Rechter zet streep door inkomenstoets huishoudelijke hulp, toch gaat IJsselstein er voorlopig mee door

© ANP
IJsselstein - IJsselstein gaat volgens de rechter te ver door de huishoudelijke hulp voor kwetsbare inwoners af te laten hangen van hun inkomen. Maar er zijn veel meer gemeenten die een inkomenstoets hanteren. Hoe nu verder?
De rechter bepaalde dat IJsselsteiner Ad van Oers (77) voorlopig weer twee uur thuishulp per week krijgt vanwege zijn fysieke problemen. De gemeente oordeelde dat hij een te hoog inkomen had.
IJsselstein hanteert deze grens in de strijd tegen de lange wachtlijsten. De belangen van Van Oers wegen echter zwaarder dan die van de gemeente, oordeelde de rechter. Bovendien is een inkomensgrens niet toegestaan volgens de regels van de Wmo.

Nog geen gelopen race

Goed nieuws voor Ad en vele andere Nederlanders die afhankelijk zijn van huishoudelijke hulp. Toch is het nog geen gelopen race. Het gaat om een voorlopige voorziening, in afwachting van een bezwaarprocedure. "Wij wachten nu eerst de uitspraak op het bezwaar af. Tot dan is er geen reden om het huidige beleid aan te passen", reageert wethouder Mark Foekema.
"Deze uitspraak is niet onverwacht, maar teleurstellend", vindt de bestuurder. "Hierdoor ontstaat wederom het risico dat mensen, die niet in staat zijn zelf hulp in de huishouding te betalen, maanden moeten wachten totdat de noodzakelijke hulp beschikbaar komt. De capaciteit is namelijk gewoon niet beschikbaar en nu dreigt deze beperkte capaciteit weer vanwege financieel gewin opgesoupeerd te worden om informele hulp bij mensen, die dit voorheen zonder problemen zelf betaalden, te vervangen."
Wethouder Foekema: "Soms leidt een wet tot uitkomsten die ongewenst en onbedoeld zijn. Wij hopen dan ook dat mensen die het zelf kunnen betalen, begrijpen dat zij door huishoudelijke hulp van de gemeente in te roepen, anderen die het financieel minder goed hebben, duperen. Het college blijft het van het grootste belang vinden dat de mensen die afhankelijk zijn van de gemeente voor de huishoudelijke hulp, niet geconfronteerd worden met lange wachtlijsten. Daarom doen wij een moreel beroep op de mensen die voldoende inkomen hebben om af te zien van huishoudelijke ondersteuning via de Wmo."
Het Ministerie van Volksgezondheid riep gemeenten, waaronder ook Leusden, eerder op om te stoppen met de inkomenstoets omdat het onwettig is. Desondanks heeft bijvoorbeeld ook Eemnes sinds mei ook de inkomenstoets ingevoerd. Woerden en Oudewater hebben de maatregel recent juist weer laten varen uit vrees voor hoge proceskosten.
Meerdere Nederlandse gemeenten hebben te kennen gegeven voorlopig door te gaan met de inkomenstoets. De oplossing moet uit Den Haag komen, vinden ze. Maar een nieuwe wet die het toetsen wel mogelijk maakt, komt op zijn vroegst pas in 2026.

Wat gaat er mis met de Wmo?

Sinds 2019 betaalt iedereen, arm of rijk, hetzelfde bedrag van 19 euro per maand voor hulp via de Wmo. Die regel bracht gemeenten al snel in de problemen, vooral op het gebied van huishoudelijke hulp. Omdat het gaat om een bedrag van 'slechts' 19 euro meldden steeds meer mensen zich aan voor hulp in huis. Ook mensen die zelf een goed inkomen hadden en voorheen op eigen houtje hulp regelden. Immers, hulp via de gemeente was een stuk goedkoper dan wanneer je zelf hulp inschakelt. De wachtlijsten lopen daardoor fors op.

Wat valt wél onder de Wmo?

Maatwerkvoorziening is persoonlijke hulp. Het gaat bijvoorbeeld om een scootmobiel, huishoudelijke hulp of een aanpassing in huis (zoals een traplift). Maar ook 'Tafeltje dekje', een rolstoel en hulp bij de opvoeding van kinderen valt onder de Wmo. In overleg met de gemeente wordt dit soort maatwerk aangeboden. Bij deze voorzieningen betaal je een eigen bijdrage van maximaal 19 euro.

Wat valt niet onder de Wmo?

Wie een been breekt en tijdelijk krukken nodig heeft, moet dat zelf regelen via een thuiszorgwinkel. Dat gaat dus niet via de Wmo. Datzelfde geldt voor bijvoorbeeld een douchestoel. Ook aanpassingen in een woning die niet van jezelf is (bijvoorbeeld een vakantiehuis of een caravan) vallen niet onder de Wmo. Persoonlijke verzorging (hulp met opstaan, douchen, aankleden, scheren, eten en drinken) wordt vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet of de Rijksoverheid (Wet langdurige zorg).

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.