• Jeugd minder vaak lid van sportclub, maar in Renswoude en Oudewater gaat het juist wél heel goed

    Oane Born

    29 september, 18:00 • 5 minuten leestijd

    © ANP
    Provincie Utrecht - Steeds minder kinderen worden lid van een sportclub, blijkt uit recente cijfers van NOC*NSF. In totaal gaat het om meer dan 130.000 minder inschrijvingen. Ook in de provincie Utrecht is afname onder jeugdleden zichtbaar. Behalve in de gemeenten Oudewater en Renswoude, daar stijgt het aantal jonge sporters juist.
    Het rapport van de landelijke sportkoepel verstaat onder 'jeugd' de groep vanaf 5 en tot en met 18 jaar. In 2018 was 51 procent hiervan lid van een sportvereniging, vier jaar later (in 2022) is hier nog 48 procent van over.
    In de provincie Utrecht daalt het aantal jeugdleden het rapst in de gemeenten Eemnes (-8,7 procent) en De Ronde Venen (-5,9 procent). In Utrecht-Stad, Amersfoort, Zeist, Bunschoten, Woudenberg, Veenendaal en Rhenen blijft het nagenoeg gelijk. En in de gemeenten Oudewater en Renswoude is er juist sprake van een stijging ten opzichte van vier jaar geleden.
    Tekst gaat verder onder grafiek.

    Schoolpleineffect

    De snelste stijger is Renswoude, daar waren in 2022 afgerond 500 kinderen lid van een sportclub. Dat is 33,8 procent van het totale aantal kinderen in die gemeente. Vier jaar eerder waren 400 kinderen lid, wat neerkomt op 28,2 procent. Een stijging van 5,6 procentpunt dus.
    Wethouder Kees Eskes denkt dat de grootte van 'zijn gemeente' hiermee te maken heeft. "Inwoners kennen elkaar en voelen zich betrokken. Als je een hechte groep vrijwilligers hebt die de jeugd enthousiast maakt dan zorgt dat er ook weer voor dat die kinderen hun vriendjes en vriendinnetjes mee naar de club nemen. Dat versterkt elkaar alleen maar. Het is het welbekende schoolpleineffect: 'Ik zit op voetbal, kom een keer mee!'"
    We hebben meer dan honderd meisjes die lid zijn: een vierde van het totale bestand
    v.v. Renswoude-voorzitter Wout van Ginkel
    Eskes adviseert daarom gemeenten die met dalende cijfers kampen in die hoek winst te halen. "Ik hoorde laatst dat een sportkantine op zaterdag pas om 15.00 uur openging, simpelweg omdat ze niet eerder vrijwilligers beschikbaar hebben. Dat nodigt niet uit. Als de kantine de hele dag open is, blijven mensen eerder hangen en ontstaat een positieve sfeer."

    Hou de jeugd bezig

    Met name de voetbalvereniging Renswoude floreert, en zeker het aantal damesleden. Dat ziet niet alleen wethouder Eskes, maar ook voorzitter Wout van Ginkel. "We hebben meer dan honderd meisjes die lid zijn, dat is een vierde van het totaal."
    De jeugd gaat meer en meer padellen en die mogelijkheid hebben ze hier niet
    Kees Eskes, wethouder Renswoude
    Ook Van Ginkel dankt hierbij zijn vrijwilligers: "Een viertal vrouwen geeft ons meisjesvoetbal een enorme boost. Zij zitten daar bovenop, zijn bloedfanatiek en organiseren heel veel leuke activiteiten waar de kinderen aan meedoen. Andere kinderen, die nog geen lid zijn, horen dat vanzelf en zo krijg je aanwas. Je kan een leuke club hebben en een gezellige kantine, maar zonder de juiste mensen die met een groep kids aan de gang gaan, komt er niks van terecht."

    Niet sexy genoeg

    Ondanks de positieve trend in Renswoude host niet elke sportclub in de gemeente in de polonaise mee. Bij tennisvereniging Dicke Rijst proberen ze van alles, maar is het aantal jeugdleden op één hand te tellen. "Dat zijn er twee, van 13 en 14 jaar", aldus secretaris Kathy Vlaanderen. "We organiseren clinics, hebben open dagen voor scholen, praten erover met de landelijke bond en toch gebeurt er niks."
    Wethouder Eskes denkt dat de sport misschien "niet sexy genoeg" is. "De jeugd gaat meer en meer padellen. En die mogelijkheid hebben ze hier niet. Wellicht is dat de reden."

