Rijbewijs halen? CBR in de knel door enorme wachtlijsten én tekort aan examinatoren

Vlnr: Wypkje Bakker, Mario Rutgers, Peter de Haan en André Boswinkel
Vlnr: Wypkje Bakker, Mario Rutgers, Peter de Haan en André Boswinkel © RTV Utrecht / Robert Jan Booij
Leusden - Veel mensen kunnen zich de zenuwen van hun rijexamen misschien nog wel herinneren. Met een examinator naast je die iedere handeling beoordeelde. Maar aan die beroepsgroep is nu een enorm tekort, waardoor het CBR hard op zoek is naar nieuwe examinatoren. Die ook vinden blijkt alleen nog niet zo makkelijk. "We vragen nogal wat van mensen", vertelt examinator Peter de Haan.
De Haan reed vanmorgen een stukje mee in de reportagewagen van radioverslaggever Robert Jan Booij. Die had al zo'n 40 jaar niet meer naast een examinator gezeten en dus vroeg hij zich begrijpelijkerwijs af hoe hij het deed. "Ik voelde me hartstikke prettig, dus het zal wel in orde zijn", stelde De Haan hem meteen gerust. "Dat je enige ervaring hebt, was wel te merken."
Verslaggever Robert Jan Booij nam vanochtend een kijkje bij het CBR in de zoektocht naar nieuwe examinatoren (1)
Hij kan het weten, want De Haan werkt al ruim 25 jaar voor het CBR, "waarvan een behoorlijke tijd als docent en examinator". Hij heeft dus al wat kilometers achter de rug en vindt het beroep nog steeds leuk. "Het is echt een heel bijzonder vak. En je moet een aantal eigenschappen in je verenigd hebben, zoals goed kunnen observeren en analyseren. En het belangrijkste is misschien nog wel dat je goed met mensen om moet kunnen gaan, want mensen zijn vaak nerveus."

Wachtlijsten

Die benodigde veelzijdigheid is ook meteen wat het vak zo moeilijk maakt. "Je moet al die eigenschappen tegelijk in je hebben. Dus iemands rijvaardigheid beoordelen terwijl je hem of haar op zijn gemak stelt. Want het is belangrijk dat een kandidaat fijn behandeld wordt, maar ook dat ie goed wordt beoordeeld."
En juist dat alles maakt het ook moeilijk nieuwe mensen te vinden. Terwijl examinatoren hard nodig zijn, legt De Haan uit. "Voor corona had het CBR alles best op de rit", zegt hij. "Maar tijdens corona is de organisatie een aantal keer stilgelegd en dat betekent dat heel veel examens niet zijn afgenomen. Dat heeft zich opgestapeld en daardoor zijn enorme wachtlijsten ontstaan. Dat is met het huidige aantal examinatoren niet op te vangen. En door vergrijzing is er ook veel uitstroom."
Het breekpunt is het punt waarop alles bij elkaar komt: de rijvaardigheid, het contact, het beoordelen.
Mario Rutgers, docent bij het CBR
Dus moeten er mensen worden opgeleid en dat gebeurt onder meer op het opleidingscentrum van het CBR in Leusden. Mario Rutgers geeft daar momenteel les aan een groep van tien examinatoren in spe. Ook hij benadrukt dat de opleiding pittig is. "Het breekpunt is het punt waarop alles bij elkaar komt: de rijvaardigheid, het contact, het beoordelen."
Vandaag hebben ze het op de opleiding over comfortabel rijgedrag. Daarmee wordt rijden volgens de rijprocedure bedoeld. "Die omschrijft het meest wenselijke rijgedrag. En als we die willen beoordelen van een kandidaat, dan moeten examinatoren dat natuurlijk ook kunnen."

Van toiletpapier naar examinator

En dus moeten de kandidaat-examinatoren vandaag laten zien hoe goed zij zelf eigenlijk kunnen rijden. "Best spannend", zegt Wypkje Bakker, die rijinstructeur in Friesland is. "Want je hebt je eigen rijstijl ontwikkeld. Die zal wel weer een beetje bijgeschaafd moeten worden."
Ook André Boswinkel behoort tot de tien leerlingen van docent Rutgers. Om examinator te worden, heeft hij een kort geleden een carrièreswitch gemaakt. "Ik heb jaren in de verkoop van toilet- en keukenpapier gezeten, maar was wel weer toe aan iets nieuws. "Toen zag ik op YouTube een wervingsfilmpje van het CBR met de slogan 'elk uur is een nieuw avontuur'. Dat leek me wel wat."
Net als Wypkje zit hij in inmiddels in de vierde week van zijn opleiding. Het hele traject duurt vier maanden. "Het is best een moeilijke opleiding, maar het is ook heel leuk en afwisselend. Het lijkt me vooral interessant dat je iedere dag met nieuwe mensen contact hebt."
De opleiding van de twee toekomstige examinatoren duurt dus nog wel even, maar Rutgers heeft er alle vertrouwen in dat zij gaan slagen. "Deze tien gaan het allemaal halen", zegt hij trots. Voor andere docenten zoals De Haan is het te hopen dat die voorspelling uitkomt, want zij kunnen de achterstand niet wegwerken. "We kunnen moeilijk vijf of zes examens per dag extra afnemen. Daarvoor hebben we snel nieuwe mensen nodig in de organisatie."
Verslaggever Robert Jan Booij nam vanochtend een kijkje bij het CBR in de zoektocht naar nieuwe examinatoren (2)

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.