Bijna 8000 incidenten in 5 jaar tijd bij het Bollendak, gemeente ziet 'geen eenvoudige oplossing'

© Politie / Operationeel Expert Utrecht Centrum
Utrecht - Intimidatie en een toename van crimineel gedrag zoals winkeldiefstallen, zakkenrollerij en steekincidenten. Er was al veel bekend over de overlastproblemen rondom het Bollendak in het Utrechtse stationsgebied, maar de analyse van Bureau Beke daarover is daarom niet minder schrikbarend. De afgelopen vijf jaar zijn in totaal 7825 incidenten geregistreerd.
In september voerde burgemeester Sharon Dijksma het toezicht flink op. Ook werden verblijfs- en gebiedsverboden opgelegd. Dit heeft in positieve zin bijgedragen aan het verminderen van de overlast en het criminele gedrag op het plein onder het Bollendak. Maar een permanente oplossing is niet eenvoudig, schrijft de burgemeester nu in een brief aan de gemeenteraad.
De overlast blijft zeer hardnekkig en is deels verplaatst naar de wijk Lombok. "Daar passen we de inzet op aan door mee te ‘bewegen’ met de overlast en tegelijkertijd in te zetten op een duurzame oplossing waarvoor de analyse van Bureau Beke de nodige handvatten geeft", schrijft de burgemeester.
Een ander probleem is dat het niet mogelijk de extra toezicht permanent vol te houden omdat het ten koste gaat van andere plekken in de stad. De afgelopen periode is de extra inzet van politie en toezicht en handhaving dan ook afgebouwd, waarbij de gemeente toewerkt naar een eigen aanpak.

Cijfers winkeldiefstallen en zakkenrollerij

Het aantal winkeldiefstallen groeide in 2022 met 33 procent ten opzichte van het jaar ervoor. De binnenstad kent het hoogste aantal winkeldiefstallen met een toename 48 procent. Zakkenrollerij verdubbelde met een stijging van 116 procent. In de binnenstad is het aantal gevallen ruim 2,5 keer zo groot als vorig jaar (+174 procent), maar het stationsgebied (Hoog Catharijne, NS en Jaarbeurs) valt het meest op. Daar was het aantal gevallen van zakkenrollen drie keer zo groot als elders in de stad.

Zoals bekend wordt de overlast veroorzaakt door verschillende groepen: lokale dak- en thuislozen, lokale jeugd, Oost-Europeanen en overlastgevende vreemdelingen. Deze laatste groep is veruit het grootst. Het gaat hierbij veelal om veiligelanders, dat zijn asielzoekers die vanwege hun land van herkomst zo goed als geen kans hebben op een verblijfsvergunning.

'Utrechtse aanpak'

Die groep stelt burgemeester Dijksma voor een uitdaging. Want zij liet eerder nog weten vooral voor een 'Utrechtse aanpak' te willen kiezen om de problemen bij het Bollendak aan te pakken. Daarin wordt volgens een meersporenbeleid gewerkt waarin de gemeente zowel grenzen wil stellen als passende zorg wil bieden aan de overlastgevers in samenwerking met onder meer Jellinek en het Leger des Heils.
Bij de veiligelanders ligt dit anders omdat de verantwoordelijkheid voor deze groep bij het Rijk ligt en dus om een landelijke aanpak vraagt. Bureau Beke stelt voor om het moment dat een veiligelander voor het eerst over de schreef gaat direct in te grijpen. In samenwerking met alle betrokken partijen moet de veiligelander dan zo snel mogelijk de asielprocedure doorlopen.
Als er kans is op een verblijfsvergunning, kan vervolgens passende hulp of begeleiding worden gezocht. Als dat niet zo is kan worden ingezet op een gedwongen terugkeer of overdracht aan de verantwoordelijke lidstaat. Dijksma geeft aan dat de gemeente nog bekijkt of er begeleiding kan worden gegeven aan veiligelanders die geen recht op asiel hebben.

Minder harddrugs in het openbaar

Bij de aanpak van de dak- en thuislozen ziet de gemeente wel meer mogelijkheden. Zo wil Dijksma ervoor zorgen dat deze groep minder harddrugs in de openbare ruimte gebruikt. Drugsgebruikers worden onder meer naar de Stek geleid, waar een gebruikersruimte is. Ook zijn er afspraken gemaakt met de hostels voor dak- en thuislozen over drugsgebruik op hun kamers. Met Jellinek, Lister, Leger des Heils en de Stek wordt ook bekeken hoe de bestaande zorg voor deze groep beter kan worden benut.
De groep overlastgevende Oost-Europeanen is bekend bij handhaving en politie, laat Dijksma weten. Bij hen is alcoholverslaving een groot probleem. Stichting Barka speelt hier nu een grote rol. Die stichting helpt hen aan werk, of leidt ze weer terug naar hun land van herkomst. De gemeente zegt dit kwartaal ook nog met een eigen plan van aanpak voor deze groep te komen.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.