Langs de Hollandse Waterlinies: meer dan 100 forten

© RTV Utrecht
Schalkwijk - Steeds vaker realiseren we ons hoe vernuftig dat verdedigingssysteem van de Hollandse Waterlinies eigenlijk was. In de 17e eeuw al bedachten we dat we polders onder water moesten zetten om de vijand de doorgang te verhinderen.
Als we nú naar de Hollandse Waterlinies kijken, springen vooral de forten in het oog. Maar als het verdedigingsmechanisme water is, wat doen al die – meer dan 100 – forten er dan?

Deze weken zendt RTV Utrecht in samenwerking met NH Nieuws, Omroep Brabant en Omroep Gelderland de serie ‘Langs de Hollandse Waterlinies’ uit. In 12 weken nemen we u mee dwárs door het gebied van de Hollandse Waterlinies. Een serie vol geschiedenis, innovatie, cultuur en natuur! We hoppen van voor publiek gesloten natuurforten naar indrukwekkende waterwerken en van culturele hotspots naar inundatievelden.

Kruisvuur

De functie van de forten is vooral goed zichtbaar bij Fort Honswijk en het zusterfort schuin aan de overkant van de Lek: Fort Everdingen. De forten staan net als de andere forten van de Hollandse Waterlinies op zwakke plekken die extra beschermd moeten worden. Dijken, spoorlijnen en rivieren waren bij uitstek plekken waar de vijand nog door het onder water gelopen land kon komen. Die moesten dus extra beschermd worden. De forten Honswijk en Everdingen beschermden met hun kruisvuur samen de Lek van Everdingen tot Culemborg.

Toren een koppie kleiner

De forten laten ook mooi zien wat er gedurende de jaren – en oorlogen – veranderde. Zo was de imposante toren van Fort Honswijk éigenlijk een verdieping hoger. "Het was een geweldige uitkijkpost, de oudste en grootste van de hele waterlinie", legt Johan van der Gun uit. Van der Gun is voorzitter van Stichting Honswijk-Everdingen en kent de forten op zijn duimpje. "Op het dak stonden 180 jaar geleden zes kanonnen, die konden schieten van hier tot Culemborg! Toch ging er in de loop van de tijd een verdieping vanaf. Wat in 1840 een mooie uitkijkpost was, werd met de komst van zwaarder wapentuig juist een doelwit. De toren werd lager en breder, met een dikke laag grond, die eventuele inslagen van projectielen kon smoren."
Tegenwoordig hebben beide forten een heel nieuw leven. Zo kun je kamperen op fort Everdingen en brouwen ze er bier met fortwater.

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.