Viroloog Koopmans 3 jaar na eerste coronabesmetting: 'Op een nieuwe pandemie zijn we niet voorbereid'

© ANP
Provincie Utrecht - Het is vandaag drie jaar geleden dat in Nederland de eerste coronabesmetting werd vastgesteld. Hoewel het virus bij veel mensen naar de achtergrond is verdwenen, vinden er nog steeds besmettingen plaats en blijft het virus aanwezig. Onschuldig is corona (nog steeds) niet, vertelt viroloog Marion Koopmans. Daarnaast zijn we niet voorbereid op een eventuele nieuwe pandemie.
"De fase waarin we zitten is dat het coronavirus endemisch wordt genoemd", zegt viroloog Marion Koopmans. "Het is iets wat er is en wat blijft, net zoals griepvirussen." Wel zijn de effecten deels dankzij de vaccinaties veel minder groot, vertelt de viroloog. "Heel veel mensen zijn óf gevaccineerd óf hebben het virus gehad óf allebei. Daardoor hebben ze een vorm van immuniteit. Maar als ze het krijgen, worden ze minder ziek."

'Bescherming vaccinaties blijft hoog'

Het RIVM houdt bij in hoeverre de vaccinaties beschermen tegen ernstig ziek worden, dit gebeurt ook in andere landen. "De vaccinaties beschermen, dat is duidelijk", zegt Koopmans. "En je ziet in de resultaten terug dat die bescherming hoog blijft. Wat de vaccinaties niet doen is mensen beschermen tegen infectie."
Op plekken waar veel mensen zijn geweest, zoals tijdens carnaval, blijft het virus circuleren. Wel komen minder mensen in het ziekenhuis terecht, maar het virus is allesbehalve onschuldig. Vooral kwetsbare mensen moeten hiervoor oppassen, vertelt Koopmans. Het OMT adviseerde onlangs om corona niet de uitzonderingspositie te geven, maar bij alle luchtweginfecties voorzichtig te zijn. "Daarmee doe je ook iets tegen het besmetten van anderen."

Impact coronamaatregelen

Tijdens de coronapandemie, waarbij veel maatregelen werden genomen om het virus terug te dringen, werd het geduld op de proef gesteld. "Wat goed ging is dat veel mensen zich aan de coronamaatregelen hebben gehouden", zegt de viroloog. "De impact was natuurlijk enorm, maar dit had veel groter kunnen zijn als mensen niet bereid waren om te doen wat er gedaan is."
Wel zijn er veel discussies ontstaan na de coronamaatregelen, iets wat zeker ook voor de viroloog heftig was. "Meerdere zorgverleners hebben te maken gehad met bedreigingen. Die toon is heel hard en dat is natuurlijk niet wat je wil zien."
Van eerdere grootschalige uitbraken wist Koopmans dat er paniek en onrust uit kon breken, deels omdat het virus en de omstandigheden nieuw waren. "En toch vond ik het opmerkelijk hoe ontzettend belangrijk het is om die communicatie goed op orde te hebben en mensen mee te nemen in het verhaal." Volgens de viroloog is dat niet makkelijk in een "super mondige samenleving". "Al die mensen met hun verschillende ideeën zijn moeilijk te bereiken. In een van onze evaluatiepunten komt ook naar voren dat we moeten nadenken hoe dat beter kan."

Geen nieuwe covid-vaccinatieronde

Een nieuwe covid-vaccinatieronde tegen het coronavirus starten is niet nodig. Dat zegt het OMT-V in een advies. Reden voor dit advies is dat veel mensen inmiddels immuniteit hebben opgebouwd en minder ziek worden bij een besmetting, meldt de NOS vanmiddag. Minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid heeft het advies vandaag gedeeld met de Tweede Kamer. Van het coronavirus kunnen er nieuwe varianten opkomen, wat kan leiden tot een toename van het aantal besmettingen. Die zullen naar verwachting relatief mild zijn, waardoor mensen niet erg ziek kunnen worden. Een nieuwe boosterronde zou slechts een geringe toename van antistoffen opleveren, zeggen experts. Of het OMT-V advies wordt overgenomen is nog niet zeker. De minister zegt de Kamer hier snel over te informeren.

Nieuwe pandemie te beteugelen?

Nederland is niet voorbereid op een nieuw virus, zegt Koopmans. Het kabinet is voornemens om geld extra uit te trekken om het RIVM en de GGD'en te versterken, dat is volgens de viroloog niet genoeg. "Daar moet aan gewerkt worden. De voorbereiding moet beter", vindt Koopmans. "In de zorg, maar zeker ook in de rest van de maatschappij, moet kritisch gekeken worden hoe we een nieuw virus aan zouden pakken."

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.