    Leeuwinnensucces

    Renswoude is niet de enige gemeente met een goed rapport. Ook Oudewater zit in de plus, daar waren in 2022 afgerond 1000 kinderen lid van een sportclub. Dat is 46,6 procent van het totale aantal kinderen in die gemeente. Vier jaar eerder waren 1.000 kinderen lid, wat neerkomt op 43,6 procent. Een stijging van 3,0 procentpunt dus.
    Ook hier is een trend zichtbaar: een toenemend aantal voetballende meiden. "We krijgen steeds meer jeugd, maar vooral het damesvoetbal breidt uit", ziet F.C. Oudewater-bestuurslid John Ramaekers. "Dat komt denk ik ook door het succes van ons nationale elftal. Door dat succes zie je steeds meer kinderen."

    Oudewater is een van de weinige gemeenten waar de Nederlandse Drakenboot Federatie een vereniging heeft: de Old Water Dragons. Deze sport, waarin je actief peddelt in een lange en smalle boot met daarop een drakenkop en een drakenstaart, verdubbelde het afgelopen jaar in leden. Van zo'n dertig naar meer dan 65. Maar: "We hebben geen jeugd. We hadden ooit een jongerenafdeling, maar die stierf telkens af rond de pubertijd. Dan krijgen ze blijkbaar andere interesses", verklaart penningmeester Janus Spoorenberg.

    Vroeg kennismaken

    Ramaekers denkt, net als Renswoude-wethouder Eskes, dat de omvang van de gemeente ook invloed heeft. "Oudewater is klein en hecht, met de voetbalclub als grootste sportvereniging. Dat straalt uit naar de bewoners en heeft ook aantrekking op de jeugd."
    F.C. Oudewater probeert naast sportclub ook een sociaal domein te realiseren. "Op het terrein zit ook een buitenspeelse kinderopvang: YellowBellies. De kinderen die daar naartoe gaan, zien dat er om hen heen gesport wordt. Misschien dat ze daar al geïnspireerd worden om ook te sporten of op die manier kennis maken en later lid worden."

    In 303 van de 345 gemeenten daalde het aantal jeugdleden de afgelopen vijf jaar. Volgens NOC*NSF is die daling deels te verklaren doordat kinderen in de coronatijd minder zijn gaan sporten. Het zegt dat de sportdeelname in 2022 nog niet terug is op het niveau van voor de pandemie. Ook zijn contributies voor bijna alle sporten gestegen tijdens het seizoen van 2022/2023, blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut. Een verhoging daarvan zou het ledental onder druk zetten.

    Afname groepssporten

    Ondanks het goede nieuws voor Renswoude en Oudewater blijven er toch 24 gemeenten in de provincie over waarin het aantal jeugdleden daalt. De grootste afname is in Eemnes, met -8,7 procent in vier jaar tijd. Een woordvoerder zegt het onderzoek eerst nader te willen bestuderen voordat de gemeente met een reactie komt. Daarnaast benadrukt de gemeente een gezonde leefstijl wel heel belangrijk te vinden en daar vol op in te zetten.
    Ook in De Ronde Venen is met -5,9 procent sprake van een flinke daling. "Dit betreft het percentage jongeren die in clubverband sporten", legt een gemeentevoorlichter uit. "Deze afname heeft waarschijnlijk te maken met demografische ontwikkelingen en de gevolgen van corona. De laatste jaren zijn jongeren doorgestroomd naar volwassenenteams en is de toestroom van jongeren minder geweest."
    Jongeren haken af bij sportverenigingen, clubs moeten creatiever zijn om pupillen te binden: 'Ze willen meer vrijheid'
    LEES OOK

    Jongeren haken af bij sportverenigingen, clubs moeten creatiever zijn om pupillen te binden: 'Ze willen meer vrijheid'

    De gemeente ziet de toekomst echter rooskleurig in. "De laatste jaren zijn veel woningen gebouwd en dat is ook de komende jaren zo. We zien dan ook dat toestroom van jongeren nu weer aan het toenemen is en verwachten dat dit zich voortzet."

