Grenzen Utrecht en Amersfoort straks aan een Nationaal Park? Als het aan de provincie ligt wel

© RTV Utrecht / Marc van Rossum du Chattel
Provincie Utrecht - Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug hoort veel groter te zijn. Dat betoogt de provincie Utrecht in een brief aan het Rijk. Het zou logisch zijn om er natuurgebieden ten noorden van de A28 aan toe te voegen.
De Utrechtse Heuvelrug is twintig jaar geleden door het Rijk aangewezen als Nationaal Park. Dat betekent dat het gebied wordt gezien als belangrijke natuur waar de overheid zich verantwoordelijk voor voelt. In 2013 werd het al eens uitgebreid met gebieden tussen de snelwegen A12 en A28. Voorbij de A28 voelden gemeenten, terreinbeheerders en grote landgoedeigenaren er toen nog weinig voor om mee te doen. Nu is dat draagvlak er wel, zegt het provinciebestuur.

Grenzen opnieuw aanpassen

In een brief aan het ministerie van LNV vraagt de provincie om de grenzen opnieuw aan te passen. Het Nationaal Park zou moeten doorlopen tot aan knooppunt Eemnes, over delen van de gemeenten Amersfoort, Soest, De Bilt en Baarn.
Het gestreepte deel op deze kaart moet aan Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug worden toegevoegd.
Het gestreepte deel op deze kaart moet aan Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug worden toegevoegd. © Provincie Utrecht
Opmerkelijk is dat met die uitbreiding de drukke steden Utrecht en Amersfoort dan ook direct naast het Nationaal Park komen te liggen. Verder kunnen Rhenen en Zeist, die al deel uitmaken van het huidige gebied, nog extra natuurterreinen toevoegen.

Nationaal Park

De Nationale Parken in Nederland zijn niet vergelijkbaar met internationaal beroemde National Parks als Yosemite in de Verenigde Staten en de Serengeti in Tanzania. Ons land kent geen grote stukken ongerepte natuur meer. Door een gebied de status Nationaal Park te geven wil de overheid benadrukken dat de natuur en het landschap door samenwerking met de beheerders en eigenaren beschermd kan worden. Ook wordt samen gezocht naar een manier om mensen daar op een verantwoorde manier in te laten recreëren.

Op het noordelijke deel van de Utrechtse Heuvelrug liggen de eerste natuurgebieden die mensen uit bijvoorbeeld Amsterdam tegenkomen als ze erop uit willen. De afgelopen jaren is het daar steeds drukker geworden. Door de natuur van het gebied bij het Nationaal Park te voegen zouden de betrokken partijen beter met elkaar kunnen overleggen waar dagjesmensen welkom zijn en waar liever niet.

Ook kunnen er afspraken gemaakt worden over bodembeheer en het waterpeil, en over wie opdraait voor de kosten van recreatie en natuurbehoud. In Lage Vuursche wordt bijvoorbeeld al jaren gesproken over een zogenoemde 'pannenkoekentaks'. Dat is een opslag voor klanten van de horecabedrijven in het dorp, waarmee de beheerders en eigenaren in de omgeving worden gecompenseerd. Die kunnen zelf geen belasting heffen en zien ondernemers intussen wel profiteren van hun inspanningen. Het idee is tot nu toe steeds afgewezen door de gemeenteraad van Baarn.

De uitbreiding is niet alleen door de provincie en de betrokken gemeenten bedacht. Ook beheerders Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Utrechts Landschap, en de particuliere eigenaren van de grote landgoederen Pijnenburg, Paleis Soestdijk, Eyckenstein en Vollenhoven werkten de afgelopen jaren aan het plan. Landschapsarchitecten hebben vorig jaar uitgetekend dat de nieuwe contouren het beste de omtrek van het natuurlijke systeem van de heuvelrug kunnen volgen.
De natuur stopt namelijk niet zomaar waar mensen een lijn op de kaart trekken, betoogt commissaris van de koning Hans Oosters namens de provincie. Veranderingen buiten het gebied merk je binnen de huidige grenzen, en omgekeerd. Door de uitbreiding zouden de Utrechtse bossen en heidegebieden van de heuvelrug allemaal in het Nationaal Park komen te liggen. Het 'park' zou dan voor meer dan 83 procent uit Natuurnetwerk Nederland-gebied bestaan.

Geen bescherming

Oosters legt overigens bij de brief aan het ministerie uit dat de term Nationaal Park op zichzelf geen bescherming bij de rechter geeft. Aan de Provinciale Staten schrijft hij: "Een status als Nationaal Park is een kwaliteitslabel, zonder juridische implicaties."
Het antwoord van de minister wordt na de zomer verwacht. Omdat de nieuwe grenzen kunnen rekenen op de steun van de betrokken partijen, rekent het provinciebestuur erop dat hij de wens zal inwilligen.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.