"Iedereen de fout in bij onderwijskolos Amarantis"

Het College van Bestuur paste de strategie van de school niet aan op de veranderende omstandigheden, zoals het achterblijven van het aantal leerlingen en de kosten voor de huisvesting. Ook werkte het college niet als team en was er te veel afstand tot het onderwijs zelf.

Er zijn bij de commissie ook signalen binnengekomen dat er bij Amarantis sprake was van zelfverrijking, belangenverstrengeling en vriendjespolitiek. Voormalig Groen-Linksaanvoerder Femke Halsema gaat het vervolgonderzoek leiden naar deze misstanden.

De Raad van Toezicht is onvoldoende effectief geweest, stelt de commissie. Burgemeester Koos Janssen van Zeist was daarvan tot februari dit jaar voorzitter. De oppositiepartijen in Zeist willen opheldering over zijn nevenfunctie. SP-Kamerlid Jasper van Dijk oordeelde afgelopen weekend al dat Janssen moet opstappen. Hij deed zijn uitspraak nadat conclusies uit het rapport waren uitgelekt.

De Raad van Toezicht had steviger kunnen ingrijpen om de financiële problemen bij Amarantis het hoofd te bieden, laat Janssen in een reactie weten. "Maar je kunt niet alles weten en je vertrouwt ook mensen", aldus de burgemeester tegen RTV Utrecht. Hij gaat niet in op de mogelijke misstanden, maar laat wel weten dat hij het betreurt dat Amarantis zo in de problemen is geraakt. Ook zegt Janssen dat hij gewoon aanblijft als burgemeester.

De onderwijsinspectie krijgt ook een veeg uit de pan in het onderzoeksrapport. Volgens de commissie handelden de inspecteurs niet goed op de veelheid aan signalen die ze binnenkregen over Amarantis. Meldingen kwamen vaak laat en op verschillende plekken aan bij de inspectie, maar dat mag geen reden zijn om daar niet alsnog op aan te slaan, aldus de onderzoekers.

Bovendien stelt het verscherpt financieel toezicht waaronder Amarantis stond, niet veel voor. De instelling moest enkel twee keer per jaar financiële stukken toesturen en de inspectie op de hoogte houden. Daardoor was sprake "van een vorm van extern toezicht die niet voldoende was afgestemd op de aard en de ernst van de problematiek bij Amarantis."

Ook het ministerie van Onderwijs komt niet ongeschonden uit de strijd. De financiële problematiek van Amarantis was lange tijd onbekend bij het departement.

Toch hadden de economische crisis en de grootte van veel schoolbesturen reden moeten zijn voor het ministerie om er dichter op te zitten. Het ministerie is verantwoordelijk voor het stelsel, maar dat is geen excuus voor het gebrek aan kennis over de situatie bij Amarantis.

Amarantis kwam eind 2011 in acute financiële problemen. De onderwijskolos - met 30.000 leerlingen in het middelbaar en beroepsonderwijs - werd in 5 delen opgeknipt en 250 mensen werden ontslagen. Sinds augustus is de doorstart een feit.

Het onderzoek naar Amarantis werd geleid door de Heerlense wethouder Riet de Wit. De conclusies zijn aangeboden aan de huidige minister van Onderwijs, Jet Bussemaker. "De conclusies van de commissie zijn verontrustend en liegen er niet om," was haar reactie.