Joey Snijders worstelt met afasie: 'Veel moeite met het begrip van anderen'

"Het blijft moeilijk", zegt zijn vader Rob Snijders. "Je mist de gesprekken, je mist de normale dingen. Het is altijd aanpassen. Waar we heel veel moeite mee hebben is het begrip van anderen. En daarom ben ik zo blij dat er aandacht aan die afasie besteedt wordt. Want het is wat hoor ..."

Morgen begint de 'Week van de Afasie', met onder meer de expositie 'De A-factor', met acht portretten van jonge mensen met de spraakstoornis afasie. Joey is één van hen. De oud-voetballer van onder meer GVVV en IJsselmeervogels kreeg zes jaar geleden een hersenbloeding tijdens het autorijden en kreeg een zwaar ongeluk. Joey overleefde het ternauwernood en toen hij bijkwam uit zijn coma had hij een hersenbeschadiging en belandde hij in een rolstoel. Hij begrijpt nog alles, maar zijn spraakvermogen is ernstig beschadigd.

Zie ook: Vader Joey Snijders: "Ik wil dat hij weer zelfstandig kan lopen"

"Hij denkt zelf dat hij wel praat", legt zijn vader uit. "Hij kan antwoord geven, maar je moet wel goed navragen. Stel je aan Joey een open vraag, dan weet hij het niet. Je moet altijd een gesloten vraag stellen. Zelfs ik heb na zes jaar moeite om achter dingen te komen."

Elke patiënt met Niet Aangeboren Hersenletsel verschilt, maar Joey heeft wel de heftige vorm. Hij wil normaal behandeld worden en heeft ook altijd een lach en dat is volgens zijn vader ook meteen zijn gebrek; men ziet dan niet dat het eigenlijk heel slecht met hem gaat. Filmmaker Roswitha Eshuis, die Joey lang sprak voor de videoportretten in de expositie 'De A-factor' beaamt dat. "Ik zag een heel vrolijke, opgewekte, warme man, die je ontmoet als je de moeite doet om door te vragen."

Vroeger werd Joey nog weleens opgehaald door vrienden om naar een voetbalwedstrijd te gaan of naar een terrasje, zegt zijn vader. Dat zou ook allemaal nog wel mogelijk zijn, maar je moet alleen heel veel geduld met hem hebben. In zijn beleving begrijpt hij niet dat je hem niet meteen snapt.

Dat wederzijdse onbegrip komt volgens filmmaker Eshuis in veel van haar portretten naar voren. Ze portreteerde, samen met fotograaf Erwin Kooren vooral jonge mensen, omdat de aandoening bij jonge mensen nogal onbekend is. "Zeker voor jongeren is taal en taalvaardigheid een heel groot onderdeel van zijn identiteit is. Juist de vraag: 'Wie ben je in de wereld als je niet meer taalvaardig bent?', is het centrale thema in de expositie."

In zijn revalidatieperiode heeft Joey's familie de stichting 'Keep on fighting N.A.H.' opgezet om geld in te zamelen voor zijn behandelingen, maar ook voor anderen. Ze kwamen er in de Verenigde Staten achter dat er inmiddels veel mogelijk is, maar dat het ook een centenkwestie is. "Als ik morgen een half miljoen win, zit ik anderhalf jaar in Amerika", zegt vader Rob.

In de VS kreeg Joey vijfeneenhalf uur per dag therapie, in Nederland maar twee keer een half uur in de week. "We zijn daar twee maanden geweest en toen was hij zo ver dat hij tegen het lopen aanzat. Met lopen bedoel ik trouwens kleine stapjes, achter een rollator. Maar dat is voor hem heel veel. Nu kan hij bijna niks, omdat hij bijna stilstaat."