waar telkens weer nieuwe elementen aan toegevoegd worden heeft een veel grotere kans om nog weer een paar eeuwen gevierd te worden. "Daar ga ik wel van uit, ja. Daar gaan we voor."