    Tips

    Wat de 'dalende gemeenten' dan kunnen leren van Renswoude en Oudewater? "Ik zeg toch dat vrijwilligersverhaal", aldus Renswoude-wethouder Eskes. "Een goed korps daarvan kan je vereniging écht een boost geven." Voetbalvoorzitter Van Ginkel is het met hem eens. "Daar valt of staat het mee. Goede vrijwilligers vinden is een van de belangrijkste taken binnen onze vereniging."

    RTV Utrecht vroeg ook de provincie naar een reactie op het NOC*NSF-rapport. Een woordvoerder erkent dat sporten in verenigingsverband afneemt. "Als blijkt dat wij als provincie hier ook een rol in kunnen vervullen dan kijken we op welke manier we dit het beste kunnen doen."

    In het nieuwe coalitieakkoord staat dat de provincie Utrecht de regionale sportinfrastructuur ondersteunt. "We willen dat sport toegankelijk is voor iedereen en dat er aandacht is voor een veilig sportklimaat. We helpen gemeenten met hun verenigingen door hen met kennis en kunde op het gebied van financiën en vrijwilligers te ondersteunen."

    Daarnaast geeft de woordvoerder aan dat het vooral kinderen en jongeren meer wil laten bewegen. "Niet elk kind heeft hier voldoende mogelijkheden voor, terwijl bewegen belangrijk is om fysiek en geestelijk gezond te blijven. Als provincie ondersteunen we daarom ook het Jeugd- en Cultuurfonds, zodat kinderen waarvan de ouders een kleine beurs hebben, toch kunnen sporten."

    Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.

    Meest gelezen

    Groot verdriet na dodelijk ongeluk A1: 'De zwaarte van het verdriet is nauwelijks te bevatten'

    Groot verdriet na dodelijk ongeluk A1: 'De zwaarte van het verdriet is nauwelijks te bevatten'

    Code geel na nachtelijke sneeuwbuien: meerdere ongelukken door gladheid

    Code geel na nachtelijke sneeuwbuien: meerdere ongelukken door gladheid

    Een spookrijder per dag: wat moet je doen als je er een tegenkomt?

    Een spookrijder per dag: wat moet je doen als je er een tegenkomt?

    Leusdense garage wisselt honderden banden per dag, wat is het nut van de winterband?

    Leusdense garage wisselt honderden banden per dag, wat is het nut van de winterband?

    Burgemeester Hilversum staat stil bij verongelukte kinderen op A1 bij Amersfoort

    Burgemeester Hilversum staat stil bij verongelukte kinderen op A1 bij Amersfoort

    VVD mogelijk maanden met zetel minder door zwangerschap Queeny Rajkowski: 'Gat in de wet'

    VVD mogelijk maanden met zetel minder door zwangerschap Queeny Rajkowski: 'Gat in de wet'

    Kunstenaars moeten Vlampijpateliers eerder dan verwacht verlaten: 'Dit levert veel stress op'

    Kunstenaars moeten Vlampijpateliers eerder dan verwacht verlaten: 'Dit levert veel stress op'

    Antoinette schreef thriller over misstanden in het UMC: 'Eigen ervaring zette me aan het denken'

    Antoinette schreef thriller over misstanden in het UMC: 'Eigen ervaring zette me aan het denken'

    Ondernemer Leusden bouwt 'illegale padelbanen' in appelloods

    Ondernemer Leusden bouwt 'illegale padelbanen' in appelloods

    Gebruik jij onze app al? Installeer 'm snel!

    Gebruik jij onze app al? Installeer 'm snel!

    Verzoekplaatje? Klik hier!

    Verzoekplaatje? Klik hier!

    De hele dag luisteren naar je favoriete hits? Swing heerlijk de dag door met onze Lekkere Luister Lijsten op Spotify!

    De hele dag luisteren naar je favoriete hits? Swing heerlijk de dag door met onze Lekkere Luister Lijsten op Spotify!

    Deze gasten hoor je van de week in Aan Tafel!

    Deze gasten hoor je van de week in Aan Tafel!